Γράφει: ο Αλέξανδρος Χουλιαράς
Η καρυδοπαραγωγή ποικίλει από χρόνο σε χρόνο, ανάλογα με το πώς θα πάει η Άνοιξη. Φέτος, όπως παρατήρησα, είναι μια μέτρια καρυδοπαραγωγική χρονιά
Όπως είναι η ελιές για τους κάμπους είναι οι καρυδιές για τα βουνά. Η καρυδιά ευδοκιμεί και σε χαμηλά υψόμετρα, όμως τα καρύδια τους δεν έχουν το λάδι, το άρωμα και την γεύση των ορεινών.
Στο Καρπενήσι των παχέων αγελάδων -πριν δέκα χρόνια- πολλές χρονιές οι καρυδιές τσακίζονταν από τα καρύδια -αλλά κανένας δεν τσάκιζε τη μέση του να τα μαζέψει- και η αγορά ήταν πλημμυρισμένη από σάπια και πολυχρονισμένα καρύδια Αργεντινής και ΗΠΑ Τώρα ίσως άλλαξαν λίγο τα πράγματα. Η κρίση. Ουδέν κακόν αμιγές καλού.
Πριν πενήντα χρόνια τα καρύδια είχαν καλή τιμή κι έβαζαν αρκετά χρήματα στις άδειες τσέπες των κατοίκων των χωριών μας. Θυμάμαι τεράστιες αιωνόβιες καρυδιές σκίαζαν τις βαθύσκιες ρεματιές και τέτοια εποχή πολλοί τιναχτές επιβεβαίωναν τη θεωρία του Δαρβίνου περί καταγωγής μας από τους πιθήκους! Όμως κάτι η καλή τιμή του ξύλου της καρυδιάς, κάτι οι δρόμοι που ανοίχτηκαν, κάτι τα αλυσοπρίονα που εμφανίστηκαν, εξαφάνισαν αυτούς τους προαιώνιους τροφούς του ανθρώπου και παράλληλα θαυμαστά μνημεία της φύσης. Μπουλούκια αντρών, με γοζίλες, λοστούς και τριχιές, οδηγούσαν τους τεράστιους καρυδοκορμούς στους αμαξιτούς δρόμους.
Θεόσταλτο δέντρο η καρυδιά. Πολλά άγρια ζώα τσιμπολογούσαν κι απαλλοτρίωναν τη μερίδα τους από την ανθρώπινη αρπακτικότητα. Βερβέρες, ποντίκια, νυφίτσες, αλλά και αγριογούρουνα και τρυποκάρυδοι αυτήν την εποχή είχαν το μεγάλο μπαϊράμ τους.
Εμείς τα παιδιά, ως ένα κομμάτι του πάζλ της ευρυτανικής βιοποικιλότητας δεν υστερούσαμε καθόλου σε επαναστατικές απαλλοτριώσεις καρυδιών, γι΄ αυτό και οι νοικοκυραίοι αγρυπνούσαν και οι πρεδάρηδες δεν έστρωναν κώλο. Συλλογή καρυδιών από ατίναχτες καρυδιές απαγορευόταν αυστηρά, όμως επιτρεπόταν το μάζεμα όσων έμεναν στη καρυδιά μετά το τίναγμα. Με το πρώτο ανεμοβρόχι έπεφταν και πολλοί τριγύριζαν από τα χαράματα και τα συνέλεγαν, με πρώτους και καλύτερους βέβαια τους πιτσιρικάδες. Στο τέλος της σαιζόν πολλοί από μας είτε ως προϊόν κλοπής, είτε ως κοκολόι των τιναγμένων καρυδιών, είτε ως κερδισμένα καρύδια με τα διάφορα παιγνίδια δεξιότητας και τύχης που παίζαμε, διαθέταμε στο εμπόριο μια σοβαρή ποσότητα καρυδιών και εισπράτταμε ένα καλό ποσό, το οποίο ενθυλακώναμε και κανένας γονιός δεν είχε το δικαίωμα απαλλοτρίωσης τούτου.
