‘Πότε θα κάνει ξαστεριά’ τραγουδάγαμε κάποτε και κάτι έβραζε μέσα μας, μια δύναμη για διεκδίκηση και δικαιοσύνη, κατά κάθε ανομίας. Όταν άκουσα προσεκτικά όμως τι λέει αυτό το επαναστατικό ριζίτικο, ανατρίχιασα, ‘Πότε θα κάμει ξαστεριά, πότε θα Φλεβαρίσει… να κάμω μάνες δίχως γιους και γυναίκες δίχως άντρες…’.
Πρέπει λοιπόν, η διεκδίκηση για ισονομία, για ελευθερία και για δικαιοσύνη να περνά μέσα από τη σφαγή και το αίμα; Δεν γίνεται αλλιώς; Για να νικήσεις μια αυταρχική εξουσία, ένα άδικο κατεστημένο πρέπει να πάρεις τα όπλα; Η ανθρώπινη ιστορία είναι γεμάτη από πόλεμο, από πόνο και αλληλοεξόντωση των ειδών της Γης, αλλά το αποτέλεσμα ποιο είναι;
Από την άλλη, πώς μπορεί κάποιος που διώκεται, αδικείται, εξοντώνεται με κάθε τρόπο, βιάζεται, δέρνεται και πόσα άλλα, να αντιδράσει. Πώς μπορεί να αλλάξει μια βαθιά ριζωμένη αδικία ή καταπάτηση των δικαιωμάτων του;
Σίγουρα όχι με βία. Σίγουρα όχι με αίμα, γιατί το αίμα φέρνει έναν αέναο κύκλο αίματος, ξυπνά μέσα μας τα κατώτερα κτηνώδη ένστικτα, ξυπνά το σαρκοφάγο που θέλει να φάει κι άλλη σάρκα κι άλλη… γιατί εθίζεται στη μυρωδιά, στη γεύση. Γιατί είναι πεπεισμένο ότι αυτό είναι το πεπρωμένο του.
Ο νέος τρόπος που φαίνεται τώρα να ανοίγει ένα νέο δρόμο, είναι το ‘ξεμπρόστιασμα’. Είναι να μη μένει τίποτα κρυφό, να μην υπάρχουν δοσοληψίες κάτω από το τραπέζι, να μην ‘κουκουλώνονται’ τα σκάνδαλα κάθε τύπου, να μην σιωπούμε όταν αδικούμαστε ή όταν κάτι υπερβαίνει τα όρια της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, να μην καλύπτουμε γνωστές σε όλους εγκληματικές καταστάσεις μόνο και μόνο γιατί ο δράστης ή οι δράστες έχουν κάποια μορφή εξουσίας ή γιατί ‘τι θα πει ο κόσμος’.
Είναι η ώρα της νέας εποχής, η ώρα του ‘όλα στο φως’ και ό,τι γίνει, η ώρα του ‘δεν φοβάμαι’ γιατί είναι τόσο μεγάλο το ποτάμι της αδικίας και της ταπείνωσης που ξεσκεπάζεται που δεν μπορεί να γυρίσει πίσω. Δεν μπορεί να συγκαλυφθεί, δεν εκβιάζει πια. Είναι η ώρα να πάρει το δρόμο του προς μια καλύτερη εποχή, πιο φωτεινή.
Θα πάρει χρόνο η όλη διαδικασία και τις απώλειες δεν τις γλιτώνουμε, εκατέρωθεν, αλλά κάποια στιγμή θα εδραιωθεί η νέα εποχή του φωτός, της ανθρωπιάς, της θεϊκής σοφίας. Μέχρι τότε ας μην ξεχνάμε ότι η φύση μας είναι ζωώδης μεν, αλλά με δύο τεράστια πλεονεκτήματα, τη νόηση και την επιλογή της εξέλιξης. Δεν χρειάζεται να είμαστε άγρια θηρία που το ένα επιβάλλεται στο άλλο. Μπορούμε να είμαστε απλώς άνθρωποι που συμπορεύονται και αναπτύσσονται παράλληλα.
Θα κλείσω με μια διαφορετική, μια ανθρώπινη, προσευχή. Η απάντηση σε όσα φριχτά ζούμε:
«Η Διεθνής οργάνωση των κλόουν συγκεντρώνεται την πρώτη Κυριακή κάθε Φεβρουαρίου στην εκκλησία των κλόουν, στην οδό Μπιτσγουντ, στο Λονδίνο και λένε όλοι μαζί αυτή την προσευχή:
Η προσευχή του κλόουν.
Καθώς πορεύομαι μέσα στα χρόνια βοήθα Θεέ μου να σκορπάω πιο πολύ γέλιο πάρα δάκρυ. Να δίνω περισσότερη χαρά από όση θλίψη. Βοήθα με να μη σταθώ αδιάφορος όσο ποτέ μπροστά στα θαύματα που καθρεφτίζονται σ’ ενός παιδιού το βλέμμα, ούτε στην αστραπή που κάποτε φωτίζει κάποιου γέρου τη ματιά. Χρέος και στοίχημά μου η ευθυμία του ανθρώπου, αποστολή μου να τους καταφέρνω ώρες ώρες να ξεχνούν όλα τα πένθη, τις αποτυχίες, τις ταλαιπωρίες τους. Μακάρι Θεέ μου στη στιγμή την τελευταία, στου θανάτου το κατώφλι, να σε ακούσω να μου ψιθυρίζεις: Εάν έναν άνθρωπο έκανες κάποτε να χαμογελάσει Εγώ σου χαμογέλασα.»
(Χωμ χωμ, podcast με τον Χ. Χωμενίδη, Η προσευχή του κλόουν)
Ελένη Ευαγγελία Αρωνιάδα
Εκδότρια
