‘…Η Αυτοδιοίκηση είναι πλέον έτοιμη να αναλάβει τις ευθύνες της, για να χτιστεί μία νέα Ελλάδα…’
Ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ μιλά στον Ευρυτανικό Παλμό για τις αλλαγές στην Τοπική Αυτοδιοίκηση
Έχει φτάσει η ώρα για την επανάσταση του αυτονόητου, η ώρα να επικρατήσει επιτέλους η απλή λογική.
Εν μέσω αλλαγών και σφοδρών αντιδράσεων βρίσκεται αυτή τη στιγμή η Τοπική Αυτοδιοίκηση ενόψει της ψήφισης του νέου νομοσχεδίου με την ονομασία «Κλεισθένης Ι». Οι Δήμοι όλης της χώρας προβάλλουν σθεναρή αντίσταση στο νέο σχέδιο και η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος και η Ένωση Περιφερειών Ελλάδος, ως τα δύο συλλογικά όργανα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, βρίσκονται απέναντι στο Υπουργείο Εσωτερικών για τις νέες αλλαγές. Ο Ευρυτανικός Παλμός εξασφάλισε μια συνέντευξη εφ όλης της ύλης, του Προέδρου της ΚΕΔΕ κ. Γιώργου Πατούλη, ο οποίος αναλύει τους λόγους που αντιδρά η Τοπική Αυτοδιοίκηση στον «ΚλεισένηΙ».
Ε.Π. Η ΚΕΔΕ καλείται να αντιμετωπίσει μια κομβική αλλαγή στην τοπική αυτοδιοίκηση. Ποια η θέση σας για το σχέδιο «Κλεισθένης Ι»;
Γ.Π. Το νομοσχέδιο «Κλεισθένης Ι» αν τεθεί σε εφαρμογή θα πάει πίσω την Ελληνική Αυτοδιοίκηση πολλές δεκαετίες. Ενισχύει το συγκεντρωτικό κράτος και αυτό θα είναι σε βάρος των πολιτών. Το επίμαχο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών επιχειρεί να τιθασεύσει την Αυτοδιοίκηση προωθώντας ένα αναχρονιστικό μοντέλο διοίκησης. Παρά το γεγονός ότι ως Αυτοδιοίκηση Α’ βαθμού έχουμε καταθέσει τεκμηριωμένες προτάσεις μετά από διαβούλευση στα συνέδριά μας σε Βόλο, Θεσσαλονίκη και Ιωάννινα, το Υπουργείο δεν συμπεριέλαβε καμία πρόταση μας. Πρόκειται για ένα νομοσχέδιο το οποίο προωθεί την ετεροδιοίκηση, με τη δημιουργία εκτελεστικού γραμματέα και την ανάπτυξη κυβερνείων στα Υπουργεία. Η εμμονή στο συγκεντρωτικό μοντέλο λειτουργίας του κράτους προκάλεσε το ξεπούλημα της χώρας, τη φυγή των νέων στο εξωτερικό αλλά και την κατάρρευση των τοπικών οικονομιών. Η λύση για να ξαναμπεί η χώρα σε τροχιά ανάπτυξης είναι η εφαρμογή της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης, με μεταφορά πόρων και αρμοδιοτήτων από το κεντρικό κράτος προς την αυτοδιοίκηση. Η εφαρμογή της απλής αναλογικής στο εκλογικό σύστημα της Αυτοδιοίκησης, θα οδηγήσει τους Δήμους από την επόμενη κιόλας μέρα των εκλογών σε ακυβερνησία καθώς θα υπάρχει αδυναμία συνεννόησης και συνεργασιών.
Ε.Π. Πιστεύετε ότι ο «Καλλικράτης» εξυπηρετεί τους Δήμους και τις Περιφέρειες έτσι όπως είναι και δεν χρειάζεται κάποια βελτίωση;
Γ.Π. Προφανώς και απαιτούνται βελτιώσεις. Πάνω σε αυτή τη βάση άλλωστε βασίζονται και οι προτάσεις που έχουμε καταθέσει μετά από διαβούλευση στα συνέδρια μας σε Βόλο, Θεσσαλονίκη και Ιωάννινα. Για την ΚΕΔΕ είναι επιβεβλημένη η ανάγκη μιας μεταρρύθμισης που θα προωθεί την αποκέντρωση με ταυτόχρονη ενίσχυση της τοπικής διακυβέρνησης, όπως ισχύει σε όλη την Ευρώπη.
Δε θα κουραστώ να επαναλαμβάνω ότι είναι ανάγκη να διαμορφωθεί ένα νέο μοντέλο λειτουργίας του κράτους, με στόχο να ξαναμπεί η χώρα σε τροχιά ανάπτυξης.
Στη σημερινή συγκυρία είναι απαραίτητη μια μεγάλη αλλαγή. Η Αυτοδιοίκηση είναι πλέον έτοιμη να αναλάβει τις ευθύνες της, για να χτιστεί μία νέα Ελλάδα. Έχει φτάσει η ώρα για την επανάσταση του αυτονόητου, η ώρα να επικρατήσει επιτέλους η απλή λογική. Είναι ανάγκη να προχωρήσει μια ουσιαστική αναδιανομή πόρων και αρμοδιοτήτων προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση προκειμένου να είναι αυτή που θα αποφασίζει για κρίσιμα ζητήματα όπως το προσωπικό των Δήμων ανάλογα με τις ανάγκες που υπάρχουν, τη λειτουργία των κοινωνικών δημοτικών υπηρεσιών όπως είναι η δημοτική Αστυνομία, τους ΚΑΠ, αλλά και τη διαχείριση των χρημάτων τα οποία προορίζονται για κοινωφελή έργα υπέρ των πολιτών. Για μας είναι αυτονόητο να έχουν οι Δήμοι κυρίαρχο κι αποφασιστικό ρόλο, στο σχεδιασμό των έργων και παρεμβάσεων που χρηματοδοτούνται από τα ευρωπαϊκά και εθνικά χρηματοδοτικά προγράμματα. Είτε αυτά λέγονται ΕΣΠΑ, είτε λέγονται Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Δικά μας είναι τα χρήματα, ανήκουν σε όλους τους Έλληνες.
Ε.Π. Η Ευρυτανία έχει δύο Δήμους, οι οποίοι αποτελούνται κυρίως από κοινότητες διάσπαρτες σε μεγάλη ορεινή εδαφική επικράτεια, και πολλές ιδιαιτερότητες λόγω θέσης αλλά και έλλειψης πόρων. Ποιο σύστημα πιστεύετε ότι θα μπορούσε να εξυπηρετεί τέτοιου είδους δήμους σε όλη την Ελλάδα;
Γ.Π. Είναι κρίσιμο οι αρμοδιότητες να κατηγοριοποιηθούν ανάλογα με τα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες του κάθε δήμου. Δήμοι, όπως οι μικροί, νησιωτικοί, ορεινοί και οι αστικοί, χρειάζονται συγκεκριμένα προγράμματα και πρωτοβουλίες για να λύσουν τα προβλήματα που έχουν. Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβα Πρόεδρος της ΚΕΔΕ διεκδίκησα να καταρτιστούν ειδικά αναπτυξιακά και χρηματοδοτικά προγράμματα προκειμένου να ενισχυθούν οι μικροί ορεινοί δήμοι. Οι μικροί ορεινοί δήμοι μπορούν να έχουν ένα πλαίσιο συγκεκριμένων αρμοδιοτήτων και παράλληλα να επικουρούνται από ένα διαδημοτικό πλέγμα υπηρεσιών. Επίσης για τις προσλήψεις προσωπικού στους μικρούς ορεινούς Δήμους πρέπει να προβλεφθεί γενναία αύξηση της μοριοδότησης της εντοπιότητας καθώς και οικονομικά κίνητρα.
Η ΚΕΔΕ, λαμβάνοντας υπόψη τη γεωμορφολογία της χώρας ζητά εδώ και δεκαετίες, από τις εκάστοτε Κυβερνήσεις, χωρίς όμως να έχει ποτέ εισακουστεί, να υπάρχει πρόβλεψη και ειδικές διατάξεις για όλες τις δημόσιες πολιτικές, όταν αυτές νομοθετούνται στη Βουλή, ώστε να βρίσκουν εφαρμογή και στους μικρούς ορεινούς Δήμους. Μεταξύ άλλων έχουμε ζητήσει να υπάρξει μια επανεκτίμηση του ελάχιστου κόστους λειτουργίας των Δήμων αυτών, επαναπροσδιορισμός των κριτηρίων κατανομής των ΚΑΠ και της ΣΑΤΑ με ενίσχυση του κριτηρίου ορεινότητας, την εκπόνηση Εθνικού Στρατηγικού σχεδίου για την ανάπτυξη των ορεινών περιοχών, δημιουργία ειδικού προγράμματος έργων και προμήθειας εξοπλισμών στα πρότυπα του ΘΗΣΕΑ κ.α.
Ε.Π. Ποιο το επόμενο βήμα της ΚΕΔΕ απέναντι στο Υπουργείο Εσωτερικών και το επίμαχο νομοσχέδιο;
Γ.Π. Η ΚΕΔΕ τις επόμενες ημέρες θα ξεκινήσει εκστρατεία ενημέρωσης των πολιτών και των τοπικών κοινωνιών για το νομοσχέδιο. Είναι ανάγκη να ενημερωθούν τόσο οι πολίτες, όσο και οι τοπικές κοινωνίες για το σχέδιο που οδηγεί σε διάλυση τους Δήμους. Δεν θα επιτρέψουμε σε καμία περίπτωση να επιτευχθεί ο στόχος του υπουργείου Εσωτερικών να οδηγηθούν οι δήμοι σε ακυβερνησία.
Ε.Π. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ετήσιας έκθεσης της Γενικής Επιθεωρήτριας Δημόσιας Διοίκησης (ΓΕΔΔ), η αυτοδιοίκηση κρατάει τα σκήπτρα της διαπλοκής στη χώρα μας. Δεν πιστεύετε ότι η Απλή Αναλογική στην τοπική αυτοδιοίκηση θα βελτιώσει αυτή την εικόνα;
Γ.Π. Η Ετήσια Έκθεση της Γενικής Επιθεωρήτριας Δημόσιας Διοίκησης επιβάλλεται να αποτελεί πολύτιμο εργαλείο για όσους ενδιαφέρονται να συμβάλλουν πραγματικά στην καταπολέμηση της διαφθοράς, τη διαφάνεια, τη βελτίωση και της λειτουργίας των θεσμών. Δυστυχώς όμως η Ετήσια Έκθεση περιέχει στοιχεία τα οποία δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Θα πρέπει δε να σας πω ότι σε πρόσφατη συνάντηση που είχα ως Πρόεδρος της ΚΕΔΕ με τη κ. Μ. Παπασπύρου συμφωνήσαμε να καταρτιστεί «Σύμφωνο Συνεργασίας» μεταξύ των δύο πλευρών προκειμένου να επιλυθούν μια σειρά από ζητήματα. Μεταξύ άλλων η κ. Παπασπύρου παραδέχθηκε ότι η εικόνα που προκύπτει από τις εκθέσεις είναι άδικη για τους δημάρχους οι οποίοι ενώ αρχικά διώκονται στη συνέχεια διαπιστώνεται η αθωότητα τους. Πρόκειται για φαινόμενα στοχοποίησης τα οποία είναι ανάγκη να εξαλειφθούν. Είναι σημαντικό και χαίρομαι που η Γενική Επιθεωρήτρια συμφώνησε ότι δεν πρέπει να κοινοποιούνται στοιχεία πριν τελεσιδικήσει μια υπόθεση. Επιπλέον δεν μπορεί να αθωώνεται ένας αιρετός και αυτό να μην καταγράφεται στις εκθέσεις καθώς δεν υπάρχει σύστημα ενημέρωσης των ανεξάρτητων αρχών. Είναι κρίσιμης σημασίας ο έλεγχος των Επιθεωρητών να αφορά ποινικές παραβάσεις.
Σε ότι αφορά στην απλή αναλογική, έτσι όπως προτείνεται να εισαχθεί στην αυτοδιοίκηση μέσω του Κλεισθένη Ι, όχι μόνο δε θα περιορίσει φαινόμενα διαφθοράς αλλά αντίθετα θα συμβάλει στη δημιουργία ακόμα περισσότερων. Όταν ένας δήμαρχος δεν θα έχει εξασφαλίσει την πλειοψηφία των δημοτικών συμβούλων πώς θα μπορεί να λάβει αποφάσεις και να λύσει προβλήματα; Μήπως λοιπόν αυτό το σύστημα θα οδηγήσει σε συναλλαγές κάτω από το τραπέζι;
