Πριν από λίγες μέρες έλαβα διαδικτυακά μια ανοιχτή πρόσκληση από τον φίλο και εξάδελφο Λάμπρο Μάκκα, λίγο παράξενη, με ημερομηνία, “Εν Σκαμνιά 31η Ιανουαρίου 1966”, για “Επιστροφή στον τόπο και στο χρόνο”, στις 30 Ιουνίου 2018 και ώρα 19.30′ ως πέρας της προσέλευσης. Μιλούσε για φιλοξενία και κεράσματα στο πατρογονικό του, ξεδιπλώνοντας τα παλιά “έπιπλα” του σπιτιού του στη θέση “Κλούρ” (Σκαμνιάς), αλλά και για το “Κοτηλιδέϊκο” αλώνι παραδίπλα, που το συντροφεύει μια γέρικη “γκορτσιά”, κάνα αιώνα τώρα και παραπάνω, όπως λένε. Ας είναι, πήγα με άλλους καμιά εβδομηνταριά νοματαίους. Όλοι τους παλιοί Σκαμνιώτες με ελάχιστους ξένους, όπως κι εγώ. Στην Σκαμνιά δεν είχα πάει ποτέ μου, ακουστά την είχα. Ανάμεσα από ερημωμένα και ερειπωμένα σπίτια ανεβήκαμε με το σούρουπο στο περιβόητο αλώνι. Ένα ειδυλλιακό τοπίο, ένα ξεχωριστό αγνάντι προς τα γαλανά νερά της λίμνης των Κρεμαστών και προς τους γκριζοπράσινους θεόρατους όγκους των Αγραφιώτικων βουνών. “Ειρήσθω εν παρόδω”, ότι η Σκαμνιά, συνοικισμός της Κρέντης, στην δεκαετία του ’60 αριθμούσε πάνω από τριακόσιους κατοίκους και το δημοτικό σχολειό της είχε το 1966 ογδόντα τέσσερεις μαθητές. Από τον φονικό σεισμό εκείνης της χρονιάς, άρχισε η αιμορραγία της μετανάστευσης και του ξεσπιτωμού, των κατοίκων όπως και στα περισσότερα χωριά της γενέτειρας. Σήμερα η εγκληματική αδιαφορία και εγκατάλειψη κατάντησε αυτόν τον τόπο ερείπια, που στα χαλάσματά του φωλιάζουν μοναχικά αγρίμια κι ερμοπούλια και με τις μονότονες κραυγές τους θρηνούν για ένα κόσμο που πέρασε χωρίς επιστροφή. Τα μόνα που κατόρθωσαν οι ξεριζωμένοι κάτοικοι να κρατήσουν όρθια είναι η εκκλησιά τους, οι Άγιοι Ανάργυροι και το δημοτικό τους σχολειό, και μπράβο τους!
Γι’ αυτό τον κόσμο ο “Λάμπρος του Φώτη” εκείνο το βράδυ διάβασε από το βιβλίο της ψυχής του αποσπάσματα, δίκην πολιτικού μνημόσυνου, για όσους περιδιάβηκαν τον τόπο αυτό και έζησαν εκεί στα πέτρινα χρόνια της δεκαετίας του ’60…μια επιστροφή στον τόπο και στο χρόνο. Μετά το πλούσιο φαγοπότι κάτω από την αιωνόβια γκορτσιά και το φεγγαρόφωτο αλώνι με τον κέδρινο “στρίυρό” του στη μέση, στήθηκε ολονύχτιο τρικούβερτο γλέντι με παραδοσιακά τραγούδια από ντόπιους οργανοπαίχτες. Πρώτους στο χορό ο “οικοδεσπότης” σήκωσε τους γεροντότερους του χωριού και μετά τους λίγο πιο νέους.
Φίλτατε Λάμπρο, στο σπίτι των παιδικών χρόνων που μας γύρισες προχθές ύστερα από 47 χρόνια, όταν κούνησαν οι συγχωριανοί σου το μαντήλι του φευγιού, είναι άμεσα συνυφασμένο με μια περίοδο αθωότητας, χαράς, που δημιουργεί το αίσθημα της νοσταλγίας και την επιθυμία να ανασυσταθεί το παρελθόν. Είναι το σπίτι που φυλάμε όλοι μέσα μας, σαν κάτι πολύτιμο και του οποίου έχουν χαραχτεί μέσα μας ανεξίτηλα, αγαπημένα πρόσωπα, θύμησες γλυκόπικρες, και νοσταλγικές στιγμές.
Το επόμενο πρωινό για τους Σκαμνιώτες, σήμανε το σήμαντρο του δημοτικού τους σχολειού, έκαναν προσκλητήριο κι όλοι μαζί τράβηξαν για την εκκλησιά τους, για να συνεχίσουν μετά το μεσημεριανό τους γλεντοκόπι.
Λάμπρο σ’ ευχαριστούμε για την υπέροχη, συγκινητική βραδιά που μας χάρισες το περασμένο Σαββατόβραδο …σου το χρωστάμε..!
Κώστας Μπουμπουρής
Αστυν.Δ/ντής ε.α.-Συγγραφέας
(k.boubouris@yahoo.gr)