Ισχυρές εξαρτήσεις

443
mati

Ένα κείμενο από το βιβλίο “Απασχόληση του ανθρώπου”, που έγραψε το 1956 ο γερμανικής καταγωγής φιλόσοφος και δημοσιογράφο, Γκύντερ Άντερς. Πραγματεύεται τη χειραγώγηση των μαζών…

“Για να καταπνιγεί κάθε εξέγερση πριν ακόμη προλάβει να εκδηλωθεί δεν απαιτούνται βίαια μέσα. Οι χιτλερικές μέθοδοι είναι ξεπερασμένες. Αρκεί να δημιουργηθούν εξαρτήσεις τόσο ισχυρές, ώστε η ιδέα και μόνο της εξέγερσης να μην έρχεται στο μυαλό κανενός.

Θα ήταν ιδανικό η διαμόρφωση των ατόμων να ξεκινάει από την ώρα που γεννιούνται, με τη συρρίκνωση των έμφυτων ικανοτήτων τους. Κατόπιν, η εξάρτηση θα θωρακιστεί με τον δραστικό περιορισμό της παιδείας, προσανατολισμένης στην επαγγελματική εκπαίδευση. Ένα ακαλλιέργητο άτομο έχει στενό ορίζοντα σκέψης και όσο η σκέψη του περιορίζεται σε ασήμαντες ασχολίες τόσο μειώνονται οι πιθανότητες να εξεγερθεί. Πρέπει να δημιουργηθούν προϋποθέσεις ώστε η πρόσβαση στην πραγματική γνώση να γίνει ολοένα δυσκολότερη για τους πολλούς.

Θα χρησιμοποιείται η πειθώ και όχι η ωμή βία. Θα προβάλλονται μαζικά, μέσω της τηλεόρασης, «ψυχαγωγικά» προγράμματα που θα κολακεύουν πρωτίστως το συναίσθημα και τα ένστικτα. Το πνεύμα θα απασχολείται με ό,τι ελαφρύ, ασήμαντο, παιδαριώδες. Σε ένα περιβάλλον ακατάσχετης φλυαρίας με αδιάκοπη μουσική υπόκρουση η ανάπτυξη της σκέψης θα παρεμποδίζεται…..

Γενικά, θα κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να αποβάλουν τη σοβαρότητα από την ύπαρξη, να γελοιοποιήσουν τα υψηλά ιδανικά, να καλλιεργήσουν μια διαρκή απολογία της ελαφρότητας, έτσι ώστε η διαφημιστική ευφορία να γίνει το μοντέλο της ανθρώπινης ευτυχίας και υπόδειγμα της ελευθερίας.

Ό,τι αποκοιμίζει τη διαύγεια του μαζικού ανθρώπου είναι κοινωνικά ωφέλιμο, ότι απειλεί να τον αφυπνίσει πρέπει να διακωμωδηθεί, να καταπνιγεί, να καταπολεμηθεί.

Κάθε θεωρία που θα αμφισβητεί το σύστημα πρέπει να καταδικάζεται ως ανατρεπτική και τρομοκρατική, το ίδιο κι εκείνοι που την υποστηρίζουν”.

Τόσο σημερινό το κείμενο αυτό, αν και γράφτηκε σχεδόν 70 χρόνια πριν. Υποθέτουμε ότι ο Γκύντερ Άντερς δεν είχε μαντικές ικανότητες, αλλά μάλλον γνώριζε και μπορούσε να αναλύσει καλά τον σχεδιασμό της ιστορίας των Δυτικών, όπως διαμορφώθηκε μετά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο. Όσα ζούμε τα τελευταία χρόνια είναι η επιβεβαίωση και όχι σενάριο κάποιου συνωμοσιολόγου. Ο μαζικός άνθρωπος είναι το νέο μοντέλο των παγκόσμιων κοινωνιών μας, και είμαστε μόνο στην αρχή γιατί σε λίγο, σε πολύ λίγο, η τεχνολογία θα έρθει σαν ‘κερασάκι στην τούρτα’. Η ζωές μας θα είναι τόσο πολύ ελεύθερες, με τόσες πολλές επιλογές και πληροφορία, αλλά μέσα σε προκαθορισμένα πεδία. Ισχυρές εξαρτήσεις από τη δημοκρατία, την ισότητα, τη δικαιοσύνη, την ελεύθερη έκφραση, την συμπερίληψη, την ύλη, την πρόοδο, την ανάπτυξη. Ισχυρές εξαρτήσεις που δεν χωρούν ξεβολέματα.