Χρονογραφήματα
Γράφει o Αλέξανδρος Χουλιαράς
Η Εαμική Εθνική Αντίσταση και ο Εμφύλιος είναι αυτά, που σε μένα χάραξαν και διαμόρφωσαν οριστικά την ουμανιστική μου πολιτική συνείδηση. Τούτο όμως, δεν με εμποδίζει να κρίνω και να κατακρίνω ότι θεωρώ λαθεμένο ή προδοτικό.
α) Πρώτο Αντάρτικο
Το Μάρτη του 1944 συγκροτήθηκε η πρώτη Κυβέρνηση των Βουνών και στις 27 του μηνός Μαΐου το Κοινοβούλιό της (Εθνικό Συμβούλιο το είπαν) ολοκλήρωσε στις Κορυσχάδες, τις εργασίες της πρώτης και μοναδικής συνόδου του. Αυτού την ενιαύσιον μνήμην και φέτος τιμήσαμε. Τώρα ποιοι την τίμησαν και την τιμούσαν; Ας μην ανοίξω το στόμα μου καλύτερα!
Πάντως απορίας άξιον είναι τι χρειαζόταν μια ακόμα κυβέρνηση, αφού ήδη είχαμε δύο, την Γερμανοτσολιάδικη της Αθήνας και την εξόριστη Αγγλόφιλη του Καϊρου, στην οποία υπάγονταν όλες οι Αντιστασιακέ οργανώσεις. Λένε ότι έγινε για να συντονίσει τον αγώνα της Εθνικής Αντίστασης, τη στιγμή που το χιτλερικό τέρας έπνεε τα λοίσθια. Πριν την Κυβέρνηση των βουνών είχαν προηγηθεί: η αναχαίτιση των Χιτλερικών στη Μόσχα (Γενάρης ΄42), η συντριβή τους στο Στάλινγκραντ (Φλεβάρης ΄43), η νίκη των Συμμάχων στο Ελ Αλαμέιν (Νοέμβρης ΄42) καθώς και η απόβαση των Αμερικάνων, που ήδη είχε αρχίσει.
Όμως δίπλα σ΄ αυτά χρειαζόταν -κι έπαιξε αποφασιστικό ρόλο- στην εξόντωση της Βέρμαχτ η κυβέρνηση της Βίνιανης και το Εθνικό Συμβούλιο των Κορυσχάδων, την μνήμην των οποίων σήμερον επιτελούμεν!
Μια φοβερή κατάκτηση της Κυβέρνησης των βουνών ήταν η ψήφος στις γυναίκες. Η κόρη του εξοχίτη μπάρμπα-Θανάση, είπε μια Κυριακή του Μάη του ΄44: «Πατέρα σήμερα θάρθω αργά, γιατί μετά την απόλυση της Εκκλησίας θα ψηφίσω για το Εθνικό Συμβούλιο» κι αυτός λέει: «τι ψηφίζουν κι οι γυναίκες; Πάει ξεσκλίστ΄κε το ελληνικό!» Ναι μπάρμπα – Θανάση το ελληνικό ξεκλίστ΄κε, αλλά όχι γιατί ψήφισαν οι γυναίκες!
β) Δεύτερο Αντάρτικο
Με την Κυβέρνηση των βουνών άνοιξε η όρεξη του ΚΚΕ για την Εξουσία, άλλο που δεν ήθελαν οι Άγγλοι και το εγχώριο φασισταριό. Έτσι δυο χρόνια αργότερα, την ημέρα των εκλογών το Μάρτη του ΄46, το ΚΚΕ ψήφισε στο Λιτόχωρο με τον “καπετάν Μπαρούτα” καταλαμβάνοντας το αστυνομικό τμήμα και σκοτώνοντας καμπόσους χωροφύλακες, και στη υπόλοιπη χώρα διέταξε Αποχή.
Το αβυσσαλέον φρέαρ του εμφυλίου ηνεώχθη και το Δεύτερο Αντάρτικο άνοιξε νέο φωτεινό δρόμο για τη Δημοκρατία και το Σοσιαλισμό! Μετά από τριάμισι περίπου χρόνια ο αγώνας της Βίνιανης ολοκληρώθηκε. Η Π.Δ.Κ. (Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση) ήταν γεγονός. Είχε έδρα τα φαράγγια και τα λόγγια της Βόρειας Πίνδου και όραμα να κόψει την Ελλάδα στα δύο. Την Βόρεια, που θα την λυμαίνονταν οι Σλαβομακεδόνες, οι Βούλγαροι και πιο πέρα οι Τούρκοι και τη Νότια, που θα ήταν στα νύχια των Γραικύλων του Γλύξμπουργκ και των Αμερικάνων.
Το χειμώνα του ΄48, η πείνα θέριζε τους λιγοστούς κατοίκους του ανταρτοκρατούμενου χωριού. Η ανταρτογύναικα Διαμάντω αναχαίτιζε τις λιμοκτονικές διαμαρτυρίες του λαού λέγοντας: «Κάντε υπομονή μέχρι την Άνοιξη, που η κυβέρνηση του Μάρκου θα μας φέρει όλα τα αγαθά του θεού!»
Ας είναι ευλογημένες οι ενιαύσιες φιέστες, για τις Κυβερνήσεις μας των Βουνών και των Λόγγων, και τιμημένοι έσονται οι έγχρωμοι Αγωνιστές, που κάθε χρόνο ρερητορεύουν την πίστη τους στα λαμπρά ιδανικά της Αριστεράς!