Συνέχεια…
Τα εργαλεία προετοιμασίας του φουρνέλου ήταν:
Το μακάπ (τουρ. matkap). Ήταν ένα μικρό λοσταράκι, με πλακέ και κοφτερή άκρη. Με αυτό άνοιγαν μια τρύπα στο ριζιμιό, έως εξήντα πόντους βαθιά, τη γέμιζαν με μαύρο μπαρούτι, την τά-πωναν και μέσω ενός αυτοσχέδιου φυτιλιού (τη μίτσα) έβαζαν φωτιά. (Α1γ1)
Το μικρό ματζακούπι. Ήταν ένα μεγάλο σφυρί κατάλληλο για το μακάπ, αλλά και τη στοιχειώδη δια-μόρφωση των εκβραχισμένων ογκόλιθων, προκειμένου να πάρουν την αιώνια θέση τους στο ξεροτοίχι της αντιστήριξης του χωραφιού. (Α1γ2)
Το ματζακούπι. Έμοιαζε με μεγάλο ματρακά. Ήταν η πιο μικρή βαριά, η οποία δουλευόταν με το ένα χέρι και πήγαινε ζευγάρι με το μακάπ, που και τα δυο τα δούλευε ένας εργάτης. (Α1γ3)
Η βαριοπούλα. Το ζευγάρι βαριοπούλα-μακάπ, δουλευόταν με δύο εργάτες για μεγαλύτερη από-δοση. Ο ένας χτύπαγε ρυθμικά με τη βαριά και ο άλλος κρατούσε και έστριβε το μα-κάπ. Ώσπου ήρθαν τα κοπρεσέρια και εξαφάνισαν τα μακάπια και τα ματζακούπια. Τα ματζακούπια δεν ήταν αποδοτικά στο σπάσιμο των λίθων και ενίοτε ακατάλληλα, γι΄ αυτό η βαριοπούλα έπαιζε και το ρόλο του… βραχοθραύστη, όταν αυτό κρινόταν αναγκαίο. (Α1γ4)
Λοστός γύφτικος. Από τον μεσοπόλεμο και δώθε, που στις κατασκευές οπλισμένου σκυροδέματος κυριάρχησαν ως οπλισμοί οι χάλυβες, εμφανίστηκε ο νέος τύπος λοστού, από μια βέρ-γα χάλυβα ικανής διαμέτρου, του οποίου το ένα άκρο του ήταν μυτερό και το άλλο πλακέ, κι έτσι βελτιωνόταν η λειτουργικότητά του. Στο τέλος αντικατέστησε τον κλασσικό σιδερολοστό. (Α1γ5).
Τα βράχια
Με την επέλαση των χωματουργικών μηχανημάτων, άρχισαν οι εργολαβίες και οι επιδρομές των εργολάβων στα έργα αλλά και στα δημόσια χρήματα. Οι βραχώδεις εκ-σκαφές είχαν -και έχουν- πολύ μεγαλύτερες τιμές, από τις αντίστοιχες γαιώδεις και ημι-βραχώδεις, με αποτέλεσμα οι περισσότερες να χαρακτηρίζονται -υπόπτως και κλεπτο-κερδοσκοπικώς- βραχώδεις.
Όσες επιθέσεις και να δεχτούν τα βράχια από τα σύγχρονα χωματουργικά μηχανή-ματα, εδώ στην Ευρυτανία, πάντα θα περισσεύουν και πάντα θα μελίζουν υποήχως την λαμπρή, αλλά άγνωστη ιστορία του τόπου μας.
Τα βράχια μας είδαν το χέρι του Θεού όταν τα φύτευε στα βουνά μας. Μετά έβλεπαν τους πρωτόγονους κυνηγούς να παλεύουν για την επιβίωσή τους και στη συνέχεια τους πολιτισμένους ληστές να φυγοδικούν στις λούφες τους και στα λημέρια τους και τέλος τους πρίγκηπες των βουνών μας, τους τσοπαναραίους ν΄ ακροπατούν στ΄ απόκρημνα μονοπάτια τους και ν΄ ακροβατούν στα στεφάνια και τους γκρεμούς τους, στις ακροκοφές τους τις ζουνάγκες τους.
