Την Κυριακή 30 Ιουνίου 2024 στη Γέφυρα Τατάρνας έλαβε χώρα, με δυνατό παλμό, το συλλαλητήριο “Σώστε τις λίμνες του Αχελώου” για την υπεράσπιση λιμνών και βοσκοτόπων και την αποτροπή εγκατάστασης φωτοβολταϊκών, αντλησιοταμιεύσεων και ανεμογεννητριών στους νομούς Ευρυτανίας και Αιτωλοακαρνανίας. Πλήθος κόσμου έδωσε το ‘παρών’ παρά τις αντίξοες υψηλές θερμοκρασίες και την απόσταση που έπρεπε να διανυθεί δεδομένου του δύσβατου της περιοχής.
Για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την εγκατάσταση ΑΠΕ στους δύο νομούς, οι οποίες βασίστηκαν σε επιστημονικές μελέτες, μίλησαν οι εκπρόσωποι των κινημάτων ‘Save Kremasta Lake’, ‘Save Agrafa’, ο Δήμαρχος Αγράφων Αλέξης Καρδαμπίκης, ο Πρόεδρος Κτηνοτρόφων Βαλαώρας, κ. Γιαννούλης, ο πληρεξούσιος δικηγόρος κ. Τρύφωνας Κόλλιας, και ο πρώην βουλευτής Ευρυτανίας, κ. Θωμάς Κώτσιας, ο οποίος δεν κατάφερε να παρευρεθεί στη διαδήλωση αλλά η τοποθέτησή του έγινε γνωστή μέσω του λόγου που είχε προετοιμάσει και ζητήσει να αναγνωστεί στο ευρύ κοινό.
Τρύφωνας Κόλλιας, πληρεξούσιος δικηγόρος
Ο κ. Τρύφωνας Κόλλιας, ο οποίος εμπλέκεται στις υποθέσεις ως πληρεξούσιος δικηγόρος των κατοίκων και των συλλογικοτήτων της περιοχής, προκειμένου να αντιμετωπιστούν και νομικά τα σχεδιαζόμενα έργα, έχει ήδη προχωρήσει μαζί με την ομάδα του σε μια σειρά από ενέργειες.
Για τα φωτοβολταϊκά της Βαλαώρας έχουν ήδη ασκήσει την απαιτούμενη Αίτηση Αναθεώρησης κατά της Βεβαίωσης Παραγωγού που εξέδωσε η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και για τα πλωτά φωτοβολταϊκά της Λίμνης Κρεμαστών έχουν υποβάλει στοιχειοθετημένες – εμπεριστατωμένες Απόψεις – Αντιρρήσεις επί της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.) που είχε τεθεί σε δημόσια διαβούλευση από το Υπουργείο Περιβάλλοντος.
Μάλιστα, επί αντίστοιχων Απόψεων – Αντιρρήσεων που υπέβαλαν για τις Μ.Π.Ε. δύο έτερων πλωτών φωτοβολταϊκών στις Λίμνες Καστρακίου και Στράτου, ήδη πέτυχαν να αποσυρθούν τα εν λόγω έργα από την ίδια την Εταιρεία (ΤΕΡΝΑ), λόγω των αρνητικών γνωμοδοτήσεων των Υπηρεσιών βάσει των Απόψεών τους.
“Δυστυχώς, η διαδικασία αδειοδότησης των έργων αυτών, επί της ουσίας εναποθέτει δυσανάλογο βάρος στους ενδιαφερόμενους κατοίκους και φορείς της εκάστοτε θιγόμενης περιοχής, καθώς καλούνται οι ίδιοι να αντικρούσουν τις σοβαρές πλημμέλειες των οικείων Μ.Π.Ε., παρότι η εργασία αυτή θα έπρεπε να διασφαλίζεται από τις αρμόδιες γνωμοδοτούσες υπηρεσίες. Ωστόσο, η δριμεία υποστελέχωσή τους, σε συνδυασμό με το νομοθετικό καθεστώς που «ενθαρρύνει» την fasttracκ αδειοδότηση με μία απλή επίφαση ελέγχου, μεταθέτει το εν λόγω βάρος στις τοπικές κοινωνίες” αναφέρει ο κ. Κόλλιας.
Ο ίδιος μιλώντας στον Ευρυτανικό Παλμό ανέφερε πως:
«Θα ήθελα να τονίσω ότι σε όλες (σχεδόν ανεξαιρέτως) τις περιπτώσεις που αντίστοιχα έργα αντιμετωπίστηκαν με σοβαρότητα, επιστημονική τεκμηρίωση και κοινωνική δράση – συμμετοχή, από τις τοπικές κοινωνίες, τελικώς, η υλοποίησή τους δεν κατέστη εφικτή ακόμα και για τους πιο ισχυρούς πολυεθνικούς ομίλους. Και αυτό γιατί η τόσο εκτεταμένη επέμβαση, με «φωτογραφικές» (ως επί το πλείστον) διατάξεις, σε δημόσια αγαθά (λίμνες, θάλασσες, δάση, ακόμα και αναδασωτέες εκτάσεις κ.λπ.), χωρίς ορθολογικό χωροταξικό σχεδιασμό και δίκαιη ρύθμιση των κάθε φορά συγκρουόμενων χρήσεων γης, προεχόντως παραβιάζει το ίδιο το Σύνταγμά μας (άρθρο 24) και επομένως ο αγώνας για την αποτροπή των φαραωνικών αυτών έργων, καταλήγει να γίνεται αγώνας για την προστασία του ίδιου του Συντάγματος, άρα εξ αρχής «καταδικασμένος» να επιτύχει. Αρκεί να δοθεί!»
Ο Θωμάς Κώτσιας στον Ευρυτανικό Παλμό
Στο ίδιο πλαίσιο, ο κ. Θωμάς Κώτσιας, πρώην βουλευτής Ευρυτανίας, εκ μέρους της Επιτροπής Αγώνα Αιτωλοακαρνάνων και Ευρυτάνων, ανέφερε σχετικά:
“Σήμερα ο Αχελώος και όλη η χώρα παραδίδεται στους κερδοσκόπους της “πράσινης ανάπτυξης” που δεν είναι ούτε πράσινη, ούτε ανάπτυξη, μαύρη κατάμαυρη είναι, όπως μαύρο είναι και το μέλλον του μοναδικού ελληνικού τοπίου που παραδίδεται στα ιδιωτικά συμφέροντα, χωρίς χωροταξικό σχεδιασμό, χωρίς έλεγχο, ενώ οι έννοιες, περιοχές NATURA με την αναγκαία και νομοθετημένη προστασία, η έννοια φέρουσα ικανότητα μια περιοχής, δηλαδή, με πόσα τέτοια έργα μπορούμε να φορτώσουμε αυτή την περιοχή με ΒΑΠΕ, έχουν χάσει το νόημα τους, γιατί η απάντηση είναι, ‘όσα θέλουν οι εταιρείες’. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα προς αποφυγή, της Νότιας Ευβοίας, στην περιοχή της Καρυστίας, της Βοιωτίας που πολύ σύντομα θα τους μοιάζουμε, αν δεν ξεσηκωθούμε. Επίσης, ενδεικτικές είναι και οι ακόλουθες περιπτώσεις:
Από τον Δεκέμβρη του ‘23 έως σήμερα έχουν περάσει από το στάδιο της περιβαλλοντικής αδειοδότησης και της δημόσιας διαβούλευσης, ένας αιολικός σταθμός με 8 ανεμογεννήτριες στο Παναιτωλικό όρος, 6 έργα αντλησιοταμίευσης στη λίμνη του Καστρακίου, πέραν αυτού που κατασκευάζεται στην Αλευράδα, 4 πλωτοί Φ/Β σταθμοί στις τρεις λίμνες, συνολικής επιφάνειας κάλυψης των λιμνών 15.000 στρεμμάτων, από αυτά περίπου 9.000 στρέμματα είναι σε αυτή εδώ τη λίμνη, 6.200 στρέμματα κοντά στο φράγμα στην παλιά προβλήτα του Άι Βασίλη, μερικά από τα οποία έληξε η διαβούλευση πριν 15 μέρες και 2.500 στρέμματα στη Σιβίστα, κοντά από εδώ που βρισκόμαστε για τα οποία η διαβούλευση λήγει σε 15 μέρες.
Δεσμεύονται, επίσης, σύμφωνα πάντα με το ΤΕΕ Αιτωλοακαρνανίας 229.191 στρέμματα με 3.021 ανεμογεννήτριες και 18.360 στρέμματα αγροτικής γης για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, δίχως να συμπεριλαμβάνονται οι συνοδευτικές εγκαταστάσεις των ΑΠΕ (γραμμές μεταφοράς, υποσταθμοί, οδικές συνδέσεις κλπ.). Και δεν ξέρω αν συμπεριλαμβάνονται στα παραπάνω νούμερα οι υπεράκτιες ανεμογεννήτριες της Αιτωλοακαρνανίας στο Ιόνιο. Στην ευρύτερη περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας εκκρεμούν ακόμα έργα, όπως εγκατάσταση με συστοιχίες μπαταριών στη Ραΐνα , πέρα από υποσταθμούς, καλώδια και νέους πυλώνες μεταφοράς. Επίσης εκκρεμούν και έργα τα οποία αδειοδοτούνται απ’ ευθείας από τις Περιφέρειες, χωρίς δημόσια διαβούλευση και όλα αυτά σε μια περιοχή που εδώ και 50-60 χρόνια, μόνο τα 3 μεγάλα υδροηλεκτρικά παράγουν ηλεκτρική ενέργεια κοντά στο 1 GW. Η καταστροφή όμως του πολύπαθου Αχελώου δε σταματά εδώ.
Στις εδώ και χρόνια δικαιολογημένες διαμαρτυρίες φορέων και συλλογικοτήτων για την επάρκεια νερού στο αρδευτικό δίκτυο στον κάμπο του Αγρινίου-Μεσολογγίου, η απάντηση έρχεται εγγράφως από την ίδια τη ΔΕΗ. Τυχόν ελλείψεις νερού θα καλύπτονται από την λίμνη Κρεμαστών, διαβεβαιώνει η αρμόδια Δ/νση Διαχείρισης των υδάτων. Καταλαβαίνετε βέβαια που θα φτάνει η στάθμη της λίμνης με μια τέτοια διαχείριση που έτσι και αλλιώς τώρα, χωρίς εκτροπές και νέες λίμνες, παρουσιάζει μια διακύμανση που φτάνει 25-30 μέτρα κάθετα, ενώ στη κοίτη του ποταμού η υποχώρηση της λίμνης, όταν φτάνει στα χαμηλότερα σημεία της ξεπερνά τα 15 χιλιόμετρα, φτάνοντας από τη γέφυρα Τέμπλας, στα στενά του Άι Νικόλα στη Σιβίστα
Από την πλευρά της Ευρυτανίας τώρα
Πρώτη απόπειρα εγκατάστασης ανεμογεννητριών έγινε το 2007 στο Κρίκελο και υπήρξαν οι πρώτες αντιδράσεις που μας οδήγησαν στη δημιουργία Κίνησης Πολιτών και διευρύνθηκε στη συνέχεια με την υπεράσπιση των Αγράφων. Μέχρι σήμερα δεν έχουμε καμιά εγκατεστημένη ανεμογεννήτρια, έχουμε όμως καταιγισμό από αδειοδοτήσεις σε όλο το νομό, αν δεν καταφέρουμε να τις ματαιώσουμε, όπως στην ιστορική Νιάλα, που καταφέραμε να αποτρέψουμε την εγκατάσταση 40 ανεμογεννητριών και την πρώτη απόπειρα 3.500 στρεμμάτων Φ/Β πριν 5 χρόνια στη Βαλαώρα. Σήμερα στον νομό Ευρυτανίας συνολικά έχουμε 146 αδειοδοτημένες, από τις οποίες οι 58 προβλέπεται να συνδεθούν με συστοιχίες μπαταριών, προσθέτοντας στα συνοδά έργα, κτήρια για την εγκατάστασή τους. Έχουμε, επίσης, αδειοδοτημένα 48 Μικρά Υδροηλεκτρικά, πέρα από αυτά που έχουν ήδη εγκατασταθεί και μερικά ήδη δουλεύουν. Φ/β εκτός της Βαλαώρας και τα πλωτά της Σιβίστας, ένα ακόμα Φ/β στο Καρπενήσι 150 MW. Όλες αυτές οι αδειοδοτήσεις δεν είναι ενταγμένες σε κάποιο ενεργειακό σχεδιασμό για τις ανάγκες της χώρας, αλλά για τις ανάγκες των κερδοσκόπων και για να γίνουμε λέει “η μπαταρία της Ευρώπης”. Ό,τι δεν κάνουν οι Ευρωπαϊκές χώρες προστατεύοντας τους δικούς τους τόπους και τα βουνά τους, το κάνουμε εμείς για αυτούς, στα δικά μας βουνά και αυτό ονομάζεται Εθνική Ενεργειακή Πολιτική.
Όσοι φαντασιώνονται ότι με αυτά τα έργα θα γίνουμε κάτι σαν τα Αραβικά Εμιράτα του πετρελαίου και κατ’ αντιστοιχία με τα πετροδολάρια, ότι θα τρέχουν τα ανεμοδολάρια στη χώρα μας, ας κατεβούν από τα ροζ συννεφάκια τους και ας καταλάβουν ότι το μόνο που γίνεται εδώ και χρόνια σίγουρα είναι ότι αδειάζουν τις αποθήκες τους οι χώρες που παράγουν όλες αυτές τις εγκαταστάσεις και μάλιστα ξεπερασμένες τεχνολογικά, για να τις φορτώσουν στη δική μας χώρα, μαζί με τους ντόπιους εκπροσώπους τους για τα συμφέροντά τους.Ενδεικτικά αναφέρω κάποια στοιχεία του 2020, τις Ανεμογεννήτριες στα βουνά τους που έχουν εγκαταστημένες οι χώρες αυτές πάνω από 1200μ.και βάζουμε εμείς καταστρέφοντας τα δικά μας βουνά.
Στην Αυστρία 36, Ελβετία 13, Ιταλία 5, Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία, Σουηδία, Νορβηγία, Σλοβενία 0, Στην Ελλάδα 290!
Οι αχυράνθρωποι των ενεργειακών κολοσσών και των ΙΚΕ (Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρείες) των 10 μετοχών των 100 ευρώ που παρουσιάζονται σαν νόμιμοι εκπρόσωποι και που τότε δεν θα υπάρχουν; Και τι θα γίνουν τα υλικά τους που δεν ανακυκλώνονται; Πού σταματά η εγκατάσταση φ/β σε γόνιμα χωράφια και βοσκοτόπους; Πώς απαντούν στον κίνδυνο, τα φ/Β στις λίμνες που υδρεύεται η περιοχή του Αγρινίου και αρδεύεται ο κάμπος στα χρόνια που αυτά θα είναι εγκαταστημένα στις λίμνες δεν θα υπάρξουν διαβρώσεις και αλλοιώσεις στα κράματα τους που εμπεριέχουν βαριά μέταλλα και δεν θα μπουν στο πόσιμο νερό ή στην τροφική αλυσίδα μέσα από το αρδευτικό δίκτυο;
Πάμε τώρα στα περίφημα “οφέλη” με πρώτο το αφήγημα περί δημιουργίας θέσεων εργασίας.
Ας το έχουμε καθαρό, θέσεις εργασίας δημιουργούν οι εταιρείες στις χώρες της Ευρώπης που παράγουν (ανεμογεννήτριες και φ/β) και όχι οι χώρες που εγκαθιστούν όλα αυτά στον τόπο τους. Θέσεις δημιουργούνται μόνο όσες χρειάζονται για να ολοκληρωθεί η εγκατάστασή τους που είναι σαν να κόβουμε το κλαρί πάνω στο οποίο καθόμαστε.
Είναι σαν να συμφωνήσει κανείς να πληρώνεται για όσο θα χρειαστεί να γκρεμίσει το σπίτι του, γιατί ο τόπος μας είναι το σπίτι μας και το σπίτι των παιδιών μας και όταν το γκρεμίσει δεν έχει ούτε δουλειά, ούτε σπίτι.Μια επίσκεψη στο εγκαταλελειμμένο και ρημαγμένο Ορφανό στα Κρεμαστά, θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε ότι είναι μια εικόνα από το δικό μας μέλλον και ας μην το βλέπουμε σήμερα. Όταν όμως το δούμε, τότε όλοι θα συμφωνήσουμε, εκτός βέβαια από τις εταιρείες και τα τσιράκια τους, αλλά τότε θα είναι αργά.Αν σήμερα δίπλα μας, στα χωριά του Βάλτου, βρίσκουμε κάποιο μεροκάματο ή νοικιάζουμε κάποια δωμάτια, ας σκεφτούμε τι θα τα κάνουμε όταν τελειώσουν τα έργα και τι θα κάνουμε οι ίδιοι και τα χωριά μας, τι θα παραδώσουμε στα παιδιά μας. Ένα κατεστραμμένο τόπο που μετατράπηκε σε βιομηχανικό τοπίο;»
Αλέξης Καρδαμπίκης: ‘Δε θα τους περάσει…’
«Στη Βαλαώρα, το κτηνοτροφικότερο χωριό που υπάρχει, έρχονται να σημαδέψουν αυτό που παράγει, την κτηνοτροφία. Το ενεργειακό κόστος έχει απογειωθεί, οι ζωοτροφές έχουν πάει στον θεό, θέλουν να τους ξετινάξουν μία και έξω, για να υλοποιήσουν τα σχέδιά τους. Δε θα τους περάσει! Οι άνθρωποι δεν έχουν τον θεό τους και θα καταλάβετε τώρα γιατί.
Στις 16 Μαΐου με ευλογίες της ΔΕΗ, γνωστή εταιρεία αποφασίζει να γεμίσει τη λίμνη με φωτοβολταϊκά. Μέχρι εδώ πάμε καλά, ό,τι θέλει κάνει. Το υπουργείο απαντά ότι δεν υπάρχει νομοθεσία που να επιτρέπει σε τεχνητές λίμνες να μπουν φωτοβολταϊκά. Κανένα πρόβλημα. Σε μία νύχτα ο κ. Σκρέκας με μία υπουργική απόφαση που έγινε νόμος του κράτους αποφασίζει σε όλες τις τεχνητές λίμνες να μπουν φωτοβολταϊκά. Ρώτησε μήπως τις περιφερειακές αυτοδιοικήσεις Στερεάς και Δυτικής Ελλάδος, ρώτησε τους δημάρχους, τους φορείς, τους βουλευτές, την κομματική του οργάνωση; Εάν όλο αυτό δεν είναι απατεωνιά, αν δεν είναι κόλπο γκρόσο, τότε τι είναι;
Τώρα μας καλούνε να κάνουμε και διαβούλευση. Αυτοί αποφάσισαν και τώρα μας λένε εκ των υστέρων να γίνει διαβούλευση. Και αυτό το παραμυθάκι που λένε πως εάν μπουν φωτοβολταϊκά, θα μπουν μόνο στο 1%, αυτό δεν υπάρχει. Αν μπουν φωτοβολταϊκά, οι λίμνες θα γίνουν ταπετσαρία. Εδώ η θερμοκρασία θα ανέβει 10 βαθμούς, θα ξεριζωθούμε και δε θα μείνει τίποτα. Η κυβέρνηση έχει μόνο μια επιλογή. Να πάρει πίσω την απόφαση του Σκρέκα, να την αναθεωρήσει, και τότε θα λυθεί και το πρόβλημα. Όπως το έκανε η νύχτα, θα το κάνει και η μέρα.Θα συνεχίσουμε τον αγώνα σε Ελλάδα και Ευρωπαϊκή Ένωση. Τους δίνω το πρώτο μήνυμα. Θα πάρουν καλύτερο σε λίγο καιρό!».
