Η πραξικοπηματική ενέργεια για την ανατροπή του Κύπριου Προέδρου, Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, διατάχτηκε από τη Χούντα των Αθηνών και πραγματοποιήθηκε από την Κυπριακή Εθνοφρουρά σε συνεργασία με την ΕΟΚΑ Β’. Οι πραξικοπηματίες ανέτρεψαν τον Μακάριο, με στόχο την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, μια ιδέα υποκινούμενη από τον Αμερικανικό παράγοντα. Ο τοποθετηθείς νέος πρόεδρος, Νίκος Σαμψών, ανακήρυξε την Ελληνική Δημοκρατία της Κύπρου κι από ‘κει και μετά άνοιξε ο ασκός του Αιόλου. Η τουρκική πολεμική επιχείρηση έμενε γνωστή ως «Αττίλας», υπό τον Αντιστράτηγο Νουρεσίν Ερσίν, εκλεκτό του Τούρκου πρωθυπουργού Μπουλέντ Ετσεβίτ. Ονομάστηκε από την γείτονα χώρα ως «Ειρηνευτική επέμβαση», νομιμοποιούμενη από το άρθρο 4 της Συνθήκης εγγυήσεων (Συνθήκες Ζυρίχης-Λονδίνου).
Μέσα σε 3 ημέρες οι Τούρκοι κατέλαβαν την Κερύνεια και την περιοχή γύρω απ’ την πόλη. Από ελληνικής πλευράς στις 08.30’ της 20ης Ιουλίου ανακοινώθηκε η τουρκική επίθεση στην Κύπρο και στις 11.00’ διατάχτηκε γενική επιστράτευση, που κατέληξε σε μεγάλο φιάσκο. Δυο ελληνικά υποβρύχια που κατευθύνθηκαν προς το λιμάνι της Κερύνειας, ανακλήθηκαν κι επέστρεψαν. Την 02.00’ στις 22 Ιουλίου δώδεκα ελληνικά μεταγωγικά αεροπλάνα τύπου Νοράτλες που μετέφεραν Έλληνες καταδρομείς στο νησί, βλήθηκαν κατά λάθος από φίλια αντιαεροπορικά πυρά με αποτέλεσμα την κατάρριψη του ενός, και να σκοτωθούν οι 4 πιλότοι και οι 27 επιβαίνοντες καταδρομείς. Από τα υπόλοιπα, 2 έπαθαν σοβαρές ζημιές. Οι μονάδες της ΕΛΔΥΚ (12.000 άνδρες) πολέμησαν με αυτοθυσία, χωρίς αντιαεροπορική κάλυψη υπό την διοίκηση του ταξιάρχου Μιχάλη Γεωργίση. Ο Ελληνοκυπριακός ανδρικός πληθυσμός μετείχε σ’ αυτόν τον αγώνα σχεδόν άοπλος. Οι κάτοικοι βρέθηκαν στο έλεος των εισβολέων. Άοπλοι πολίτες δολοφονήθηκαν, γυναίκες βιάστηκαν και αιχμάλωτοι στρατιώτες εκτελέστηκαν. Στις 23 Ιουλίου έγινε ανακωχή με Αμερικανική διαμεσολάβηση, με τον Υφυπουργό Εξωτερικών Σίσκο να πηγαινοέρχεται σε Αθήνα και Άγκυρα. Παρά ταύτα η ανακωχή αυτή από την τουρκική πλευρά παραβιάστηκε. Εν τω μεταξύ η Χούντα των Αθηνών και η πραξικοπηματική Κυπριακή κυβέρνηση κατέρρευσαν. Ακολούθησαν δυο γύροι διαβουλεύσεων στη Γενεύη μεταξύ των δυο εμπλεκομένων χωρών κατά τις οποίες η Τουρκία ζητούσε ομοσπονδιακή λύση, ανταλλαγή πληθυσμών και το 34% των εδαφών της Κύπρου να ελέγχεται από Τουρκοκύπριους. Στις 14 Αυγούστου οι συνομιλίες ναυάγησαν, με αποτέλεσμα τον «Αττίλα ΙΙ με την κατάληψη του 37% του νησιού και τα υπόλοιπα γνωστά δεινά.
Η τουρκική εισβολή στην Κύπρο τον Ιούλιο και Αύγουστο 1974 και η συνεχιζόμενη επί 48 χρόνια κατοχή στο νησί, αποτελεί ένα διεθνές έγκλημα και την τελευταία εθνική τραγωδία του Ελληνισμού. Σαν να μην φτάνει αυτή η τραγωδία, σε πρόσφατη συνεδρίαση της Ελληνικής Βουλής ένας Υφυπουργός της Κυβέρνησης ανέδειξε την Εθνική αυτή τραγωδία, ως την αιτία κατάρρευσης της Χούντας των Αθηνών. Το Πολυτεχνείο και ο αντιδικτατορικός αγώνας είπε, «είναι μυθοπλασία». Κρίμα, είναι και Πανεπιστημιακός καθηγητής !
Κώστας Μπουμπουρής
Αστυν.Δ/ντής ε.α.-Συγγραφέας
(k.boubouris@yahoo.gr)