Την προηγούμενη εβδομάδα, είδαμε αποκαλυπτική ανάρτηση της επί πολλά χρόνια δημοσιογράφου στην ΕΡΤ, κας Μάχης Νικολάρα, για το ‘κόψιμο’ ρεπορτάζ της επανειλημμένα από εκπομπή του κρατικού καναλιού. Το τελευταίο ρεπορτάζ που έκανε η δημοσιογράφος και κόπηκε τελευταία στιγμή, αφορούσε στη λογοκρισία που παρατηρείται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Μετά από τα δεδομένα που έθετε η κα Νικολάρα, που πραγματικά απόρησαν σε ποιο βαθμό μπορεί να ισχύει κάτι τέτοιο, ήρθε σαν επιστέγασμα και η ετήσια έκθεση των Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα για το 2021.
Στην 70η (!) θέση της παγκόσμιας κατάταξης, σε ό, τι αφορά την ελευθερία του Τύπου, βρέθηκε η χώρα μας το 2021, σύμφωνα με τον σχετικό δείκτη που παρακολουθούν οι Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα, πέφτοντας 5 θέσεις από πέρυσι.
Τα στοιχεία της έκθεσης δείχνουν ότι πέντε θέσεις έχασε η χώρα μας σε σχέση με το 2020 (στην 65η θέση ήταν και το 2019, έχοντας κάνει άλμα 9 θέσεων αμέσως μετά την έξοδο από τα μνημόνια -το 2018 ήταν στην 74η θέση, το 2017 στην 88η θέση, το 2016 στην 89η, το 2015 στην 91η, το 2014 στην 99η, το 2013 στην 84η).
Στο κείμενο για το σύνολο της έκθεσης του 2020, οι Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα τονίζουν ότι παρότι η Ευρώπη και η Αμερική συνεχίζουν να προσφέρουν τις μεγαλύτερες ελευθερίες στον Τύπο, στις ΗΠΑ καταγράφηκε η μεγαλύτερη καθίζηση σε θέματα παραβάσεων και στην Ευρώπη μία επίσης «ευμεγέθης» στον δείκτη της κακομεταχείρισης δημοσιογράφων, με τις πράξεις βίας εναντίον τους να υπερδιπλασιάζονται σε ΕΕ και Βαλκάνια. Οι επιθέσεις σε δημοσιογράφους αυξήθηκαν μεταξύ άλλων και στην Ελλάδα, όπου όπως τονίζεται ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα ήταν η κάλυψη του προσφυγικού-μεταναστευτικού.
Όπως σημειώνεται στην αναφορά στη θέση αυτή έφερε, μεταξύ άλλων, την Ελλάδα, ο έλεγχος της πρόσβασης στο ρεπορτάζ υγείας. “Οι δημοσιογράφοι έπρεπε να λάβουν την άδεια της κυβέρνησης προτού αναφερθούν σε νοσοκομεία, ενώ το υπουργείο Υγείας απαγόρευσε στο ιατρικό προσωπικό να μιλήσει στα ΜΜΕ”.
Η λογοκρισία για την προβολή μη αρεστών ειδήσεων-ρεπορτάζ είναι το τρίτο σημείο. “Η αστυνομία κατέφυγε στη βία και τις αυθαίρετες απαγορεύσεις για να παρεμποδίσει την κάλυψη της προσφυγικής κρίσης στα νησιά”. Αναφέρεται ως παράδειγμα την πίεση και τις απαγορεύσεις σε δημοσιογράφους στη Λέσβο για να καλύψουν τις συνέπειες της πυρκαγιάς στο στρατόπεδο προσφύγων στην πόλη της Μόριας. Όπως επίσης και η σύλληψη μελών ομάδας Γερμανών ελεύθερων επαγγελματιών που προσπάθησαν να καλύψουν την άφιξη νέων μεταναστών. Στη Σάμο, ένα γερμανικό συνεργείο ντοκιμαντέρ συνελήφθη χωρίς κατηγορίες.
Επίσης σημειώνεται η αστυνομική βία. “Στην Αθήνα, η αστυνομία παρεμπόδισε φωτορεπόρτερ που κάλυπταν επετειακή διαδήλωση (αναφέρονται στα γεγονότα της 6ης Δεκέμβρη) στο τέλος του 2020 και έσυρε έναν δημοσιογράφο για υποτιθέμενη παραβίαση των μέτρων για τον Covid-19, προσάγοντάς τον άμεσα».
Τελευταίο σημείο που αναφέρεται είναι η δολοφονία του δημοσιογράφου Γιώργου Καραϊβάζ που συγκλόνισε τον δημοσιογραφικό κλάδο.
Στην έκθεση τονίζεται ότι υπάρχει ανησυχία για τα νέα μέτρα αστυνόμευσης διαδηλώσεων, καθώς περιλαμβάνουν «επιτρεπόμενους χώρους» για τα ΜΜΕ. Τέλος, οι Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα αναφέρουν και ότι το 2021 η ελληνική δημοσιογραφική κοινότητα επλήγη από την δολοφονία του αστυνομικού ρεπόρτερ Γιώργου Καραϊβάζ.
Γενικά βλέποντας ειδήσεις και ακόμη χειρότερα ενημερωτικές εκπομπές στη χώρα μας, νομίζω ότι δεν θα έπρεπε ακόμη να αναρωτιόμαστε γιατί πήραμε τέτοια θέση στη διεθνή κατάταξη στο κομμάτι της ελευθερίας του τύπου.
Ελένη Ευαγγελία Αρωνιάδα
Εκδότρια
