Το γράμμα του νόμου, σύμφωνα με τη νομική επιστήμη είναι η περιοριστική αυτολεξεί ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου. Την έννοια αυτή πολλές φορές έχω σκεφτεί κι έχουμε όλοι συζητήσει τον τελευταίο καιρό, όταν βλέπουμε πώς λειτουργεί ένας νόμος στη χώρα μας και για να είμαι και απόλυτα ειλικρινής χωρίς να καταλαβαίνω και απόλυτα την έννοια και τη λειτουργία ενός νόμου, όπως διατυπώνεται.
Διαβάζω λοιπόν σε ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον άρθρο του κ. Παναγιώτη Στάθη στο ειδησεογραφικό site capital.gr ότι αν ο μέσος άνθρωπος διαβάζει περί τις 300 λέξεις το λεπτό, με 8 ώρες ανάγνωση την ημέρα, θα χρειάζονταν 17 εργάσιμες ημέρες για την ανάγνωση των νόμων και των κυρώσεων του 2019 έναντι 60 εργάσιμων ημερών το 2018!
Το απίστευτο αυτό στατιστικό στοιχείο για τον χρόνο που χρειάζεται ένας μέσος πολίτης για να διαβάσει τους νόμους που ψηφίστηκαν σε μια χρονιά, όπως αναφέρει ο κ. Στάθης, αντικατοπτρίζει πλήρως την “ποιότητα” νομοθέτησης στη χώρα. Αν μάλιστα αναλογιστεί κανείς πως ο χρόνος αυτός ήταν υπερτριπλάσιος για την προηγούμενη χρονιά, αντιλαμβάνεται κανείς το πρόβλημα.
Το εύρημα περιέχεται στην ετήσια αξιολόγηση καλής νομοθέτησης που καταρτίζει για δεύτερη στη σειρά χρονιά το ΚΕΦΙΜ κι έχει αξία να δούμε τα εξής από το άρθρο:
«Καλύτερος και χειρότερος νόμος
Ο νόμος περί διαδικασιών ασύλου, που εισηγήθηκε ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχ. Χρυσοχοϊδης είναι ο καλύτερος νόμος για το 2019 σύμφωνα με τη δεύτερη στη σειρά έρευνα του ΚΕΦΙΜ για την νομοθέτηση στη χώρα. Πρόκειται για τον νόμο 4536 “Περί Διεθνούς Προστασίας και άλλες διατάξεις” που κατατέθηκε στη Βουλή από τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη κ. Μιχάλη Χρυσοχοΐδη (με βαθμολογία 71/100).
Χειρότερος νόμος για το 2019 αναδεικνύεται ο 4623 “Ρυθμίσεις του Υπουργείου Εσωτερικών, διατάξεις για την ψηφιακή διακυβέρνηση, συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις και άλλα επείγοντα ζητήματα” που κατατέθηκε στη Βουλή από τον Υπουργό Εσωτερικών κ. Παναγιώτη Θεοδωρικάκο (με βαθμολογία 26/100).
Όμως ουσιαστικά εν προκειμένω αδικείται ο κ.Θεοδωρικάκος αφού ο συγκεκριμένος νόμος περιλαμβάνει ρυθμίσεις πολλών άλλων υπουργείων (παιδείας, ασφαλιστικό κλπ).
Βελτίωση
Όσον αφορά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά ελάχιστη είναι η βελτίωση στην ποιότητα νομοθέτησης το 2019 σύμφωνα με τον Δείκτη Ποιότητας Νομοθέτησης.
-Η ποιότητα των νόμων του 2019 (συνολική βαθμολογία στον Δείκτη 50,8/100) ήταν καλύτερη από εκείνη του 2018 (βαθμολογία 45,6/100).
-Η ποιότητα των νόμων (εξαιρουμένων των κυρώσεων) που εισηγήθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ το 2019 ήταν οριακά καλύτερη από εκείνη των νόμων που εισηγήθηκε η ΝΔ την ίδια χρονιά (51/100 έναντι 50,5/100).
-Η ποιότητα της συνολικής νομοθέτησης (νόμοι και κυρώσεις), που εισηγήθηκε η ΝΔ βαθμολογείται υψηλότερα από αυτή του ΣΥΡΙΖΑ (59,1/100 έναντι 53,6/100).
-Κανένας από τους 39 νόμους και τις 25 κυρώσεις που ψηφίστηκαν το 2019 δεν πληροί τις προϋποθέσεις καλής νομοθέτησης.
-Τα δεδομένα του Δείκτη καταγράφουν ότι η νομοθετική ποιότητα φθίνει πριν και μετά τις εκλογές.
Γαϊτανάκι τροπολογιών
-Το 62% των τροπολογιών που ενσωματώθηκαν στους νόμους του 2019 ήταν άσχετες με το κύριο αντικείμενο που ρυθμίζεται, ενώ το 80% ήταν εκπρόθεσμες.
-Ένας στους τέσσερις νόμους του 2019 ψηφίστηκε με την επείγουσα ή την κατεπείγουσα διαδικασία.
-Χωρίς δημόσια διαβούλευση οι τρεις στους δέκα νόμους του 2019.
-Το 67% των εκθέσεων αξιολόγησης των νόμων του 2019 δεν περιλαμβάνει ποσοτικά στοιχεία, το 77% δεν περιλαμβάνει προβλέψεις για απλούστευση διαδικασιών, ενώ στο 92% δεν έγινε μέτρηση διοικητικών επιβαρύνσεων.
Τα μεγαλύτερα προβλήματα της νομοθέτησης παραμένουν οι πολλές άσχετες και εκπρόθεσμες τροπολογίες, η ελλιπής δημόσια διαβούλευση, οι επείγουσες κοινοβουλευτικές διαδικασίες και τα μικρά ποσοστά εφαρμογής των νόμων.» (Πηγή: capital.gr)
Έρχεται, λοιπόν, η ώρα που ο κάθε πολίτης αντιμετωπίζει και πρέπει να συμμορφωθεί στους νόμους της χώρας του, χωρίς καν να μπορεί να τους διαβάσει ή ακόμα χειρότερα να τους καταλάβει. Κι ενώ ο πολίτης έχει κυρώσεις για την άγνοια ή μη τήρηση του νόμου, οι κυβερνήσεις φυσικά δεν έχουν καμία κύρωση για τους κακούς νόμους και τους νόμους ‘παγίδες’ που ψηφίζουν κάθε χρόνο. ‘Ψιλά γράμματα’ θα μου πείτε…
Ελένη Ευαγγελία Αρωνιάδα
Εκδότρια