Όνομα: Νικάνδρα (Νίκη) Μπακογεώργου
Ιδιότητα: Φιλόλογος, συνταξιούχος εκπαιδευτικός, συγγραφέας
Τόπος καταγωγής: Καρπενήσι
Τόπος διαμονής: Καρπενήσι.
ΕΠ. Κυρία Μπακογεώργου τί σας ενέπνευσε να γίνετε εκπαιδευτικός;
ΝΜ. Από παιδί αγαπούσα πολύ τα γράμματα και τα βιβλία. Η λαχτάρα, η δίψα που έθρεψε τα όνειρα της πρώτης και τρυφερής παιδικής ηλικίας έγινε αργότερα επιθυμία και κίνητρο ζωής. Δύσκολα χρόνια. Μικρή, στο δημοτικό ακόμη, κάτι καλοκαιρινά απομεσήμερα, μάζευα κάτω από μια δαμασκηνιά τα παιδάκια της γειτονιάς μου που δεν πήγαιναν ακόμη σχολείο και τα μάθαινα να γράφουν και να διαβάζουν, αφού τα υποχρέωνα να αγοράσουν εκείνα τα ευτελή τετράδια του πενηντάλεπτου. Αργότερα στα γυμνασιακά μου χρόνια έβγαζα ένα πενιχρό χαρτζιλίκι βοηθώντας στα μαθήματα μικρότερους μαθητές, ακόμη και συμμαθητές μου. Τι άλλο θα μπορούσα να γίνω; Φαίνεται πως αυτός ήταν ο δικός μου δρόμος και αν κάτι με ενέπνευσε, αυτό ήταν η ανάγκη και η ίδια η ζωή.
ΕΠ. Υπάρχει κάποια στιγμή από την πορεία σας ως εκπαιδευτικός που θυμάστε με συγκίνηση;
ΝΜ. Ό,τι και να πω τώρα θα είναι από μνήμης και αυτή επιλεκτική και προστατευτική για την ψυχή μας παραμερίζει τα σκοτεινά, τα δύσκολα, θανάτους, απώλειες, απογοητεύσεις. Μια μέρα του Ιουλίου του 2014, κλείνοντας πίσω μου την πόρτα μιας γεμάτης από συναισθήματα ζωής, πήρα μαζί μου την αγάπη των μαθητών και των συναδέλφων μου κι αυτό πολύ με συγκινεί. Αισθάνομαι μια πληρότητα, μια ηθική ικανοποίηση για τη δική μου, έστω μικρή, συνεισφορά στην πρόοδο των εκατοντάδων μαθητών μου, μέσα στο περιορισμένο είναι αλήθεια κοινωνικό και πολιτισμικό περιβάλλον της μικρής μας πόλης.
ΕΠ. Ποιες είναι οι μεγαλύτερες αλλαγές που είδατε στο εκπαιδευτικό σύστημα κατά την καριέρα σας;
ΝΜ. Στη μακρόχρονη πορεία μου έζησα μεγάλες αλλαγές, άλλες τις επέβαλε ο χρόνος άλλες οι συγκυριακές πολιτικές των κυβερνήσεων και ελάχιστες η σε βάθος ανάλυση των αναγκών της εκπαίδευσης. Στα πρώτα χρόνια έζησα τις καταργήσεις, του πολυτονικού συστήματος, της σχολικής ποδιάς, της αξιολόγησης της μετεκπαίδευσης. Αργότερα είδα να αναβαθμίζονται οι σχολικές κοινότητες, η διδασκαλία να γίνεται περισσότερο μαθητοκεντρική, να μπαίνουν στα σχολεία νέα μαθήματα και νέες τεχνολογίες και να αλλάζουν συνεχώς τα συστήματα εισαγωγής στο Πανεπιστήμιο. Γεγονότα και καταστάσεις, όπως η ενσωμάτωση ξένων μαθητών, οι μαθητικές εξεγέρσεις, οι καταλήψεις, μια υπερβολική, κατά τη γνώμη μου, απομάκρυνση από τη γνώση και η στροφή σε παντός είδους δραστηριότητες άλλαξαν το σχολικό τοπίο στο πέρασμα του χρόνου. Τώρα θεωρώ πως συντελείται η μεγαλύτερη αλλαγή, το πέρασμα στην ψηφιακή εποχή; Προς το καλύτερο ή το χειρότερο; Ο καιρός θα δείξει.
ΕΠ. Έχετε γράψει δυο βιβλία- λευκώματα, τα οποία αποτελούν σπουδαία ιστορικά τεκμήρια για τα σχολεία του Καρπενησίου. Τί σας παρακίνησε να ξεκινήσετε την αντίστοιχη έρευνα και μετέπειτα τη συγγραφή;
ΝΜ. Μου αρέσουν πάρα πολύ οι ασπρόμαυρες μαθητικές φωτογραφίες και η αρχική μου πρόθεση ήταν ένα λεύκωμα με αυτό το θέμα. Ύστερα σκέφτηκα πως τα λευκώματα έχουν ένα στοιχείο μουσειακό, μια βαριά σκονισμένη ατμόσφαιρα και πως θα ήθελα να κάνω κάτι που να βγάζει μια φρεσκάδα, με ένα παιχνίδισμα που οφείλει ένα ζωντανό σώμα να διατηρεί, όχι απλώς για να ιστορεί, αλλά κυρίως για να διαλέγεται με τη σύγχρονη κοινωνία, ακριβώς δηλαδή αυτό που πίστευα και πιστεύω πως πρέπει να είναι και το πραγματικό σχολείο, ζωντανό και ελπιδοφόρο.
Είμαι ευτυχής που τα βιβλία μου σήμερα, χάρη στη χορηγία του ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΓΑΖΗ- ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΠΟΥΛΟΥ, βρίσκονται στα χέρια τόσο πολλών ανθρώπων και η ηλεκτρονική τους μορφή στο site του ιδρύματος (το βιβλίο «Μνήμης θραύσματα» έχει εξαντληθεί στην έντυπη μορφή του) είναι προσιτή στον καθένα.
ΕΠ. Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίσατε κατά τη συλλογή των δεδομένων σας αλλά και την συγγραφή των βιβλίων σας;
ΝΜ. Δεν αντιμετώπισα ιδιαίτερες δυσκολίες στην έρευνά μου. Μάλιστα εκείνη την εποχή αισθανόμουν ιδιαίτερα ζωντανή και δημιουργική. Εργάστηκα για μεγάλο χρονικό διάστημα στα αρχεία των σχολείων και για το πρώτο βιβλίο, τα «Μνήμης θραύσματα», είχα την ιδέα να καταγράψω τα ονόματα των καθηγητών και των αποφοίτων στα εκατό χρόνια λειτουργίας του σχολείου. Για μερικά λάθη και παραλείψεις κάποιοι θύμωσαν πολύ. Φρόντισα με μια συμπληρωματική έκδοση να θεραπεύσω τις αστοχίες μου και έμαθα από την περιπέτεια αυτή να είμαι πιο προσεκτική σε ό,τι αφορά τις μνήμες των ανθρώπων.
ΕΠ. Αφορμώντας από την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς, ποιες είναι οι προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι νέοι εκπαιδευτικοί και τί θα συμβουλεύατε όσους ξεκινούν τώρα την καριέρα τους;
ΝΜ. Είναι η πρώτη φορά που μου ζητείται να δώσω μια συμβουλή. Παραμεγάλωσα φαίνεται. Εάν, λοιπόν, έπρεπε να συμβουλέψω ένα νέο συνάδελφό μου, στο σημερινό περίπλοκο και αντιφατικό κόσμο, αυτό θα ήταν να μείνει μακριά από στρατεύσεις, αγκυλώσεις, εξυπηρέτηση δημοσίων και ιδιωτικών συμφερόντων και από παντός είδους κηρύγματα, να δουλέψει πολύ με τον εαυτό του, τη γνωστική και παιδαγωγική του επάρκεια, το χαρακτήρα του, και να εστιάσει το ενδιαφέρον του στη σπουδαιότερη, κατά τη γνώμη μου, παιδαγωγική πράξη, τη διδασκαλία, με ελεύθερο πνεύμα και ανοικτή καρδιά. Ποιος είπε ότι είναι εύκολο το έργο του δασκάλου;
