Κάθε χρόνο στις 8 Σεπτεμβρίου η Εκκλησία τιμά «το γενέθλιον της Υπεραγίας Δεσποίνης ημών Θεοτόκου», τη γέννηση δηλαδή της Μαριάμ (Μαρίας), της μητέρας του Κυρίου Ιησού Χριστού. Πολλοί ναοί σε όλη την Ελλάδα, αλλά και στην Ευρυτανία είναι αφιερωμένοι στο Γενέθλιον της Θεοτόκου.
Ιδιαίτερα, στη Δυτική Ευρυτανία δύο σπουδαία Μοναστήρια τιμούν το γενέθλιο της Θεοτόκου και γιορτάζουν αυτή την ημέρα, η Ι.Μονή Τατάρνας και Ι.Μονή Παναγίας στη Στάνα Αγράφων, όπου κάθε χρόνο τελούνται λειτουργίες και γίνονται μεγάλα πανηγύρια.
Λίγα λόγια για τη γιορτή
Είναι γνωστό ότι τα τέσσερα Ευαγγέλια δεν παρέχουν πληροφορίες για την καταγωγή και τη γέννηση της Θεοτόκου. Τις σχετικές πληροφορίες τις αντλούμε από το απόκρυφο Πρωτευαγγέλιο του Ιακώβου (2ος αιώνας), σύμφωνα με το οποίο η Θεοτόκος γεννήθηκε στα Ιεροσόλυμα με θαυματουργικό τρόπο από μια ενάρετη γηραιά γυναίκα, ονόματι Άννα, μετά από επίμονες δεήσεις προς τον Θεό, αυτής και του συζύγου της Ιωακείμ. Η Άννα ήταν στείρα και συνεπώς άτεκνη, γεγονός που εθεωρείτο ντροπή στην ιουδαϊκή κοινωνία της εποχής της.
Η γιορτή της γέννησης της Θεοτόκου καθιερώθηκε για πρώτη φορά στα τέλη του 5ου αιώνα ή στις αρχές του 6ου αιώνα στα Ιεροσόλυμα και από εκεί διαδόθηκε σε όλη τη χριστιανική Ανατολή. Η γιορτή κατέχει σημαντική θέση στην υμνογραφία της Ορθόδοξης Χριστιανικής Εκκλησίας. Εξέχοντες υμνογράφοι (Σέργιος και Στέφανος Αγιοπολίτες, Γερμανός Α’ Κωνσταντινουπόλεως, Ρωμανός ο Μελωδός, Ιωσήφ Υμνογράφος) έχουν γράψει ιδιόμελα, κανόνες και κοντάκια, που ψάλλονται κατά την ημέρα της γιορτής. Παράλληλα, οι διηγήσεις για τη γέννηση της Θεοτόκου έχουν καταλάβει εξέχουσα θέση στην εκκλησιαστική ζωγραφική.
Σήμερα γιορτάζουν ΙΜ Τατάρνας και ΙΜ Στάνας
