Ο Ιωάννης Μεταξάς είναι σπάνια περίπτωση δικτάτορα, αφού επί της ουσίας, το ίδιο το Ελληνικό κοινοβούλιο του παρέδωσε τα ηνία της απολυταρχικής διακυβέρνησης στις 27 Απριλίου 1936. Εκείνος εκμεταλλευόμενος τις περιστάσεις κάτω από τις ευλογίες του παλατιού επέβαλλε την δικτατορία της 4ης Αυγούστου, που έμελλε να κρατήσει μέχρι τον Απρίλη του 1941 που καταλήφθηκε η χώρα απ’ τους Γερμανούς, αν και ο ίδιος είχε πεθάνει 3 μήνες νωρίτερα.
Ο βίος κι η πολιτεία του Ιωάννη Μεταξά, φιλικά και ιδεολογικά προσκείμενος στις ιδέες του Μπενίτο Μουσολίνι και του Αδόλφου Χίτλερ και μέχρι να ανακηρυχτεί Πρωθυπουργός είναι λίγο πολύ γνωστά. Άσχετα βέβαια αν πιστώθηκε με το ιστορικό ΟΧΙ το ξημέρωμα της 28ης Οκτωβρίου 1940 εναντίον των Ιταλών εισβολέων, που σίγουρα εκείνη τη στιγμή το ξεστόμισε σύσσωμος ο ελληνικός λαός.
Ο ίδιος ο Μεταξάς αναρριχήθηκε αρκετά εύκολα στην κυβερνητική εξουσία, πολύ πριν γίνει δικτάτορας, με την ανοχή και την στήριξη του αστικού πολιτικού κόσμου, ιδιαίτερα των δυο μεγάλων πολιτικών κομμάτων, του κόμματος των φιλελευθέρων και του δεξιού Λαϊκού κόμματος. Και το σημαντικότερο, παρόλο που τον Γενάρη του 1934 σε συνέντευξή του στην εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ δήλωνε: «…Το πρόβλημα δεν είναι πως θα μείνωμεν εις τον κοινοβουλευτισμόν, αλλά δια ποιας θύρας, θα εξέλθωμεν εξ αυτού. Δια της θύρας του Κομμουνισμού ή δια της θύρας του εθνικού κράτους…».
Στις 5 Μάρτη 1936 διορίστηκε από τον βασιλιά Γεώργιο, ως υπουργός Στρατιωτικών και στήριξε την κυβέρνηση Δεμερτζή, στην οποία ο επίδοξος δικτάτορας ήταν αντιπρόεδρος. Με τον θάνατο Δεμερτζή στις 27 Απρίλη του ίδιου έτους, ο Μεταξάς πήρε ψήφο εμπιστοσύνης (η κυβέρνησή του) και τρεις μέρες αργότερα ψηφίστηκε η διακοπή εργασιών της Βουλής μέχρι το Σεπτέμβριο, δίνοντας συγχρόνως στον μετέπειτα δικτάτορα το δικαίωμα να εκδίδει διατάγματα. Έτσι εγκαθιδρύθηκε στη χώρα ένα ιδιότυποκαθεστώς,που αργότερα πολύ εύστοχα ονομάστηκε ‘’καθεστώς της 4ης Αυγούστου’’, που δήλωνε το ενδιάμεσο καθεστώς ‘’ημιδικτατορίας’’.
Από δω και πέρα με τον Α.Ν.117/17-9-1936 άνοιξαν οι ασκοί του Αιόλου της παραφροσύνης. Το καθεστώς εξαπέλυσε απηνή διωγμό εναντίον αριστερών και προοδευτικών πολιτών για τις ιδέες τους. Άνοιξαν οι φυλακές, εξορίες και εκτοπισμοί σε ξερονήσια των αντιφρονούντων. Με τον ίδιο ‘’ιδιώνυμο’’ Μεταξικό νόμο, μέλη φασιστικών οργανώσεων και διάφοροι δεξιοί τραμπούκοι, με αλαλαγμούς χαράς έκαιγαν σε δημόσιους χώρους χιλιάδες τόμους βιβλίων συγγραφέων του κλασικού Μαρξισμού, αλλά και Ελλήνων λογοτεχνών, όπως του Παπαδιαμάντη, του Καζαντζάκη, του Καρκαβίτσα και άλλων, ακόμη και σχολικά βιβλία δεν γλύτωσαν, όπως του Ζαχαρία Παπαντωνίου ‘’Τα ψηλά βουνά’’.
Μετά τον θάνατο Μεταξά οι φασιστικές παραφυάδες αναπτύχθηκαν με την επικράτηση της Δεξιάς στον Εμφύλιο και των παρακρατικών της οργανώσεων αργότερα, με αποτέλεσμα την κατάλυση της Δημοκρατίας από τουςΑπριλιανούς 1967 με τα γνωστά αποτελέσματα μέχρι την Μεταπολίτευση το 1974.
Με την ευκαιρία μιας άλλης ακόμη μαύρης επετείου της 4ης Αυγούστου 1936, τι να πούμε!
Ποτέ πια φασισμός και ναζισμός ..!