Όνομα: Ευαγγελία Καρανίκα
Ιδιότητα: Μελισσοκόμος, Ιδιοκτήτης επιχείρησης «Το Σπίτι του Μελιού»
Τόπος καταγωγής: Χρύσω, Άγραφα, Ευρυτανίας
Τόπος διαμονής: Γοργιανάδες, Καρπενήσι, Ευρυτανίας
ΕΠ. Κύρια Καρανίκα, πώς αποφασίσατε να συνεχίσετε την ενασχόληση με τη μελισσοκομία;
ΕΚ. Μετά τις σπουδές μου το 2005, BA (Hons) Business & Human Resource Management Sunderland University, ήθελα να επιστρέψω στο Καρπενήσι και να δημιουργήσω κάτι δικό μου. Μου ήρθε η ιδέα, λοιπόν, να ανοίξω ένα κατάστημα – boutique, όπου θα μπορούν να προβάλλονται και να είναι σε διάθεση υψηλής ποιότητας προϊόντα που παράγουν οι μέλισσές μας και προϊόντα που προέρχονται από τη φύση της Ευρυτανίας.
ΕΠ. Πώς ξεχωρίζουμε το ποιοτικό μέλι;
ΕΚ. Ποιοτικό μέλι – μεγάλη κουβέντα. Η άποψη μου είναι ότι το μέλι Α’ ποιότητας είναι αυτό που παράγεται το ίδιο έτος και διατίθεται άμεσα. Αυτό που είναι όπως ακριβώς το παράγουν οι μέλισσες και εμείς οι μελισσοκόμοι τρυγούμε. Κατ΄ επέκτασιν, κατευθείαν στο βάζο. Αυτό πρέπει να είναι «γεμάτο» στη γεύση του και παχύρρευστο, ανεπεξέργαστο και αφιλτράριστο, με την προϋπόθεση ότι το μέλι που προέρχεται από άνθη κρυσταλλώνει – ενώ τα μελιτώματα, όπως το μέλι ελάτης, δεν κρυσταλλώνει. Για να παραχθεί από τις μέλισσες Α’ ποιότητα, πρέπει κυρίως να έχουμε φρέσκες κηρήθρες, νέες βασίλισσες και ένα φυσικό τοπίο καθαρό και πλούσιο, που εδώ στην Ευρυτανία έχουμε! Σύμμαχος ο καιρός και οι καλές πρακτικές του μελισσοκόμου – «ετοιμοπόλεμο» μελίσσι την κατάλληλη στιγμή. Με λίγα λόγια δυνατά μελίσσια (πληθυσμιακά μεγάλο, υγιείς, νέες-ακούραστες μέλισσες, καλή βασίλισσα), την κατάλληλη στιγμή που η φύση είναι πλούσια από ανθοφορίες και μελιτώματα, με σύμμαχο τον καιρό.
ΕΠ. Ποιες δυσκολίες και προκλήσεις αντιμετωπίζουν οι μελισσοκόμοι στην Ευρυτανία αλλά και εν γένει;
ΕΚ. Στην Ευρυτανία η μόνη δυσκολία και πρόκληση είναι ο καιρός. Πέφτει η θερμοκρασία αρκετά τις βραδινές ώρες στο βουνό τον Ιούνιο ή έχει πάρα πολλές βροχές, υπό τις οποίες δεν είναι εφικτό να εργαστεί η μέλισσα, ή η ξηρασία που δημιουργεί ανεπάρκεια πόρων για τις μέλισσες όπως νέκταρ/γύρη από τα άνθη το υπόλοιπο καλοκαίρι. Άλλες προκλήσεις για τη νομαδική μελισσοκομία είναι οι δυσκολίες εύρεσης τοποθετήσεων μελισσών σε άλλα μέρη σε δάση της Ελλάδος ενώ ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι οι πυρκαγιές. Και μια μεγάλη πρόκληση είναι οι ασθένειες των μελισσών, όπως η «βαρρόα». Πρόκειται για ψείρα που τρέφεται από το σώμα της μέλισσας, ρίχνει το ανοσοποιητικό της και, εν συνεχεία, μειώνεται ο πληθυσμός του ίδιου μελισσιού και καθιστά αδύνατο να τραφεί και χάνεται. Το μεγαλύτερο πρόβλημα στην αγορά αυτή τη χρονική περίοδο είναι οι ελληνοποιήσεις και η στασιμότητα της τιμής των προϊόντων των Ελλήνων μελισσοκόμων παρά την αύξηση τιμών βιωσιμότητας.
ΕΠ. Είναι βιώσιμο το επάγγελμα του μελισσοκόμου;
ΕΚ. Το επάγγελμα του μελισσοκόμου είναι βιώσιμο, απλώς πρέπει να είναι κανείς ψυχολογικά προετοιμασμένος για ρίσκα. Όπως σε όλα τα αγροτικά επαγγέλματα δηλαδή. Επενδύεις χρήματα, χρόνο και κούραση και υπάρχουν πάντα πιθανότητες αποτυχίας. Για παράδειγμα, μπορεί να μην πας την κατάλληλη στιγμή τα μελίσσια στην τοποθεσία, για να παράγουν μέλι, ή το μέρος μπορεί να αποδειχθεί ακατάλληλο – δηλαδή να μην «δώσει μέλι» η περιοχή. Μπορεί η φύση να είναι έτοιμη και εσύ να μην έχεις τα μελίσσια «έτοιμα». Μπορεί να συλλέξουν οι μέλισσες γύρη και να πιάσει απότομα βροχή και η γύρη να μην μπορεί να συλλεχθεί από τις γυρεοπαγίδες και να καταστραφεί από τη βροχή. Το κυριότερο είναι να υπάρχουν οι κατάλληλες καιρικές συνθήκες.
ΕΠ. Ποια είναι η ωραιότερη στιγμή για έναν μελισσοκόμο;
ΕΚ. Η ωραιότερη στιγμή είναι όταν ο κόπος ανταμείβεται, τη στιγμή που το μέλι ρέει στα βαρέλια από τον μελιτοεξαγωγέα με κηρήθρες ασήκωτες. Και εννοείται, όταν το γεύεσαι, όταν κλείνεις τα μάτια από ευχαρίστηση και ταξιδεύεις εκεί που ήταν τοποθετημένες οι κυψέλες. Όταν οι καλές πρακτικές δημιουργούν δυνατά και υγιή μελίσσια.
ΕΠ. Ποια είναι τα είδη μελιού που παράγονται στην περιοχή μας;
ΕΚ. Στην Ευρυτανία, αν είμαστε τυχεροί, βγάζουμε ωραίο ανοιξιάτικο μέλι ανθέων, αν ο καιρός είναι κατάλληλος – σπάνια βέβαια. Το κυριότερο μέλι και ο βασιλιάς της Ευρυτανίας είναι το Μέλι Ελάτης! Το Μέλι Ελάτης της Ευρυτανίας τα τελευταία έτη κατατάσσεται στα πρώτα είδη μελιού στην προτίμηση των καταναλωτών. Οι περισσότεροι Ευρυτάνες μελισσοκόμοι «κυνηγούν» αυτήν την παραγωγή μελιού. Ένα μέλι γεμάτο στην γεύση, απαλό, παχύρρευστο και σκούρο κεχριμπαρένιο στο χρώμα του. Και το υπέρ του; Δεν κρυσταλλώνει και δεν αλλοιώνεται με τον χρόνο.
Άλλο μέλι που παράγεται είναι η βελανιδιά, το οποίο οι μελισσοκόμοι ονομάζουν «δένδρο». Ένα μέλι πλούσιο σε αντιοξειδωτικά, σκούρο σε χρωματισμό, παχύρρευστο και λίγο ιδιόμορφο στην γεύση του. Επίσης, μέλι καστανιάς και ορεινό μέλι ανθέων από αγριολούλουδα (Αγριορίγανη, Αγριοφασκομηλιά, Κισσό και Άγριο Περδικάκι) που παράγεται στα βουνά των Αγράφων τον Αύγουστου και μέλι από Ερείκη και Κουμαριά στο τέλος του φθινοπώρου.
ΕΠ. Λένε ότι το μέλι περιέχει πάρα πολλές ουσίες, βιταμίνες, πρωτεΐνες και ένζυμα. Είναι πράγματι τόσο σπουδαία τροφή;
ΕΚ. Το μέλι είναι ένα προϊόν/τροφή, το οποίο έχει συσσωρευμένα όλα αυτά που προαναφέρατε. Είναι μια τροφή πλήρης σε αντίθεση με άλλες τροφές. Καταναλώνοντας απλώς μια κουταλιά μέλι, ενισχύεις πολύ απλά και δραστικά το ανοσοποιητικό σου. Μελέτες έχουν αποδείξει τη σπουδαιότητα του μελιού, εάν καταναλώνεται σε καθημερινή βάση. Λίγα από τα οφέλη είναι η μακροζωία, το γερό ανοσοποιητικό σύστημα ενάντια σε ιώσεις, βοηθά άτομα σε μετεγχειρητικές καταστάσεις να αναρρώνουν πιο γρήγορα και αποτελεσματικά, βοηθά παιδιά με προβλήματα ανάπτυξης και πολλά άλλα.
ΕΠ. Τέλος, τι θα συμβουλεύατε έναν καταναλωτή αναφορικά με την επιλογή μελιού;
ΕΚ. Να αγοράζει μέλι κατευθείαν από τους παραγωγούς! Η συσκευασία του μελιού πρέπει να αναγράφει τον παραγωγό, την περιοχή συλλογής και φυσικά την ποικιλία.