Στις 17 Ιανουαρίου 2023 ψηφίστηκαν στη Βουλή εφτά άρθρα στο νομοσχέδιο για την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση, που επιχειρούν να προσαρμόσουν νομοθετικά τη διοίκηση των ΟΤΑ, μετά την απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ, που έκρινε ότι οι διατάξεις του νόμου Θεοδωρικάκου (Ν. 4623/2019), που αφορούσαν τη σύνθεση των οικονομικών επιτροπών και τη μεταφορά αρμοδιοτήτων, ήταν αντισυνταγματικές, αναφέρει η παράταξη «Στερεά Υπεροχής» της ελάσσονος αντιπολίτευσης στο Περιφερειακό Συμβούλιο.
Ο επικεφαλής της παράταξης, Δημήτρης Αναγνωστάκης, αναφέρει για το θέμα:
«Τα συγκεκριμένα άρθρα – τροπολογία που κατατέθηκαν την τελευταία ημέρα, για να μην υπάρχει καμία δυνατότητα στην αρμόδια επιστημονική επιτροπή της Βουλής να εκφέρει γνώμη, δεν απαντούν νομικά – σίγουρα δε πολιτικά – με πειστικό τρόπο στην απόφαση του ΣτΕ. Αυτή είναι η θέση όλων των κομμάτων της αντιπολίτευσης και αρκετών συνταγματολόγων.
Οι ρυθμίσεις Βορίδη ενώ επαναφέρουν την πλειοψηφία των σοβαρών αρμοδιοτήτων από τις οικονομικές επιτροπές στα Δημοτικά και Περιφερειακά Συμβούλια δεν αλλάζουν σε τίποτα τη σύνθεσή τους, κάτι το οποίο
Παραθέτουμε εδώ το αντίστοιχο εδάφιο της απόφασης του ΣτΕ (σημείο 22): «Συνεπώς, οι ρυθμίσεις αυτές, οι οποίες, κατά τη βούληση του νομοθέτη, συνέχονται μεταξύ τους ως ενιαίο σύνολο και δεν μπορούν να εφαρμοσθούν αυτοτελώς, πρέπει να παραμερισθούν στο σύνολό τους ως αντισυνταγματικές και να εφαρμοσθούν κατά τη συγκρότηση των εν λόγω δημοτικών επιτροπών οι προϋφιστάμενες αυτών διατάξεις.».
Είναι προφανές ότι η κυβερνητική τροπολογία δεν καλύπτει το σύνολο των διατάξεων, άρα παραμένει το σοβαρό πρόβλημα νομιμότητας των αποφάσεων των οικονομικών επιτροπών.
Να υπενθυμίσουμε εδώ ότι μέχρι πρότινος ο κ. Βορίδης ισχυριζόταν:
α. αν δε δημοσιευτεί ολόκληρη η απόφαση και όχι η περίληψη που είχε αναρτηθεί από το ΣτΕ στις 2.12.2022, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα για τη λειτουργία των οργάνων των ΟΤΑ. Ήρθε όμως το ίδιο το ανώτατο δικαστήριο και υπογράμμισε την πάγια νομολογία σύμφωνα με την οποία παράγονται νομικές συνέπειες από την προηγούμενη μέρα της ανακοίνωσης της περίληψης, δηλαδή την 1.12.2022.
β. Ότι η απόφαση του ΣτΕ αφορούσε μόνο τους Δήμους, επειδή οι δύο προσφυγές που εκδικάστηκαν κατατέθηκαν για αποφάσεις Δημοτικών Οικονομικών Επιτροπών, και όχι τις Περιφέρειες. Ο ίδιος όμως διέψευσε τον εαυτό του αφού με την τροπολογία του μετέφερε τις αρμοδιότητες από τις οικονομικές επιτροπές στα ΠΣ.
Η μεσοβέζικη λύση του ΥΠΕΣ δε λύνει το ζήτημα νομιμότητας των αποφάσεων των Ο.Ε. για τις αρμοδιότητες που παραμένουν σ’ αυτές, γιατί δεν άλλαξε η σύνθεσή τους. Παρεμπιπτόντως, την ίδια άποψη έχουν και πολλοί δήμαρχοι – μέλη του ΔΣ της ΚΕΔΕ, που ήδη όλα τα θέματα τα “κατεβάζουν” στα ΔΣ, αν και μερικοί από αυτούς δεν έχουν δεδομένη πλειοψηφία, όπως επίσης και διευθυντικά στελέχη του Υπουργείου.
Γι’ αυτό η πρότασή μας είναι ότι, για να μην υπάρχει το παραμικρό πρόβλημα νομιμότητας, θα πρέπει τα θέματα των Ο.Ε. να συζητούνται στο περιφερειακό μας συμβούλιο.
Μέχρι να αποκατασταθεί πλήρως η νομιμότητα στη συγκρότηση και λειτουργία της Οικονομικής Επιτροπής, απέχουμε από τη λήψη μη σύννομων αποφάσεων, για τους λόγους που αναφέραμε.
Ισχύει δηλαδή η αρχική μας δήλωση, όπως αυτή έχει κατατεθεί και επικαιροποιηθεί στα πρακτικά των συνεδριάσεων μας.
Αγαπητές/οι συνάδελφοι, η απόφαση του ΣτΕ που λήφθηκε με συντριπτική πλειοψηφία (17-2), απέδειξε περίτρανα, για άλλη μια φορά, την περιφρόνηση του Συντάγματος, από την κυβέρνηση των «αρίστων», των μη «λαϊκιστών».
Δικαιώνει απόλυτα πολιτικά τη σφοδρή αντίδρασή μας, που δεν ήταν μια αντιπολιτευτική υπερβολή, αλλά πίστη στις αξίες και τη λειτουργία της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.
Αυτό άλλωστε υπεδείκνυε και η απόλυτα θεσμική θέση μας για συζήτηση των θεμάτων στα συμβούλια μετά την απόφαση του ΣτΕ. Η δε αναγκαστική κατά το ήμισυ υποχώρηση του ΥΠΕΣ με την επαναφορά των αρμοδιοτήτων και ιδιαίτερα η αναγνώριση «του τεκμηρίου αρμοδιότητας» των συμβουλίων (άρθρο 31, παρ. 2), μας δείχνει ότι κανένας αγώνας δεν είναι περιττός».