Γράφει η Μαίρη Μπαζιώνη: ‘Catastroika’

681
bazioni

Ντοκιμαντέρ του Άρη Χατζηστεφάνου

Το Ντοκιμαντέρ «Catastroika» του Άρη Χατζηστεφάνου, Έλληνα δημοσιογράφου και σκηνοθέτη με καριέρα σε ελληνικά και διεθνή μέσα, εξετάζει τις επιπτώσεις που είχαν οι πολιτικές λιτότητας στην Ελλάδα κατά τη διάρκειας της οικονομικής κρίσης που ξέσπασε το 2010. Ο Χατζηστεφάνου χρησιμοποιεί τη σύνθετη λέξη «Καταστρόικα», η οποία αποτελείται από τα συνθετικά μέρη, «καταστροφή» και «Περεστρόικα» – η τελευταία αναφέρεται στην πολιτική αναδιάρθρωσης της Σοβιετικής Ένωσης από τον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ. Η δημιουργία αυτής της λέξης είναι ένας τρόπος να δηλωθούν οι καταστροφικές επιπτώσεις που είχε για την Ελλάδα η πολιτική της οικονομικής λιτότητας από τους Ευρωπαίους δανειστές.

Μέσα από μια σειρά συνεντεύξεων με οικονομολόγους, πολιτικούς, φιλοσόφους, συγγραφείς, δημοσιογράφους, παρουσιάζεται η σκοτεινή εικόνα της Ελλάδας, αρχής γενομένης της κρίσης, που οδήγησε σε περικοπές στις δημόσιες δαπάνες, σε οικονομική και κοινωνική ανισότητα, σε αυξημένη φτώχεια και ανεργία (γύρω στα 20.000 άτομα έμειναν άστεγα στην Αθήνα), στην επιδείνωση της ψυχικής και σωματικής υγείας των πολιτών, αλλά και σε συστηματικές διαδηλώσεις, απεργίες, αναταραχές, που ξέσπασαν ως απάντηση στο συγκεκριμένο καθεστώς.

Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο του ντοκιμαντέρ είναι η κριτική στον ρόλο των διεθνών οργανισμών, όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) και η Ευρωπαϊκή Ένωση, που θεωρούνται υπεύθυνοι για την επιβολή των μέτρων λιτότητας. Το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει την άποψη ότι οι πολιτικές που επιβλήθηκαν δεν αποσκοπούσαν μόνο στη διάσωση της ελληνικής οικονομίας, αλλά και στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων των διεθνών χρηματοπιστωτικών αγορών. Εξαιτίας αυτών των συμφερόντων, τέθηκαν στο προσκήνιο νεοφιλελεύθερες πολιτικές, οι οποίες υποστήριζαν την ελεύθερη αγορά, την απουσία κρατικής παρέμβασης, την αποκρατικοποίηση εταιρειών, και διέσπειραν το αφήγημα περί ανεπαρκούς λειτουργίας του δημοσίου τομέα προς όφελος του ιδιωτικού και των ιδιωτικοποιήσεων. Σύμφωνα, όμως, με τον δημοσιογράφο και συγγραφέα Greg Palast, «ιδιωτική οικονομία δε σημαίνει ελεύθερη οικονομία. Σημαίνει οικονομία που ελέγχεται από κάποιον που δεν έχει εκλέξει ο λαός.»