του Oliver Burkeman, Εκδόσεις Κλειδάριθμος
Η μέση διάρκεια ζωής ενός ανθρώπου είναι ακραία σύντομη, γύρω στις 8.000 εβδομάδες. Κι αυτό, αν ζήσει κάποιος μέχρι τα 80 του που αποτελεί και το μέσο προσδόκιμο ζωής. Μέσα σε αυτό το περιορισμένο χρονικό διάστημα, που ειδικά όσο είμαστε νέοι δεν καταλαβαίνουμε πόσο γρήγορα περνάει, οι κοινωνικοοικονομικές τάσεις μάς θέλουν μονίμως βουτηγμένους σε λίστες υποχρεώσεων, απανωτά email, συνεχή στοχοπροσήλωση προς αλληλοαναιρούμενους στόχους και φιλοδοξίες και σε μία αδιάκοπη μάχη με τη διάσπαση προσοχής. Προτού προλάβει να γεννηθεί κάποια επιθυμία σκρολάροντας την οθόνη του κινητού μας, έχει δημιουργηθεί κι άλλη, κι άλλη, κι άλλη, και τελικά όχι μόνο δεν ξέρουμε τι θέλουμε, κατά πάσα πιθανότητα έχουμε αφήσει και την κύρια ασχολία που κάναμε εκείνη τη στιγμή χάριν ‘σκρολαρίσματος’, η οποία πιθανώς να ήταν πιο ουσιαστική και χρήσιμη για εμάς. Με άλλα λόγια, θέλουμε να είμαστε παντού και σίγουρα ποτέ εκεί που είμαστε.
Στη σημερινή εποχή, πολλοί γκουρού δίνουν συνταγές επιτυχίας, στρατηγικές διαχείρισης χρόνου και τακτικές καλύτερου προγραμματισμού. Ο ίδιος ο συγγραφέας ήταν ένας από αυτούς, διατηρώντας τη στήλη ‘Αυτή η στήλη θα σου αλλάξει τη ζωή’ για πάνω από μία δεκαετία στην εφημερίδα Guardian. Αργότερα, όμως, διαπίστωσε πως στην ανθρώπινη ζωή υπάρχουν συγκεκριμένα όρια και εγγενείς περιορισμοί, από τους οποίους δεν μπορούμε να ξεφύγουμε.
Αγχωνόμαστε, όταν δεν μπορούμε να είμαστε παντού παρόντες, όταν αναβάλλουμε, όταν δεν έχουμε την ‘τέλεια’ δουλειά, τον ‘τέλειο’ σύντροφο, δε ζούμε στην ‘τέλεια’ χώρα και φυσικά, όταν δεν είμαστε ‘τέλεια’ παραγωγικοί σε έναν τέλεια διαμορφωμένο καπιταλιστικό κόσμο. Το βιβλίο μάς προτείνει να κατανοήσουμε ορισμένους βασικούς ανθρώπινους περιορισμούς. Η αναβλητικότητα είναι αναπόφευκτη, μιας και εκ των πραγμάτων πρέπει να αγνοήσουμε κάποια πράγματα, όταν πρέπει να ενδιαφερθούμε για άλλα. Προτείνει, βέβαια, τρόπους να αγνοούμε τα σωστά. Το FOMO (Fear Of Missing Out ή ‘φόβος μη μείνουμε πίσω από όσα συμβαίνουν γύρω μας’) γίνεται εξουθενωτικό, μόνο εάν δεν συνειδητοποιήσουμε ότι η απώλεια υπάρχει παντού. Είναι η αναπόφευκτη διαδρομή που χρειάζεται να πάρουμε προβαίνοντας σε μία επιλογή, γιατί κάθε επιλογή συνεπάγεται την άρνηση οποιασδήποτε άλλης. Οποιοσδήποτε επιλεγμένος συνεργάτης, εραστής, εργασιακός χώρος, δεν είναι όλοι οι υπόλοιποι πιθανοί. Είμαστε καταδικασμένοι να λέμε ναι και άρα όχι. Και… καλώς έχει έτσι. Το βιβλίο διατηρεί μία πολύ ενθαρρυντική στάση προς όσους επενδύουν στις επιλογές τους.
Στη συνέχεια, ο λόγος γίνεται για την αμφίβολη αρετή της παραγωγικότητας, την εργαλειοποίηση του χρόνου μας προς όφελος ενός μελλοντικού κέρδους, την πολυδιάσπαση που προκύπτει μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ενώ, τέλος, προτείνεται μία πάρα πολύ αργή άσκηση, προκειμένου να εγκαταλείψουμε την προσπάθεια να ορίζουμε τον ρυθμό των εμπειριών μας και απλώς να απολαμβάνουμε το τώρα.
