Όνομα: Χάρης Σταμάτης
Ιδιότητα: Μελισσοκόμος, Youtuber & Tik Toker
Τόπος Καταγωγής: Μεσοκώμη Ευρυτανίας
Τόπος Διαμονής: Αγρίνιο
Η Μεσοκώμη Ευρυτανίας, αυτό το μικρό χωριό της Ευρυτανίας έγινε γνωστό με εκατομμύρια προβολές, ως ‘ορμητήριο’ του γνωστού μελισσοκόμου, Tik Toker και Youtuber, Χάρη Σταμάτη, γνωστού και ως «Ορεινή Μέλισσα». Η μεγάλη του απήχηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είναι το εισιτήριο του για τα μεγάλα πλατό και έχει φιλοξενηθεί από της εκπομπές του Αντώνη Σρόιτερ και της Φαίης Σκορδά, μιλώντας για την αγάπη που έχει στην ζωή στην ύπαιθρο, στα δικά μας βουνά. Πρόσφατα βρέθηκε στην εκπομπή του Γρηγόρη Αρναούτογλου και μίλησε για τη δραστηριοποίησή του ως μελισσοκόμος και την έμφυτη κλίση του προς τον τομέα αυτόν, τον πολυσύνθετο κόσμο των μελισσών και πώς βλέπει το μέλλον. Μάλιστα, ο νεαρός μελισσοκόμος μίλησε για το βίντεο που ανέβασε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στο οποίο χιλιάδες μέλισσες ‘κάθονται’ στο γυμνό του σώμα, χωρίς να αποτελούν κίνδυνο για εκείνον.
Ε. Στο υποθετικό σενάριο πως τόσες χιλιάδες μέλισσες βρίσκονται στο σώμα ενός μελισσοκόμου και στο σώμα ενός ανίδεου. Υπάρχει διαφορά;
Α. Όλα κρέμονται από μία λεπτή γραμμή. Όταν σε τσιμπήσει μία μέλισσα εντελώς καταλάθος από μία απερίσκεπτη κίνηση, εκεί είναι που μπορεί να πανικοβληθεί κάποιος που δεν είναι μελισσοκόμος και δε γνωρίζει. Εκεί είναι το μυστικό, να το διαχειριστείς. Αν όλες αυτές οι μέλισσες με τσιμπούσαν, τότε θα μπορούσα να χάσω τη ζωή μου. Νομίζω πως είναι 30.000 τσιμπήματα που μπορεί να αντέξει κανείς, γιατί όταν περάσει πολύ μεγάλη δόση από δηλητήριο, η καρδιά σταματάει. Απλώς, για να γνωρίζει και ο κόσμος, η μέλισσα στην Ελλάδα δεν είναι τόσο επιθετική, για να μπορεί να σκοτώσει έμβια όντα, δεν έχει τέτοια δύναμη. Και δεν υπάρχει και τέτοιος σκοπός, τη μέλισσα την έχουμε εξημερώσει κατά κάποιον τρόπο, οπότε είναι αρκετά ήρεμο έντομο. Επίσης, πιστεύω ότι πολλές φορές οι μέλισσες, όταν μας τσιμπάνε, το μετανιώνουν. Το έχω δει πάρα πολλές φορές να συμβαίνει αυτό. Τις βλέπω να τσιμπάνε, είναι σαν να έχουν μία φυσική ορμή να το κάνουν, και εντέλει να το μετανιώνουν, σα να μην το κάνουν με χαρά, αλλά να τις τραβάει μία εσωτερική δύναμη.
Ε. Ποιο είναι το μέγιστο όριο μελισσών που μπορεί να φτάσει κάθε μελίσσι και πόσες μέλισσες διαθέτουν τα μελίσσια σου;
Α. Το μέγιστο που μπορεί να φτάσει ένα κουτί είναι τις 30.000, γιατί από εκεί και έπειτα η βασίλισσα μέσα στο μελίσσι, καθώς κινείται, εκπέμπει κάποιες φερομόνες που κρατάνε συνεκτικό όλο το σμήνος, δηλαδή οι μέλισσες νιώθουνε σαν ένα σύνολο όλες μαζί. Λένε ότι, αν αυξηθεί ο πληθυσμός των μελισσών παραπάνω από το επιτρεπτό, δεν μπορεί να φτάσει αυτή η φερομόνη κι ένα κομμάτι από το μελίσσι θα πρέπει να φύγει για να σμηνουργήσει. Πάντως, δεν ξέρω πόσες έχω, μπορεί να έχω και 1 εκατομμύριο συνολικά, είναι πάρα πολλές.
Ε. Πώς ξεχωρίζεις τη βασίλισσα μέσα στο κουτί; Ποια είναι η ιεραρχία στο μελίσσι;
Α. Είναι πολύ μεγαλύτερη σε μέγεθος, έχει μεγάλη κοιλιά, είναι μακρουλή. Θα λέγαμε πως είναι σχεδόν τριπλάσια. Παρότι θεωρούμε ότι η βασίλισσα έχει τον πρώτο λόγο, στην κορυφή μιας κυψέλης είναι οι εργάτριες, αυτές κάνουν κουμάντο σε όλα. Αν η βασίλισσα δεν κάνει καλά τη δουλειά της, δε γεννάει πολλά αυγά ας πούμε ή κάτι δεν αρέσει στις εργάτριες από τις φερομόνες που εκπέμπει η βασίλισσα, δημιουργούν καινούργια ‘κυβέρνηση’ και η καινούργια βασίλισσα θα θανατώσει την παλαιότερη. Εάν όμως η παλαιότερη βασίλισσα είναι καλύτερη από την επόμενη, θα υπερισχύσει της δεύτερης, οπότε θα φανεί, εάν οι εργάτριες έκαναν λάθος στην εκλογή βασίλισσας. Με αυτόν τον τρόπο, δείχνουν τη δύναμή τους οι εργάτριες αλλά και το λάθος τους. Επίσης, εάν κάποια εργάτρια αποφασίσει ότι θέλει να γίνει βασίλισσα, οι ίδιες οι μέλισσες αναλαμβάνουν να προστατεύσουν τη βασίλισσα απέναντι σε αυτήν την εργάτρια. Οι κηφήνες είναι ένα ‘εργαλείο’ που έχει το μελίσσι. Εάν οι εργάτριες κρίνουν πως μειώνονται τα αποθέματα τροφών, σφραγίζουν τις εισόδους και αφήνουν τους κηφήνες έξω για να πεθάνουν.
Ε. Πώς και ασχολήθηκες με αυτόν τον τομέα; Ο πατέρας σου έκανε αντίστοιχη δουλειά;
Α. Ο μπαμπάς μου είναι δημόσιος υπάλληλος, εγώ μόνος μου ήθελα να ασχοληθώ με τα ζώα και συγκεκριμένα με τις μέλισσες. Μικρός που ήμουν, οι καταστάσεις δε με άφησαν να ασχοληθώ, οπότε το ξεκίνησα αργότερα ‘επαγγελματικά’. Βέβαια δε θέλω να το αποκαλέσω ‘δουλειά’ αυτό που κάνω, γιατί το αγαπάω πολύ. Θεωρώ ότι δεν έχουμε δώσει την προσοχή που αρμόζει στα ζώα, χωρίς τις μέλισσες δε θα υπήρχαμε, δε θα είχαμε φαγητό να φάμε. Πολύ μεγάλο ποσοστό από όσα έχουμε στο τραπέζι μας εξαρτώνται από τις μέλισσες. Πρόκειται για ένα συγκλονιστικό έντομο. Εξαφανίζεται αυτό, εξαφανιζόμαστε κι εμείς.
Ε. Πώς βλέπεις το μέλλον σου; Σκέφτεσαι να παράξεις μέλι;
Α. Από θέμα δουλειάς όλο αυτό που έχει γίνει με τα social media δεν περίμενα να συμβεί και δεν μπορώ να το διαχειριστώ κιόλας. Η βασική μου αρχή είναι να κάνω αυτό που αγαπάω, να δίνω την ψυχή μου, όπως ήδη κάνω, κι ας μην το εκμεταλλεύομαι πλήρως. Ας είμαστε αληθινοί κι ας κάνουμε αυτό που μπορούμε όσο μπορούμε. Έχω κάνει παύση στον τομέα της παραγωγής. Στο μέλλον στοχεύω να φέρω μελίσσια στο βουνό. Βέβαια, παρατηρώ πως η φύση μάς εκδικείται, δεν μπορώ να καταλάβω πώς γίνεται όλο αυτό. Οι μέλισσες δεν παράγουν όπως παρήγαγαν παλιά, η παραγωγή είναι μειωμένη, ενώ υπάρχουν πολλές ασθένειες.
