Ένα από τα πιο αποτρόπαια εγκλήματα της ναζιστικής θηριωδίας κατά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο είναι η σφαγή του Διστόμου, στις 10 Ιουνίου 1944.
Ήταν η εποχή που φαίνονταν πως τελείωνε ο πόλεμος και οι Γερμανοί είχαν εκμανεί εναντίον των ανταρτών στις κατακτημένες χώρες, εκτελώντας αμάχους σε αντίποινα. Την ίδια μέρα με την σφαγή του Διστόμου, στη Γαλλία, στο Οραντούρ συρ Γκλαν, εκτέλεσαν 648 αμάχους μεταξύ των οποίων 247 γυναίκες και 205 παιδιά.
Η σφαγή του Διστόμου έγινε σε αντίποινα για την ενέδρα που έστησαν οι αντάρτες του ΕΛΑΣ νωρίτερα στο χωριό Στείρι της Βοιωτίας. Υπό την αρχηγία του Λοχαγού των Ες Ες, Φριτς Λάουντεμπαχ οι Γερμανοί εισήλθαν με αυτοκίνητα πάνοπλοι στο χωριό. Κατέσφαζαν και εκτελούσαν όποιον έβρισκαν μπροστά τους, βρέφη, παιδιά, γυναίκες, ηλικιωμένους. Ο ιερέας του χωριού αποκεφαλίστηκε, βρέφη λογχίστηκαν και πολλές γυναίκες βιάστηκαν προτού θανατωθούν. Και τότε μόνο σταμάτησαν τη σφαγή μόλις έπεσε το σκοτάδι, αφού πυρπόλησαν τα σπίτια, το σχολείο και όλα τα δημόσια κτίρια. Συνολικός απολογισμός 117 γυναίκες και 111 άνδρες νεκροί, μεταξύ αυτών και 53 παιδιά κάτω των 16 χρόνων. Η μαρτυρία του απεσταλμένου του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού, ο οποίος έφτασε στο Δίστομο λίγες μέρες μετά, μιλάει για 600 νεκρούς στην ευρύτερη περιοχή, με πτώματα να κρέμονται ακόμη και από δένδρα κατά μήκος της διαδρομής προς το Δίστομο. Η πρωτοφανής θηριωδία έγινε αμέσως γνωστή μέσω του ΒΒC στο εξωτερικό και προκάλεσε την διεθνή κατακραυγή.
Η Γερμανική Διοίκηση των Αθηνών επέρριψε ευθύνη αποκλειστικά στους κατοίκους του Διστόμου, επειδή όπως ανέφερε σε ανακοίνωσή της, δεν συμμορφώθηκαν οι κάτοικοι με τις στρατιωτικές εντολές. Με την αναχώρηση των Γερμανών από την Ελλάδα, ο υπεύθυνος της σφαγής, Χάνς Ζάμπελ, αποκαλύφτηκε και συνελήφθη στο Παρίσι από τους Άγγλους. Οι γαλλικές αρχές τον παρέδωσαν στην Ελλάδα και προφυλακίστηκε. Κατά την διάρκεια της προφυλάκισης το 1949, εκδόθηκε προσωρινά στη Δ. Γερμανία για άλλη υπόθεση, αλλά ποτέ δεν επέστρεψε στην Ελλάδα για να δικαστεί για τις πράξεις του.
Ένας 78χρονος επιζών, ο Αργύρης Σφουντούρης, 4χρονος τότε στη σφαγή αφού επέζησε μόνος από την οικογένεια, έχει γράψει και έχει διηγηθεί με λεπτομέρειες για την ανήκουστη θηριωδία και είναι από τους πρωτεργάτες στο θέμα των γερμανικών αποζημιώσεων. Οι γερμανικές αποζημιώσεις είναι πάντα επίκαιρο ζήτημα για τα θύματα του ναζισμού στην χώρα μας, αλλά και για την ίδια τη χώρα. Το θέμα των εκκρεμοτήτων αυτών της Γερμανίας απέναντί μας είναι τρισδιάστατο. Κι όχι απλό, όπως ακούγεται. Στις τρεις ενότητες συμπεριλαμβάνεται το κατοχικό δάνειο, οι επανορθώσεις υπέρ του ελληνικού δημοσίου για καταστροφές υποδομών και οι αποζημιώσεις υπέρ των θυμάτων, που αφορούν αγωγές συγγενών κυρίως από τα πολλά ανά τη χώρα ολοκαυτώματα. Η Ελλάδα είναι από τις λίγες αναξιοπαθούσες χώρες, που δεν έλαβαν ποτέ αποζημιώσεις από τις θηριωδίες των κατακτητών του Β΄ Παγκόσμιου πολέμου. Τώρα τι έχουν κάνει οι ελληνικές κυβερνήσεις μέχρι εδώ είναι λίγο πολύ γνωστά. Παρέπεμπαν την υπόθεση στις καλένδες με την σύσταση ατελέσφορων επιτροπών, κάτω από την πίεση των υπόγειων συμφωνιών από τους εκάστοτε πρωθυπουργούς. Όσο για την τωρινή κυβέρνηση κι αυτή ξεκίνησε με κάποια ορμή και αισιοδοξία για την απαίτηση, αλλά σιγά σιγά το θέμα ατόνισε. Οψόμεθα, η εθνική δικαίωση και τα θύματα με τους απόγονους τους, όπως ο Αργύρης Σφουντούρης, συνεχίζουν τον αγώνα και περιμένουν..!
Κώστας Μπουμπουρής
Αστυν.Δ/ντής ε.α.-Συγγραφέας
(k.boubouris@yahoo.gr)