Με αφορμή τη δράση του Δήμου Καρπενησίου για την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης, ο συγγραφέας, ποιητής και συνεργάτης μας Θεοφάνης Παναγιωτόπουλους, μας μίλησε για το ξεκίνημά του και το μαγικό ‘ταξίδι’ της συγγραφής…
ΕΠ. Θεοφάνη ποιο ήταν το έναυσμα για να ασχοληθείς με τη συγγραφή;
ΘΠ. Θυμάμαι πως έγραφα από σχετικά μικρή ηλικία. Είναι ένας τρόπος επικοινωνίας αλλά όχι απαραίτητα αυτοσκοπός. Γράφει κανείς για να ξορκίσει τα κακώς κείμενα, γράφει γιατί είναι μια βαθύτατη ανάγκη, ιερή. Ένας τρόπος ύπαρξης. Δεν συμμερίζομαι την άποψη πως ο συγγραφέας γράφει για τον εαυτό του – αυτό, ισχύει κατά το ήμισυ. Θυμάμαι, χαρακτηριστικά τα λόγια της Μαρίας Λαϊνά: Γράφω ποίηση σαν να ρίχνω ένα μπουκάλι στη θάλασσα. Αν κάποιος το βρει, αυτό μου αρκεί.
ΕΠ. Σε ποια φάση βρίσκεται σήμερα το συγγραφικό σου έργο;
ΘΠ. Το πρώτο μου βιβλίο, η συλλογή ΑΕΙΘΑΛΕΣ ΣΚΙΡΤΗΜΑ έχει εξαντληθεί. Η συλλογή διηγημάτων Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΑΣΠΑΣΜΟΣ βρισκόταν στην Β’ έκδοση -ήδη πριν δύο χρόνια- και πια δεν γνωρίζω (…) όμως είναι ένα έργο που θα επανεκδοθεί εν καιρώ. Τα πιο πρόσφατα, η συλλογή ΜΠΛΑΚ ΝΟΜΠΕΛ έχει αγαπηθεί ιδιαίτερα όπως και η νουβέλα Η Σιωπή της Περσεφόνης και τα δύο βρίσκονται σε δεύτερη έκδοση από τις εκδόσεις Οδός Πανός. Πρόσφατα, μεταφράστηκαν στα Αγγλικά δύο ποιήματα από το ΜΠΛΑΚ ΝΟΜΠΕΛ και θα κυκλοφορήσουν σε συλλογικό έργο σε διεθνές επίπεδο. Φέτος, – πριν λίγες ημέρες- βραβεύτηκε η ΣΙΩΠΗ ΤΗΣ ΠΕΡΣΕΦΟΝΗΣ ως βιβλίο χρονιάς 2020 από τον Ελληνικό Πολιτιστικό Όμιλο Κυπρίων Ελλάδος (ΕΠΟΚ).
ΕΠ. Πόσο απαιτητικό είναι για ένα νέο συγγραφέα να εκδίδει τα βιβλία του από ένα σημαντικό εκδοτικό οίκο της Αθήνας, ζώντας μόνιμα στο Καρπενήσι;
ΘΠ. Εδώ έρχεται το θέμα της συγγραφής γενικότερα και πρέπει να τονίσω πως δεν ισχύει η εσφαλμένη άποψη πως αποτελεί χόμπι. Είναι απαιτητική ως τέχνη, η συγγραφή. Απαιτεί πολλές ώρες εργασίας. Είμαι ιδιαίτερα ευτυχής, για τα πρόσφατα έργα μου, τα οποία βρίσκονται στις σπουδαίες εκδόσεις Οδός Πανός και με την πάντα σημαντική γνώμη του φίλου, ποιητή και εκδότη κ. Γιώργου Χρονά.
ΕΠ. Πόσο έχει επηρεάσει το ανθρωπό- κοινωνικό και φυσικό περιβάλλον του τόπου μας, τη γραφή σου;
ΘΠ. Νομίζω πως έχει επηρεάσει αρκετά όχι όμως απόλυτα. Κάθε τόπος επηρεάζει άλλος περισσότερο άλλος λιγότερο, όμως εκείνο που παίζει εξίσου σημαντικό ρόλο, που δυναμιτίζει τη γραφή αν θέλετε, είναι και η ιδιοσυγκρασία του ίδιου του συγγραφέα. Έπειτα, οι ήρωες και το θέλημα τους. Για παράδειγμα ενώ οι ήρωες του ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΑΣΠΑΣΜΟΥ επιλέγουν ως τόπο την ύπαιθρο, στην ΣΙΩΠΗ ΤΗΣ ΠΕΡΣΕΦΟΝΗΣ η ηρωίδα επιλέγει το μεγάλο αστικό κέντρο.
ΕΠ. Ποιοι ποιητές και λογοτέχνες σε έχουν επηρεάσει; Υπάρχει κάποιος Ευρυτάνας ανάμεσα σ’ αυτούς;
ΘΠ. Με έχουν επηρεάσει, κυρίως ποιητές της δεύτερης μεταπολεμικής γενιάς, εκεί όπου εντάσσονται οι κοινωνικοί και υπαρξιακοί. Διαβάζω, κυρίως Έλληνες δημιουργούς γιατί θεωρώ πως υπάρχει ένας τόσο μεγάλος πλούτος που συνεχώς ανακαλύπτεται και αυξάνεται. Ανάμεσα τους, κάποιοι Ευρυτάνες με εξαιρετική γραφή. Ομολογώ, πως τα μέρη μας έχουν αναδείξει πολλούς πνευματικούς ανθρώπους και από τα παλαιότερα χρόνια.
Εδώ θα ήθελα να σημειώσω, πως έπειτα από επαφή με την αντιδήμαρχο Παιδείας κα Σοφία Ζαλοκώστα έχουμε συζητήσει κάποια θέματα ως προς τα πολιτιστικά δρώμενα του τόπου μας κι την ανάδειξη τους, εν καιρώ.
ΕΠ. Μέχρι τον περασμένο αιώνα η ποίηση και η λογοτεχνία επηρέασαν καταλυτικά την πορεία της ανθρωπότητας και διαμόρφωσαν την συλλογική, αλλά και την κοινωνική συνειδητότητα. Ποιος όμως θεωρείς ότι θα είναι ο ρόλος τους στον αιώνα της ψηφιακής επανάστασης που έχουμε μπει;
ΘΠ. Είμαι θετικός σε θέματα τεχνολογίας και προόδου. Δεν είναι κακό, ότι αλλάζουν κάποια πράγματα. Αυτό που οφείλουμε να προσέξουμε είναι η χρήση ενός πράγματος, ενός εργαλείου. Για παράδειγμα σ’ ένα σχολείο ενός ορεινού χωριού ενδέχεται η βιβλιοθήκη να μην έχει εμπλουτιστεί ή να μην έχουν γίνει δωρεές κλπ. ωστόσο όμως ο μαθητής έχει την δυνατότητα ψηφιακής βιβλιοθήκης, όπου μπορεί να βρει σημαντικά βιβλία και εγχειρίδια για μελέτη και έρευνα.
Ένα άλλο παράδειγμα που είναι και πολύ πρόσφατο αφορά την τηλεκπαίδευση όπου ο μαθητής αν και δεν βρίσκεται στο σχολείο, το εκπαιδευτικό έργο συνεχίζεται μέσω των τεχνολογικών επιτευγμάτων. Θεωρώ, πως όσο κι αν αλλάζουν τα πράγματα μέσω της ψηφιακής επανάστασης, την δυναμική ενός στίχου, δεν μπορεί να την μειώσουν. Ο άνθρωπος θα βγει στους δρόμους, θα επαναστατήσει, θα διεκδικήσει και στο στόμα του έχει πάντα ένα σύνθημα, κι αυτό δεν είναι λίγες οι φορές που είναι παρμένο από την ποίηση.
Εγώ τον τελευταίο καιρό, ξέρετε με ποιον στίχο ξυπνάω; Κι ήθελε ακόμη πολύ φως να ξημερώσει…του Μ. Αναγνωστάκη.
Εύχομαι, η Κυριακή 21 Μαρτίου -παγκόσμια ημέρα της Ποίησης- να είναι το εφαλτήριο για περισσότερη ανάγνωση.
