Η παραπάνω φράση είναι παρμένη από το έργο του Μενέλαου Λουντέμη ‘’Οδός Αβύσσου αριθμός 0’’ και μπορεί να εκφράζει διαχρονικά ανείπωτες τραγωδίες του Ελληνισμού και γενικά του ανθρώπινου γένους. Τραγωδίες που οφείλονται όχι μόνο από τη οργή των στοιχειών της φύσης, αλλά και από τη λύσσα των μεταμορφωμένων σε ‘’λυκανθρώπους’’.
Το πραγματικό όνομα του λογοτέχνη ήταν Δημήτριος Μπασάνογλου ή Βαλασιάδης. Λουντέμης είναι το λογοτεχνικό του όνομα που επέλεξε ο ίδιος για το συγγραφικό του έργο στους χαλεπούς καιρούς.
Γεννήθηκε το 1906 ή 1912 σε χωριό της Αιγιαλού Μικράς Ασίας. Ήταν από εύπορη οικογένεια αλλά οι γονείς του έχασαν το βιος τους στον μεγάλο ξεριζωμό. Στην Ελλάδα ήρθε με την ανταλλαγή των πληθυσμών στα 1924. Έκανε όλες τις χειρονακτικές δουλειές από μικρός, βοσκός, λαντζέρης, λούστρος.
Υπήρξε πολυγραφότατος και πολυδιαβασμένος λογοτέχνης. Στα 1938, τιμήθηκε με το Α’ Κρατικό βραβείο πεζογραφίας.
Μεγάλος πατριώτης. Στην κατοχή οργανώθηκε στο ΕΑΜ και διετέλεσε γραμματέας της οργάνωσης διανοουμένων. Κατά τον εμφύλιο συλλαμβάνεται για τα αριστερά του φρονήματα δικάζεται για εσχάτη προδοσία και καταδικάζεται σε θάνατο, ποινή που δεν εκτελέστηκε ποτέ από την διεθνή κατακραυγή και υποστήριξη. Αντί αυτού, εξορίζεται σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, στη Μακρόνησο και τον Άη Στράτη, μαζί με τον Ρίτσο, τον Θεοδωράκη, τον Κατράκη και άλλους πατριώτες διανοούμενους. Στο έργο ‘’οδός Αβύσσου Αριθμός 0, ο Λουντέμης κάνει μια κατάθεση ζωής. Καταθέτει στον ελληνικό λαό την φρικαλεότητα της Μακρονήσου, τις πιο μαύρες σελίδες της σύγχρονης Ελληνικής ιστορίας. Το 1956 μεταφέρεται από την εξορία στην Αθήνα για να δικαστεί για το βιβλίο ‘’Βουρκωμένες Μέρες’’, καθώς σύμφωνα με το κατηγορητήριο στο βιβλίο αναφέρονται ‘’προπαρασκευαστικές πράξεις εσχάτης προδοσίας και προπαγανδίζει τις πολιτικές ιδέες, θίγει την έννοια του κράτους, κλονίζει την εμπιστοσύνη του λαού στη Δικαιοσύνη, καλλιεργεί το μίσος’’.
Στη δίκη ο Λουντέμης δέχεται εκβιαστικά διλήμματα που χρησιμοποιούσαν οι κατήγοροι. Ο πρόεδρος του έθεσε το ερώτημα : ‘’Αν νοιώθεις πράγματι στοργή για το παιδί σου και τη γυναίκα σου, θα έπρεπε να έχεις κάνει δήλωση αποκήρυξης του ΚΚΕ’’ ενώ εκείνος του απάντησε : ’’Χρειάστηκαν εκατομμύρια χρόνια για να γίνουν τα τέσσερα πόδια δυο. Δεν θα τα κάνω εγώ πάλι τέσσερα!’’ Μετά τη δίκη και την απαγόρευση των βιβλίων του, του αφαιρείται η ελληνική ιθαγένεια και φιλοξενείται σε πρώην ανατολικές σοσιαλιστικές χώρες. Το 1976 ο Λουντέμης επιστρέφει στην Ελλάδα, τον οποίο και υποδέχεται πλήθος κόσμου. Ένα χρόνο μετά στις 22 Γενάρη 1977 ο Μενέλαος Λουντέμης πεθαίνει ξαφνικά από καρδιακή προσβολή.
Ο συγγραφέας άφησε μια τεράστια πνευματική κληρονομιά η οποία μετρά από 40 τόμους βιβλίων. Πολλοί τον χαρακτήρισαν ως τον Μαξίμ Γκόρκι της Ελλάδας. Για τον συγγραφέα που ‘’μετρούσε τα άστρα’’ από την εξορία θα γράψει ο Γιάννης Ρίτσος σ’ ένα ποίημά του γι’ αυτόν : ‘’…Εδώ μένει ένας άνθρωπος που καίγεται από τον ήλιο της καρδιάς του και φωτίζει…’’
Κώστας Μπουμπουρής
Αστυν.Δ/ντής ε.α-Συγγραφέας
(k.boubouris@yahoo.gr )