Το Σάββατο που μας πέρασε, 28 Δεκεμβρίου, εκεί όπως δούλευα, άρχισα να σιγοτραγουδώ – σχεδόν εμμονικά, χωρίς λόγο – ‘Αν η μισή μου καρδιά βρίσκεται, γιατρέ, εδώ πέρα η άλλη μισή στην Κίνα βρίσκεται… Κι ύστερα, γιατρέ, την κάθε αυγή την κάθε αυγή, γιατρέ, με τα χαράματα πάντα η καρδιά μου στην Ελλάδα τουφεκίζεται. Κι ύστερα, δέκα χρόνια, γιατρέ, που τίποτα δεν έχω μες στα χέρια μου να δώσω στο φτωχό λαό μου, τίποτα πάρεξ ένα μήλο Ένα κόκκινο μήλο Την καρδιά μου…’.
Κι ύστερα… έρχεται η είδηση ότι έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 72 χρονών ο Θάνος Μικρούτσικος, ο σπουδαίος Έλληνας συνθέτης, έπειτα από πολύχρονη μάχη με τον καρκίνο.
Ο Θάνος Μικρούτσικος γεννήθηκε στις 13 Απριλίου 1947 στην Πάτρα καιως συνθέτης επηρέασε βαθιά την μορφή του ελληνικού τραγουδιού, ενώ ασχολήθηκε σχεδόν με όλα τα μουσικά είδη. Τα τραγούδια του είχαν έντονο πολιτικό χαρακτήρα, με μελοποιήσεις κορυφαίων Ελλήνων και ξένων ποιητών όπως ο Γιάννης Ρίτσος, ο Μπέρτολτ Μπρεχτ και Ναζίμ Χικμέτ. Άρχισε να συνθέτει στα τέλη της δεκαετίας του 1960, αλλά επίσημα εμφανίστηκε το 1975, με το δίσκο «Πολιτικά τραγούδια». Συνέχισε την πορεία του μελοποιώντας Γιάννη Ρίτσο, Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι, Μάνο Ελευθερίου, Μπέρτολτ Μπρεχτ και άλλους. Οι δίσκοι του «Καντάτα για τη Μακρόνησο», «Φουέντε Οβεχούνα», «Τροπάρια για Φονιάδες», «Μουσική πράξη στον Μπρεχτ», είναι χαρακτηριστικοί του ριζοσπαστικού κλίματος των πρώτων μεταπολιτευτικών χρόνων. Ειδικά η «Καντάτα για τη Μακρόνησο», έργο πρωτοποριακό για την εποχή του, γνώρισε διακρίσεις σε διεθνή φεστιβάλ και συνοδεύτηκε από την ερμηνεία της Μαρίας Δημητριάδη. Στη συνέχεια, με τον δίσκο «Σταυρός Του Νότου», σε ποίηση Νίκου Καββαδία, ανοίχτηκε σε ευρύτερη τραγουδιστική θεματική, υπηρετώντας παράλληλα το θέατρο.
Με λίγα λόγια ο Μικρούτσικος ήταν ο άνθρωπος που μας έβαλε με τόσο έντεχνο και μαγικό τρόπο στον μυστηριώδη κόσμο του Καββαδία, στον αγώνα του Χικμέτ, του Μπρεχτ και του Ρίτσου, στις αγωνίες της νεότερης γενιάς στιχουργών. Είναι ο συνθέτης που είχε πολιτική και πολιτιστική δράση και θέση. Ήταν ο μουσικός που όταν έγραφε ή έπαιζε το πιάνο του επί σκηνής παθιαζόταν τόσο πολύ που σχεδόν έμπαινε σε έκσταση.
Αλλά πάνω από όλα, αυτό που μου αφήνει η μουσική του στην καρδιά μου, είναι η αίσθηση του θριάμβου, ό,τι κι αν εξιστορεί, σε όσο δύσκολη κατάσταση κι αν βρίσκεται, νικάει και βγαίνει θριαμβευτής με μια σημαία μπροστά.
Έτσι νομίζω ότι αντιμετώπισε και την τελευταία του μάχη, δεν την έχασε, απλά θριάμβευσε κι αυτό φαίνεται σε μια από τις τελευταίες του αναρτήσεις, όπου έγραφε: «“Το ζήτημα δεν είναι να είσαι αιχμάλωτος. Το να μην παραδίνεσαι αυτό είναι” που λέει και ο αγαπημένος μου Χικμέτ»…
Και επειδή μέσα από τη μουσική του Μικρούτσικου γνώρισα και λάτρεψα τον Χικμέτ, παραθέτω:
|
«Είμαι μέσα στο φως που προχωρεί Tα μάτια μου είναι πλημμυρισμένα από πόθους Ειν’ ωραίος ο κόσμος Ειν’ ωραίος ο κόσμος Τα μάτια μου δεν κουράζονται να βλέπουνε τα δέντρα Τα δέντρα τα τόσο γεμάτα από ελπίδα Τα δέντρα τα τόσο πράσινα Ένα μονοπάτι ηλιόλουστο τραβάει μέσα απ’ τις μουριές είμαι στο παράθυρο του νοσοκομείου Δε νιώθω τη μυρωδιά των γιατρικών Κάπου πρέπει ν’ ανθίζουν τα γαρούφαλα Δε νιώθω τη μυρωδιά των γιατρικών Το ζήτημα δεν είναι να είσαι αιχμάλωτος Το να μην παραδίνεσαι αυτό είναι» |
Το να μην παραδίνεσαι είναι το ζήτημα, λοιπόν, να αγωνίζεσαι με όλες σου τις δυνάμεις, με αξιοπρέπεια και δύναμη, με αυτογνωσία και αλληλεγγύη, με χαρά και ελπίδα!
Αυτό είναι το στίγμα της χρονιάς που πέρασε και για μένα. Αυτό εύχομαι να είναι το ζήτημα και την επόμενη χρονιά…
Καλή χρονιά να έχουμε!
Ελένη Ευαγγελία Αρωνιάδα
Εκδότρια
