«Σε δύσκολους καιρούς η καλλιέργεια της ελπίδας και της αισιοδοξίας οδηγεί στην ανθεκτικότητα και την εσωτερική δύναμη των παιδιών» αναφέρει σε κείμενό της η Αγγελική Λάλου στο ενημερωτικό site childit.gr.
Η αλήθεια είναι ότι είναι πολύ δύσκολο να μεγαλώνεις παιδιά, ίσως το πιο απαιτητικό πράγμα που καλείται να κάνει ο άνθρωπος σε ολόκληρη τη ζωή του. Και αυτό γιατί έχουμε να κάνουμε με τις ψυχές των παιδιών που μας επιλέγουν για γονείς και φυσικά η ευθύνη να ξεπεράσουμε τα δικά μας προβλήματα ώστε να δώσουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε σε αυτούς τους ανθρώπους που διαμορφώνουμε και να τους δώσουμε τα εφόδια να είναι ευτυχισμένοι, χρήσιμοι και δυνατοί ενήλικες.
Στο κείμενο της κας Λάλου μεταξύ άλλων αναφέρονται κάποιοι από τους τρόπους που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ώστε να διδάξουμε τα παιδιά μας να είναι δυνατά.
«Τα διανοητικά δυνατά παιδιά κατανοούν την αξία της ελπίδας
Η έρευνα δείχνει ότι η αισιοδοξία μπορεί να μειώσει δραματικά το άγχος και την κατάθλιψη της παιδικής ηλικίας. Τα αισιόδοξα παιδιά έχουν μια εσωτερική αίσθηση ελέγχου. Θεωρούν τις προκλήσεις και τα εμπόδια ως προσωρινά και ότι μπορούν να ξεπεραστούν, επομένως είναι πιο πιθανό να ευδοκιμήσουν και να βοηθήσουν τους άλλους.
Σταματήστε την αρνητικότητα στη στιγμή.
Η αβάσιμη απαισιοδοξία τρώει την ελπίδα, γι’ αυτό είναι σημαντικό να βοηθάμε τα παιδιά να αποβάλουν την αρνητικότητα πριν γίνει συνήθεια. Αναπτύξτε έναν ιδιωτικό κωδικό για να σηματοδοτήσει «αυτό είναι ένα αρνητικό σχόλιο», όπως να τραβάτε το αυτί σας. Στη συνέχεια, ενθαρρύνετέ τα να διακόψουν τις αρνητικές σκέψεις.
Χρησιμοποιήστε ελπιδοφόρες φράσεις.
Οι λέξεις έχουν μεγάλη δύναμη. Βοηθήστε το παιδί σας να αναπτύξει ένα αισιόδοξο μάντρα/σύνθημα («Το κατάλαβα αυτό!», «Υπάρχει πάντα το αύριο» ή «Θα είμαι εντάξει») για χρήση σε δύσκολες στιγμές. Στη συνέχεια, διδάξτε στα παιδιά να χρησιμοποιούν τη φράση για να μειώσουν την απαισιοδοξία.
Διδάξτε τον καταιγισμό ιδεών.
Τα αισιόδοξα παιδιά δεν αποφεύγουν τα προβλήματα. Τα αντιμετωπίζουν κατάματα γιατί έμαθαν ότι τα προβλήματα μπορούν να λυθούν. Εξηγήστε στο παιδί σας: «Το κόλπο για να ξεκολλήσετε είναι να βάλετε τον εγκέφαλό σας να ψάξει για λύσεις». Στη συνέχεια, διδάξτε πώς να πετυχαίνουν καταιγισμό ιδεών (brainstorming).
Μοιραστείτε αισιόδοξα νέα.
Τα αισιόδοξα παιδιά ακούν ελπιδοφόρες ιστορίες. Τα βίαια μέσα μπορούν να δημιουργήσουν μια άποψη για τον κόσμο ως εντελώς άθλιο, τρομακτικό επικίνδυνο. Τα συγκινητικά νέα κρατούν ζωντανή την ελπίδα των παιδιών.
Αναζητήστε εμπνευσμένες ειδήσεις για να μοιραστείτε με τα παιδιά σας από καιρό σε καιρό. Δημιουργήστε μια ανασκόπηση πριν τον ύπνο για τα καλά μέρη της ημέρας κάθε ατόμου για να βοηθήσετε τα παιδιά σας να βρουν τη φωτεινή πλευρά της ζωής.
Ρωτήστε «τι θα γινόταν αν;»
Τα απαισιόδοξα παιδιά σκέφτονται συχνά «ζοφερές πιθανότητες», κάτι που εξασθενίζει την ελπίδα. Αλλά τα ελπιδοφόρα παιδιά μαθαίνουν να αξιολογούν με ακρίβεια. Όταν το παιδί σας έχει μια αμφιβολία, κάντε ερωτήσεις τύπου «τι θα γινόταν αν» για να σκεφτείτε τα πιθανά αποτελέσματα πιο ρεαλιστικά.
Αυτές οι ερωτήσεις βοηθούν τα παιδιά να σταθμίσουν αν τα πιθανά αποτελέσματα είναι πραγματικά τόσο άσχημα όσο φαντάζονταν. Αυτή η γνώση μπορεί να είναι η πορεία προς τα εμπρός.
Γιορτάστε τις μικρές επιτυχίες.
Η επαναλαμβανόμενη αποτυχία αυξάνει την απελπισία, αλλά η αναγνώριση έστω και μιας μικρής επιτυχίας ενισχύει την ελπίδα. Επαναπροσδιορίστε την «επιτυχία» ως κέρδος: μια μικρή βελτίωση σε σχέση με την προηγούμενη απόδοση λόγω προσπάθειας.
Ενισχύστε την αυτοπεποίθηση.
Τα παιδιά που αισθάνονται απελπισία δυσκολεύονται να κάνουν τον συνήγορο του εαυτού τους. Η μαθησιακή διεκδίκηση, η οποία είναι το μέσο σημείο μεταξύ παθητικότητας και επιθετικότητας, αυξάνει την ελπίδα και την πρακτικότητα.
Η γλώσσα του σώματος έχει επίσης σημασία. Διδάξτε τα βασικά της γλώσσας του σώματος με αυτοπεποίθηση: «Το να κρατάς το κεφάλι ψηλά σε βοηθά να δείχνεις σίγουρος. Να κοιτάτε πάντα το άτομο στα μάτια».
Διδάξτε καταιγισμό ιδεών που μπορεί να χρησιμοποιήσει το παιδί σας για να υπερασπιστεί τον εαυτό του: «Δεν είναι ωραίο». «Αυτό δεν είναι σωστό». «Δεν θέλω να το κάνω αυτό». Εξασκήστε αυτές τις δεξιότητες έως ότου το παιδί σας να μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του.
Δημιουργήστε τελετουργίες ευγνωμοσύνης.
Τα ελπιδοφόρα παιδιά είναι ευγνώμονες. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που διατηρούν ημερολόγια ευγνωμοσύνης αισθάνονται πιο ελπιδοφόρα για τη ζωή τους σε μόλις 10 εβδομάδες.
Κουμπαράς φιλανθρωπίας.
Καθώς οι κακοτυχίες αυξάνονται, η απελπισία μπορεί να εμφανιστεί. Το να δείχνετε στα παιδιά ότι έχουν τη δύναμη να κάνουν διαφορά στη ζωή των άλλων εμπνέει ελπίδα και χτίζει την αυτο-αποτελεσματικότητα.
Τα αισιόδοξα παιδιά έχουν ενήλικες που νοιάζονται για την ελπίδα. Ξεκινήστε ένα οικογενειακό φιλανθρωπικό κουτί όπου τα παιδιά προσθέτουν παιχνίδια, ρούχα και παιχνίδια που χρησιμοποιούνται ήπια. Παραδώστε το σε μια άπορη οικογένεια, ώστε να δουν τον αντίκτυπο της καλοσύνης…» (ολόκληρο το άρθρο στο childit.gr).