του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, Εκδόσεις Αρμός
Εκεί που όλα είναι μάταια και φαντάζουν δίχως προφανές νόημα, εκεί που το φως δίνει τη θέση του στο σκοτάδι, ένα όνειρο στέκεται προάγγελος μιας νέας ζωής. Εκεί που μετράει κανείς τις μέρες για να βάλει τέλος στη ζωή του και μια πιστολιά αρκεί, για να τα τινάξει όλα στον αέρα, ένα αστέρι αρχίζει να λάμπει και δίνει φως σε έναν νέο δρόμο. Αμέσως, μια αλήθεια αποκαλύπτεται, μια αλήθεια για το πώς χτίζεται ο παράδεισος…
«Το όνειρο ενός γελοίου» εξιστορεί τις εμπειρίες ενός ανθρώπου που δεν μπορεί να βρει νόημα στη ζωή και σχεδιάζει σοβαρά να την καταργήσει. Μέσα σε αυτό το ψυχολογικό τέλμα, ένα όνειρο στέκεται αφορμή για την ανακάλυψη μίας αλήθειας που μέλλει να τον αλλάξει ολοκληρωτικά. Στο όνειρό του μεταβαίνει σε έναν κόσμο ολότελα διαφορετικό. Από εκεί η Γη λάμπει σα σμαράγδι, αλλά καμία σχέση δεν έχει με τη γη-χώρα στην οποία βρίσκεται τώρα. Εδώ οι άνθρωποι δε γνωρίζουν το κακό και οι φιλοδοξίες τους είναι πολύ διαφορετικές. Ζουν στον απόλυτο παράδεισο, σε αρμονία με τη φύση, σε ένα είδος αδιάκοπης επικοινωνίας με το σύμπαν. Δεν έχουν ανάγκη την επιστήμη, για να μάθουν πώς να ζουν, η γνώση τους είναι βασισμένη σε διαφορετικές εμπνεύσεις. Γνωρίζουν από πόσο εύθραυστο υλικό φτιάχνεται ο άνθρωπος και πόσο εύθραυστη είναι η φύση γύρω τους. Γι’ αυτό, ζουν χωρίς ανησυχίες και ερεθισμούς. Κάθε πράγμα για εκείνους έχει την ακριβή του θέση στον κόσμο και τον κανονισμένο του ρυθμό.
Έχοντας δει, λοιπόν, το «πρόσωπο του παραδείσου», ο αφηγητής φέρνει στον νου του το «πρόσωπο του κόσμου», αυτού που είμαστε όλοι παρόντες. Εδώ οι άνθρωποι έχουν πάψει να είναι συμφιλιωμένοι με την πλάση. Ο παιδεμός της ψυχής ξεσπάει στο σώμα και το φθείρει. Στην ατμόσφαιρα κυριαρχεί ένα βαρύ χρώμα. Από αυτό το χρώμα οι άνθρωποι φτιάχνουν τραγούδια και ποιήματα και με αυτά μιλούν για τους φόβους, τις ενοχές, τις αγωνίες, τα βάσανα και τις λύπες τους. Θεοποιούν την οικογένεια, τον τόπο που γεννήθηκαν, το σπίτι που ζουν, τις συνήθειες που έχουν. Δημιουργούν έναν απέραντο κόσμο θεμελιωμένο σε διανοητικές κατασκευές, αλληλοαναιρούμενες θεωρίες, πράγματα που γεννάει ο νους, αλλά εκείνοι δεν βιώνουν, παρά μονάχα στο κεφάλι τους.
Το χάσμα ανάμεσα στους δύο τόπους είναι μεγάλο. Ο κόσμος απέχει πολύ από τον παράδεισο. Υπάρχει, όμως, μια αλήθεια που παραμένει αναλλοίωτη. Υπάρχει μια αλήθεια για το πώς χτίζεται ο παράδεισος…
Γι’ αυτήν την αλήθεια μιλάει ο Ντοστογιέφσκι. Καλή ανάγνωση!
