Με επιτυχία η συνένωση δυνάμεων για το νέο Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων
Την Παρασκευή 18 Νοεμβρίου 2022, πραγματοποιήθηκε με ιδιαίτερη επιτυχία στη Χαλκίδα, η εκδήλωση που συνδιοργάνωσαν οι περιφερειακές παρατάξεις «Στερεά Υπεροχής» και «Πατρίδα μας η Στερεά», με θέμα την τροποποίηση του υφιστάμενου Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων και τη σύνταξη του νέου Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας.
Εκτός από τη συμμετοχή των στελεχών και των επικεφαλής των δύο παρατάξεων, Δημήτρη Αναγνωστάκη και Κατερίνας Μπατζελή, στην πρόσκληση ανταποκρίθηκαν, τιμώντας με την παρουσία τους την εκδήλωση, πρώην υπουργοί, βουλευτές, δήμαρχοι, αιρετοί των δύο βαθμών Αυτοδιοίκησης, εκπρόσωποι του Περιφερειακού ΦοΔΣΑ Στερεάς Ελλάδας, του Τ.Ε.Ε., του Ε.Β.Ε., των σωματείων εργαζομένων στους ΟΤΑ, εκπρόσωποι επαγγελματικών και περιβαλλοντικών οργανώσεων καθώς και ενεργοί πολίτες.
Μεγάλος ο προβληματισμός για τα σκουπίδια
Κεντρικό θέμα της εκδήλωσης ήταν το φλέγον θέμα της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων στη Στερεά Ελλάδα, που έχει φέρει αρκετή ‘φαγωμάρα’ το τελευταίο διάστημα στους δήμους της Στερεάς. Ο γόνιμος προβληματισμός που αναπτύχθηκε, εστίασε στο ζήτημα της διαχείρισης των αποβλήτων στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας και ανέδειξε τους ορατούς κινδύνους ιδιωτικοποίησης της διαχείρισης των αποβλήτων καθώς και στην επιλογή της καύσης των σύμμεικτων αποβλήτων, με ιδιαίτερα αρνητικές συνέπειες στη δημόσια υγεία, στην προστασία του περιβάλλοντος, στην οικονομική βιωσιμότητα των Δήμων αλλά και στην οικονομική επιβάρυνση των πολιτών, που θα κληθούν να καταβάλουν αυξημένα δημοτικά τέλη, όπως τόνισαν οι διοργανωτές.
Στην ημερίδα παρουσιάστηκαν αναλυτικά το ιστορικό της διαχείρισης των αποβλήτων στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Δήμοι και ο Περιφερειακός ΦοΔΣΑ καθώς κι ο σχεδιασμός των έργων, για την επόμενη μέρα.
Από τη συζήτηση μεταξύ των συμμετεχόντων, έγινε σαφές ότι το πρόβλημα στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας οφείλεται πρωτίστως στις καθυστερήσεις, που σκόπιμα ή όχι, προκαλούνται από την κεντρική διοίκηση αλλά κι από την έλλειψη αποτελεσματικής διεκδίκησης από την περιφερειακή αρχή, με αποτέλεσμα τον κίνδυνο να μην υλοποιηθεί ο σχεδιασμός αυτός, και να αντικατασταθεί από την εισβολή κερδοσκοπικών ιδιωτικών δραστηριοτήτων, τόνισαν και οι δύο παρατάξεις.
Τα συμπεράσματα
Οι εργασίες κατέληξαν στα εξής συμπεράσματα, που προκρίθηκαν ομόφωνα από το σύνολο των φορέων και αναφέρονται ως εξής:
- Η Τοπική Αυτοδιοίκηση οφείλει να υπερασπιστεί το ρόλο και τις συνταγματικά κατοχυρωμένες αρμοδιότητές της.
- Ο δημόσιος χαρακτήρας της διαχείρισης των απορριμμάτων είναι αδιαπραγμάτευτος. Διεκδικούν σθεναρά την ένταξη των Μονάδων Επεξεργασίας Απορριμμάτων και Χώρων Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων Λαμίας και Χαλκίδας αποκρούοντας λογικές ΣΔΙΤ, καθώς και των λοιπών έργων που περιλαμβάνονται στον περιφερειακό σχεδιασμό.
- Η καύση απορριμμάτων είναι μια παρωχημένη μέθοδος, αποτελεί παραδοχή αποτυχίας και δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή.
- Ο σχεδιασμός και η προτεινόμενη αναθεώρηση του περιφερειακού Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, εκτιμάται ότι κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση.
- Επιβάλλεται συντονισμός και κοινή συλλογική δράση, ενάντια στις μεθοδεύσεις της κεντρικής εξουσίας, ενάντια στην ατολμία και την αναποτελεσματικότητα της περιφερειακής αρχής.
- Προτείνεται η σύσταση ενός μηχανισμού ενημέρωσης, εν είδει παρατηρητηρίου, με στόχο τη διάχυση της πληροφορίας σε όλες τις τοπικές κοινωνίες.
Οι πολιτικές προεκτάσεις
Η κατά κοινή ομολογία, επιτυχημένη εκδήλωση των δύο παρατάξεων της αντιπολίτευσης στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, εκτός από το βασικό θεματολογικό άξονα καταδεικνύει περίτρανα και μια έντονη πολιτική κινητικότητα και μια ανάγκη συνένωσης δυνάμεων. Οι δύο παρατάξεις των επικεφαλής Δημήτρη Αναγνωστάκη και Κατερίνας Μπατζελή, φαίνεται να αρχίζουν να βρίσκουν κοινούς τόπους ενόψει των αυτοδιοικητικών εκλογών το Φθινόπωρο του 2023. Η πολιτική αυτή προσέγγιση αρχίζει να κρίνεται μάλλον απαραίτητη, μπροστά στη δυναμική που διατηρεί ο Απόστολος Γκλέτσος, ο οποίος ανοιχτά διεκδικεί τη θέση του Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας και φαίνεται να κερδίζει έδαφος από το σημερινό Περιφερειάρχη Φάνη Σπανό και τον έτερο υποψήφιο Κώστα Μαρκόπουλο. Βέβαια, η πρόθεση της Κατερίνας Μπατζελή να θέσει υποψηφιότητα στις Βουλευτικές εκλογές που θα προηγηθούν των αυτοδιοικητικών, ίσως φέρει ανατροπές, αλλά αυτό μάλλον δεν θα εμποδίσει την πολιτική σύγκλιση των παρατάξεων του προοδευτικού χώρου όπως τονίστηκε στην εκδήλωση.
Η τοποθέτηση του Περιφερειακού Συμβούλου Ευρυτανίας Μωυσή Μπερμπερή
Ο Περιφερειακός Σύμβουλος Ευρυτανίας με την παράταξη «Στερεά Υπεροχής», Μωυσής Μπερμπερής, βρέθηκε στις εργασίες της εκδήλωσης και τοποθετήθηκε για το θέμα από το βήμα. Συγκεκριμένα είπε:
«Η διαχείριση των αποβλήτων αντανακλά το επίπεδο ανάπτυξης αλλά και την ποιότητα ζωής σε κάθε οργανωμένη κοινωνία.
Σε μία συγκυρία με την κλιματική κρίση προ των πυλών και την ανεξέλεγκτη χρήση των πεπερασμένων φυσικών πόρων το ζήτημα της διαχείρισης τίθεται ακόμα πιο επιτακτικά και ως ζήτημα αξιοπρεπούς επιβίωσης.
Η αποτελεσματική διαχείριση των αποβλήτων πρέπει να αποτελέσει άμεση προτεραιότητα για τη χώρα μας και κατά επέκταση και για την περιφέρεια μας. Μέχρι στιγμής βέβαια έχει χαθεί πολύς και πολύτιμος χρόνος…
Το πρόβλημα βέβαια δεν είναι αμιγώς τεχνοκρατικό αλλά πρωτίστως κοινωνικό και οι λύσεις του είναι κυρίως πολιτικές. Συχνά ακούμε το στερεότυπο ότι τα σκουπίδια είναι πλούτος.
Το ζητούμενο βέβαια είναι πώς, με ποιους και για ποιους.
Εμείς λέμε ότι προτεραιότητα έχει η περιβαλλοντική προστασία, ο δημότης και οι πραγματικές του ανάγκες, τα δε υπόλοιπα ιεραρχούμενα έπονται.
Θα θέλαμε εδώ να τονίσουμε την ανάγκη για βιώσιμη διαχείριση των αποβλήτων και όπως παρακάτω.
Αλλαγή του μοντέλου παραγωγής και κατανάλωσης για μείωση της παραγωγής αποβλήτων. Ουσιαστική παρέμβαση για διαλογή στην πηγή και κατά επέκταση την ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας σε συνθήκες όπου οι ανάγκες για πρώτες ύλες είναι τεράστιες. Την ελαχιστοποίηση παραγωγής καυσίμου ύλης και ως ακραία περιβαλλοντική πρακτική χωρίς βέβαια να παραβλέπουμε τις όποιες σύγχρονες τεχνολογικές δυνατότητες ενεργειακής αξιοποίησης των αποβλήτων.
Τη δυνατότητα των δήμων να διαχειριστούν τα απορρίμματα σε όφελος της προστασίας του περιβάλλοντος και των δημοτών και όχι ως βορά στις ορέξεις μεγάλων ολιγοπωλιακών συμφερόντων.
Επ’ αφορμής θα ήθελα εδώ να κάνω και μία σύντομη μνεία στα αστικά λύματα κυρίως δε για τις μικρές οικιστικές μονάδες ή και σε συμπλέγματα αυτών όπως επίσης και για τη διαχείριση επικινδύνων αποβλήτων, βιομηχανικά νοσοκομειακά κ.τ.λ.
Σε αρκετές των περιπτώσεων και στην Περιφέρεια μας τα αστικά λύματα καταλήγουν σήμερα σχεδόν ανεπεξέργαστα σε φυσικούς αποδέκτες ποτάμια θάλασσες κτλ. Υπάρχει και εδώ ανάγκη για ουσιαστική διαχειριστική παρέμβαση και ας μη μας διαφεύγει.
Με την επιχειρούμενη νέα τροποποίηση του ΕΣΔΑ και λόγω της προγραμματικής περιόδου ’21 -’27, η κυβέρνηση δηλώνει απροκάλυπτα ότι πολιτική της προτεραιότητα είναι η καύση των απορριμμάτων και η ιδιωτικοποίηση της διαχείρισής τους, παρακάμπτοντας κάθε κοινωνική και περιβαλλοντική αρχή διαχείρισης και έξω απ τις βέλτιστες Ευρωπαϊκές πρακτικές και οδηγίες.
Με βαλτωμένη την ανακύκλωση, με μεγάλες καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση των μονάδων διαχείρισης, με πλήρη αποδόμηση των δυνατοτήτων των ΟΤΑ, οικονομική και θεσμική και με εμπροστοβαρείς και ανέφικτους χρονικούς περιορισμούς, οδηγούμαστε αναπόφευκτα στην καύση του μεγάλου μέρους των σκουπιδιών και με καθολική εκχώρηση στους ιδιώτες.
Προκρίνουμε λοιπόν ένα δημόσιο μοντέλο διαχείρισης με αποκεντρωμένο χαρακτήρα, την επιτάχυνση υλοποίησης του περιφερειακού σχεδιασμού ως έχει συναποφασισθεί και κυρίως την ενίσχυση των ΟΤΑ με πόρους προσωπικό και υλικοτεχνικές υποδομές ώστε να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στον κοινωνικό τους ρόλο.
Κλείνοντας θα ήθελα να τονίσω την εκ των πραγμάτων ανάγκη διαλόγου και συγκλίσεων της προοδευτικής κοινότητας συστοιχιζόμενη με τους πολλούς και ως απάντηση στις ασκούμενες αντικοινωνικές πολιτικές και τη διαχειριστική ανεπάρκειας.
Πεδίον δόξης λαμπρόν ο χώρος της αυτοδιοίκησης και ως απαρχή κοινών δράσεων για την προοδευτική σκέψη είτε σε θεαματικά αλλά είτε και σε ευρύτερα πεδία .
Οι αντικειμενικές συνθήκες θεωρούμε πως είναι ώριμες και η κοινωνία το απαιτεί. Ας αποτελέσει λοιπόν η σημερινή εκδήλωση τη μαγιά για την ωρίμανση και του υποκειμενικού παράγοντα, χωρίς αποκλεισμούς, ηγεμονισμούς, μικροεγωισμούς ή και ατελέσφορες ιδεολογικές αγκυλώσεις».
