Τα γεγονότα του “ματωμένου Δεκέμβρη του 1944” είναι από τις πιο μαύρες σελίδες της Νεώτερης ελληνικής ιστορίας μας, αφού έγιναν η απαρχή του φοβερού εμφύλιου πολέμου.
Οι ναζί κατακτητές μόλις είχαν αποχωρήσει άρον-άρον από την Ελλάδα, αφήνοντας πίσω τους αποκαΐδια, συντρίμμια και πόνο. Η “μάχη της Αθήνας” και οι συγκρούσεις μεταξύ του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και των πιστών στην κυβέρνηση της Εθνικής Ενότητας υπό τον Γεώργιο Παπανδρέου και των βρετανικών στρατευμάτων σφράγισαν την μετέπειτα πορεία της χώρας. Προάγγελος της σύρραξης ήταν η διαδήλωση της 3ης Δεκέμβρη, που έγινε με πρωτοβουλία μελών του ΕΑΜ της Αθήνας. Παρά την απαγόρευση της συγκέντρωσης, ο λαός που δεν έπαψε να διαδηλώνει ούτε και επί της Ιταλογερμανικής κατοχής, δεν υπάκουσε κι έγινε πάνδημη συγκέντρωση στο κέντρο της Αθήνας. Η παρουσία μερικών ένοπλων πολιτοφυλάκων του ΕΑΜ διάσπαρτων εντός του πλήθους (ως ομάδες περιφρούρησης) έδωσαν την αδικαιολόγητη αφορμή για απρόκλητη ένοπλη επίθεση της Αστυνομίας και μελών της ακροδεξιάς οργάνωσης “Χ”, που βρίσκονταν ακροβολισμένα στα γύρω κτήρια. 33 ήταν οι νεκροί από το πλήθος και 140 οι τραυματίες. Μετά απ’ αυτό ακολούθησαν επιθέσεις του ΕΛΑΣ σε αστυνομικά τμήματα και σε θύλακες κυβερνητικών δυνάμεων στο Γουδή και στο Σύνταγμα Χωροφυλακής Μακρυγιάννη. Η επέμβαση των αγγλικών δυνάμεων έφερε την γενίκευση της σύγκρουσης.
Οι αλλεπάλληλες μάχες θα συνεχιστούν μέχρι 11 Γενάρη 1945 με την υπογραφή ανακωχής με τα τραγικά εκείνα γεγονότα να μείνουν γνωστά ως “Δεκεμβριανά”. Παραμονές Χριστουγέννων του ’44 κατέφθασε στην Αθήνα ο Βρετανός πρωθυπουργός Ουίνστον Τσώρτσιλ για να δώσει πολιτική λύση, η οποία βέβαια θα κατοχύρωνε και τα αγγλικά συμφέροντα στην Ελλάδα. Αξιοσημείωτο είναι να αναφερθεί ότι τη νύχτα της ίδιας ημέρας την τελευταία στιγμή, αποσοβήθηκε η απόπειρα ανατίναξης του ξενοδοχείου της Μ. Βρετάνιας, όπου εγκαταστάθηκε ο Τσώρτσιλ. Ομάδα του ΕΛΑΣ στην οποία συμμετείχε και ο Μανώλης Γλέζος είχε τοποθετήσει στα θεμέλια του ξενοδοχείου ένα τόνο δυναμίτιδας, φτάνοντας μέχρι εκεί από τον κεντρικό υπόνομο της Αθήνας. Στις επαφές και τις συσκέψεις που ακολούθησαν στο κτήριο του Υπουργείου Εσωτερικών με τη συμμετοχή του Βρετανού πρωθυπουργού, όλων των πολιτικών αρχηγών και αντιπροσώπων της Γαλλίας, Ρωσίας και Αμερικής αποφασίστηκε η αντικατάσταση στην πρωθυπουργία του Γεωργίου Παπανδρέου, από τον Νικόλαο Πλαστήρα και προσωρινό Αντιβασιλέα τον Αρχιεπίσκοπο Δαμασκηνό. Όπως και να ‘γιναν τα πράγματα στη σύσκεψη αυτή χάθηκε η ευκαιρία για εθνική συνεννόηση, για να αλλάξει η ροή των πραγμάτων που κατέληξε δυστυχώς στην επάρατη εμφύλια σύρραξη. Πρωτεργάτες αυτής της σύσκεψης, όπως ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος και ο Δημήτρης Παρτσαλίδης, γραμματέας τότε του ΕΑΜ, παραδέχτηκαν αργότερα ότι φάνηκαν οι ίδιοι κατώτεροι της ιστορικής εκείνης στιγμής… Τραγικά αλλά χειροπιαστά διδάγματα της ιστορίας.
Ο Ουκρανοαμερικανός φωτορεπόρτερ Dimitri Kessel, που βρίσκονταν στην Ελλάδα με ειδική διαπίστευση και εργαζόταν για λογαριασμό του γνωστού αμερικάνικου περιοδικού “LIFE” απαθανάτισε και διέσωσε τα φοβερά εκείνα γεγονότα του “ματωμένου Δεκέμβρη”, αλλά και αργότερα.-
Κώστας Μπουμπουρής
Αστυν.Δ/ντής ε.α.-Συγγραφέας
(Email :k.boubouris@yahoo.gr)
