Σύμφωνη με τη νομολογία του ΣτΕ η πανεπιστημιακή αστυνομία
Την υποχρέωση του Κράτους να παρέχει έννομη προστασία στη ζωή και την προσωπική ασφάλεια τονίζει η έκθεση της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής επί του νομοσχεδίου του υπουργείου Παιδείας για την ελεγχόμενη είσοδο στα ακαδημαϊκά ιδρύματα και την ίδρυση πανεπιστημιακής αστυνομίας.
Παράλληλα οι συντάκτες του κειμένου τονίζουν για την συνεργασία των ακαδημαϊκών αρχών με την Ελληνική Αστυνομία πως «ο νομοθέτης δύναται, αλλά δεν υποχρεούται, να αναθέτει ορισμένες από τις οικείες αρμοδιότητες, ιδίως αυτές που ανάγονται στην τήρηση της εν γένει νομοθεσίας, σε άλλα όργανα της Δημοσίας Διοικήσεως, και πάντως όχι σε ιδιώτες».
Συνολικά, τα μέλη της επιστημονικής επιτροπής δεν εγείρουν προβληματισμό για την συνταγματικότητα των προωθούμενων διατάξεων, ωστόσο οι κοινοβουλευτικές ομάδες ΣΥΡΙΖΑ και Κινήματος Αλλαγής αναμένεται να καταθέσουν ενστάσεις αντισυνταγματικότητας.
Ειδικότερα, για την ανάθεση της ασφάλειας των Πανεπιστημίων στο νεοσύστατο όργανο της Ομάδας Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων η έκθεση υπογραμμίζει πως «συμφώνως προς τις συνταγματικές διατάξεις, η παροχή έννομης προστασίας στη ζωή και την προσωπική ασφάλεια δεν επαφίεται στη διακριτική ευχέρεια του κράτους, αλλά αποτελεί υποχρέωσή του, ενώ ανήκει καταρχήν στον νομοθέτη η διάρθρωση του συστήματος προστασίας κατά τρόπο ώστε να διασφαλίζεται η ανεμπόδιστη και αποτελεσματική άσκηση όλων των συνταγματικών δικαιωμάτων και η τήρηση των αρχών του κράτους δικαίου».
«Η εν λόγω ρύθμιση στοιχεί προς τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, το οποίο έχει κρίνει ότι οι αρμοδιότητες τήρησης της δημόσιας τάξης και ασφάλειας, πρόληψης και καταστολής του εγκλήματος και των παραβάσεων της εν γένει νομοθεσίας είναι αναπόσπαστες από τον πυρήνα της κρατικής εξουσίας, ενώ ο νομοθέτης δύναται, αλλά δεν υποχρεούται, να αναθέτει ορισμένες από τις οικείες αρμοδιότητες, ιδίως αυτές που ανάγονται στην τήρηση της εν γένει νομοθεσίας, σε άλλα όργανα της Δημοσίας Διοικήσεως, και πάντως όχι σε ιδιώτες (ΟλΣτΕ16/2015, σκ. 23). Για τον ίδιο λόγο, η άσκηση γενικής αστυνομικής αρμοδιότητας εντός των χώρων των Α.Ε.Ι., οφείλει να εναρμονίζεται με την κατά το Σύνταγμα πλήρη αυτοδιοίκηση των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και την αποτελεσματική άσκηση της ακαδημαϊκής ελευθερίας, η προστασία της οποίας προϋποθέτει επαρκές πεδίο ανεμπόδιστης άσκησης της, και ιδίως της ελεύθερης διακίνησης ιδεών, και όρους εμπέδωσης, στην ακαδημαϊκή κοινότητα, ασφάλειας και εμπιστοσύνης. Εξ άλλου, συμφώνως με την παρ. 2 του άρθρου 3 του ν. 4485/2017, η ακαδημαϊκή ελευθερία, καθώς και η ελεύθερη έκφραση και διακίνηση των ιδεών, προστατεύονται, σε όλους τους χώρους των Α.Ε.Ι., έ- ναντι οποιουδήποτε προσπαθεί να τις καταλύσει ή περιορίσει. Για τον λόγο αυτό, ενδείκνυται, κατά το Σύνταγμα, η θέσπιση των αναγκαίων κατά την κρίση του νομοθέτη ειδικών ουσιαστικών κανόνων και διαδικαστικών εγγυήσεων για την αποτροπή διακινδύνευσης των εμπλεκόμενων συνταγματικών αγαθών» τονίζεται σε άλλο σημείο.
Αναφορικά με το άρθρο 12 που προβλέπει την εγκατάσταση μέσων επιτήρησης με την λήψη ή καταγραφής εικόνας και ήχους σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους των πανεπιστημίων για την πρόληψη και αντιμετώπιση συγκεκριμένων αξιόποινων πράξεων και κακουργημάτων όπως η διακίνηση ναρκωτικών, οι συντάκτες της έκθεσης εστιάζουν στην ανάγκη καθορισμού ξεκάθαρων αρμοδιοτήτων των πρυτανικών αρχών και της αστυνομίας ενδεχομένως με την υπογραφή σαφούς μνημονίου συνεργασίας. «Τα Α.Ε.Ι. έχουν ως κύρια αποστολή την παροχή τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και διέπονται από την αρχή της πλήρους αυτοδιοίκησης. Η Ελληνική Αστυνομία έχει, κατά το μέρος που εδώ ενδιαφέρει, ως κύρια αποστολή ιδίως την αποτελεσματική πρόληψη και αντιμετώπιση των αξιόποινων πράξεων, και υπόκειται σε αυτοτελείς δεσμεύσεις προς διασφάλιση των συνταγματικών δικαιωμάτων των προσώπων. Η από κοινού επεξεργασία δεδομένων στο πλαίσιο του άρθρου 12 δεν δικαιολογεί ούτε την επέμβαση έκαστης Αρχής σε ζητήματα που εμπίπτουν σε αρμοδιότητες της άλλης και, αντιστοίχως, σε πληροφορίες που σχετίζονται με αυτά (π.χ., επέμβαση αστυνομικών αρχών σε ζητήματα που υπάγονται στον κανόνα της πλήρους αυτοδιοίκησης), ούτε τη σύγχυση των δεσμεύσεων που παρακολουθούν κατά το Σύνταγμα και τον νόμο κάθε Αρχή στο πεδίο δράσης της. Προς αποτροπή τέτοιων ενδεχομέ- νων, είναι ενδεδειγμένο, η ανωτέρω διάταξη να περιέχει σαφή καθορισμό του εύρους δράσης έκαστης Αρχής. Τέλος, είναι αυτονόητο ότι οι ανωτέρω διατάξεις δεν επιτρέπουν πρόσβαση σε πληροφορίες για τις οποίες υπάρχει ειδική συνταγματική εγγύηση (π.χ. απόρρητο των επικοινωνιών), χωρίς τήρηση της ειδικής κάθε φορά νομοθεσίας», σημειώνεται.
Βουλή: Σφοδρή αντιπαράθεση για πανεπιστημιακή αστυνομία και διαδηλώσεις
Με σφοδρή αντιπαράθεση μεταξύ πλειοψηφίας και αντιπολίτευσης ξεκίνησε η συζήτηση του νομοσχεδίου του υπουργείου Παιδείας για την ελεγχόμενη είσοδο στα ακαδημαϊκά ιδρύματα και την ίδρυση πανεπιστημιακής αστυνομίας.
Με αφορμή την επιδείνωση της υγειονομικής κατάστασης και την πιθανή ανακοίνωση αυστηρότερων περιοριστικών μέτρων από τους ειδικούς και την κυβέρνησης, οι εκπρόσωποι ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ και ΜεΡΑ25 ζήτησαν από το προεδρείο της Βουλής να αναβληθεί η συζήτηση του νομοσχεδίου καθώς σε διαφορετική περίπτωση θα υπάρξουν μαζικές διαδηλώσεις.
Βρούτσης: Ο ΣΥΡΙΖΑ από τη μια ζητά διακοπή λειτουργίας της Βουλής και από την άλλη μιλά για… πόλεμο στα πεζοδρόμια
Από την άλλη πλευρά ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ Γιάννης Βρούτσης απάντησε πως «Είναι προκλητικό. Την ώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ εισηγείται την διακοπή λειτουργίας της Βουλής μιλά για συγκρούσεις και πόλεμο στα πεζοδρόμια. Από την μια λέει να παγώσει η λειτουργία της Βουλής και από την άλλη καλεί τον κόσμο για πόλεμο στα πεζοδρόμια».
Σκουρλέτης: Να «παγώσει» η συζήτηση για το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας
Αναλυτικά, κατά την έναρξη της συνεδρίασης ο εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Πάνος Σκουρλέτης ανέφερε: «δεν μπορεί να συζητούνται υπο αυτές τις συνθήκες κρίσιμα νομοσχέδια για τα οποία δημιουργούνται διαφορετικές προσεγγίσεις. Πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη τις συνέπειες. Εισηγούμαι στην Βουλή να παγώσει την συζήτηση για το νομοσχέδιο της Παιδείας. Δεν μπορούμε να πηγαίνουμε σε τέτοιου είδους εισηγήσεις και ολικό απαγορευτικό για υγειονομικούς λόγους και να έχουμε την απαίτηση να συζητούμε στην Βουλή ένα νομοσχέδιο που θα προκαλέσει συγκρούσεις και διαδηλώσεις. Η ευθύνη για ότι γίνει θα είναι της κυβέρνησης. Πρέπει η βουλή να παγώσει την συζήτηση. Δεν υπάρχει λόγος να δοκιμάσουμε τις αντοχές της κοινωνίας».
«Αλίμονο αν πρότασή σας είναι να κλειδώσουμε την Βουλή. Ο διάλογος συνεχίζεται με φορείς και βουλευτές και αυτό αποτελεί απόδειξη πόσο ισχυρή είναι η Δημοκρατία μας» εξήγησε η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως ενώ σχολιάζοντας την έκθεση της επιστημονικής επιτροπής του κοινοβουλίου είπε «όπως είδατε δόθηκε η έκθεση επιστημονικής υπηρεσίας η οποία όχι μόνο δεν επισημαίνει αντισυνταγματικότητα αλλά τονίζει την υποχρέωση του κράτους να διασφαλίζει την ασφάλεια. Παρά ταύτα εμείς προχωρούμε σε νομοτεχνικές αλλαγές σε επιμέρους ζητήματα».
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΜεΡΑ25 Κλέων Γρηγοριάδης είπε: «η Παιδεία είναι ίσως η σημαντικότερη παράμετρος της πολιτείας. Είναι κατά την γνώμη μας ενδεικτικό της τραγελαφικής κατάστασης το γεγονός ότι καλούμαστε σήμερα να συζητήσουμε και αποφασίσουμε για ένα τόσο σημαντικό τομέα με κλειστά τα Λύκεια. Αυτή τη στιγμή λόγω των συνθηκών με την κοινωνία σε lockdown είναι αδύνατο να διαδηλώσει κανείς και να δηλώσει την αντίθεσή του. Για ένα τόσο σημαντικό θέμα συντασσόμαστε με την άποψη αναβολής συζήτησης».
Ο εκπρόσωπος της Ελληνικής Λύσης Κωνσταντίνος Χύτας ανέφερε «θεωρούμε ότι το κοινοβούλιο αποτελεί την καρδιά της δημοκρατίας. Η πανδημία δεν είναι αργία. Όπως νομοθετούμε όλο το διάστημα έτσι πρέπει να συνεχίσουμε. Για να συζητήσουμε νομοσχέδιο θα πρέπει να γίνει συλλαλητήριο; Εκεί δεν υπάρχει πανδημία; Να δούμε την ουσία και να ξεκινήσουμε άμεσα».
Από το ΚΚΕ ο κ. Θανάσης Παφίλης υπογράμμισε «αποτελεί πρόκληση και θα χρησιμοποιήσω βαριά έκφραση. Είναι ανήθικο αυτό που κάνετε. Ένα χρόνο είναι κλειστά τα πανεπιστήμια. Η εκπαιδευτική κοινότητα βρίσκεται σε πρωτόγνωρη κατάσταση μπροστά σε ένα υπολογιστή. Τα σχολεία ανοίγουν χωρίς προστασία. Και ενώ συμβαίνουν αυτά έρχεται η κυβέρνηση και ανατρέπει την ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων. Εμείς δεν είπαμε να σταματήσει η Βουλή αλλά τέτοια νομοσχέδια δεν μπορούν να έρχονται. Είναι πρόκληση ότι η Δημοκρατία είναι μόνο μέσα στο κοινοβούλιο. Ο λαός δεν έχει δικαίωμα να διαδηλώνει; Έρχεστε με μια δημοσκόπηση και στημένα ερωτήματα για να πείτε ότι η κοινωνία είναι μαζί σας. Ενώ όλη η εκπαιδευτική κοινότητα είναι αντίθετη. Έρχεστε με το έτσι θέλω να νομοθετήσετε. Να το αποσύρετε. Φέρτε το όταν ηρεμήσουν τα πράγματα και όταν οι συνθήκες θα επιτρέπουν να εκφράσει την διαμαρτυρία του ο κόσμος. Ότι κι αν συμβεί θα έχετε την ευθύνη. Αυτά θα τα πληρώσετε πολύ ακριβά. Εσείς θα έχετε την ευθύνη για ότι συμβεί αν νομίζεται ότι θα μας βουλώσετε τα στόματα».
Ο κ. Κώστας Σκανδαλίδης από το Κίνημα Αλλαγής χαρακτήρισε «λογική» την πρόταση απόσυρσης του νομοσχεδίου για λόγους όμως ουσίας και όχι πανδημίας. Τέλος, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ Γιάννης Βρούτσης είπε: «κλείνουμε σε λίγο ένα χρόνο σε περιβάλλον πρωτόγνωρο παγκοσμίως. Λόγω πανδημίας η οποία έφερε μεγάλες δυσκολίες στην κοινωνία και στην Βουλή. Παρόλα αυτά οι νομοθετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης κράτησαν την χώρα μας σε μια περίοπτη θέση συγκριτικά με τις άλλες χώρες. Κρατήσαμε κοινωνία και οικονομία όρθια. Ειδικά στην λειτουργία Βουλής η Δημοκρατία στάθηκε όρθια. Ο κοινοβουλευτικός δημοκρατικός λόγος δεν περιορίστηκε. Δεν πρέπει να διακοπεί η συζήτηση του νομοσχεδίου. Είναι προκλητικό εκ μέρους ΣΥΡΙΖΑ την ώρα που εισηγείται την διακοπή Βουλής να μιλά για συγκρούσεις και πόλεμο στα πεζοδρόμια. Από την μια λέει να παγώσει η λειτουργία της Βουλής και από την άλλη καλεί τον κόσμο για πόλεμο στα πεζοδρόμια».
protothema.gr