Ο Ευρυτάνας της εβδομάδας

Όνομα: Νίκος Τσούτσουρας

Ιδιότητα: Κτηνοτρόφος, αγρότης

Τόπος Καταγωγής: Γαύρος, Ευρυτανίας

Τόπος διαμονής: Καρπενήσι

      ΕΠ. Είστε τρίτης γενιάς κτηνοτρόφος, πως επιλέξατε να συνεχίσετε την οικογενειακή παράδοση της ορεινής κτηνοτροφίας;

ΝΤ. Ο παππούς μου και στην συνέχεια ο πατέρας μου ήταν κτηνοτρόφοι. Εγώ μεγάλωσα μαζί με τα ζώα. Η καθημερινότητά μου ήταν, από τότε που ήμουν μικρό παιδί, άμεσα συνδεδεμένη με αυτά. Τώρα εγω και ο αδερφός μου συνεχίζουμε την οικογενειακή παράδοση, είναι κάτι που αγαπάμε. Η αλήθεια είναι πως δεν είναι απλώς ένα επάγγελμά, αλλά τρόπος ζωής. Επίσης, μου αρέσει πολύ η φύση, τα φυτά και τα ποτάμια. Η ζωή μου είναι εξαρτημένη από αυτά. Περνάω το περισσότερο κομμάτι της ημέρας μου στο βουνό παρέα με τα ζώα και έχω μάθει να ζω έτσι.

Η κτηνοτροφία έχει αρκετές απαιτήσεις και προκλήσεις, αλλά εμείς πλέον έχουμε συνηθίσει και τις διαχειριζόμαστε. Παράλληλα, μαζί με εμάς έχουν προσαρμοστεί και τα ζώα. Με λίγα λόγια, γνωρίζουν τον τόπο, τις προκλήσεις και τους κινδύνους του. Γνωρίζουν πού θα κοιμηθούν, πού θα προστατευτούν από τα καιρικά φαινόμενα, πού θα πιούν νερό αλλά και πώς θα επιστρέψουν στον στάβλο μόνα τους όταν χρειαστεί.

 ΕΠ.  Πείτε μας λίγα λόγια για την κτηνοτροφική σας παραγωγή.

ΝΤ. Η κτηνοτροφική μας παραγωγή αποτελείται από πρόβατα και αγελάδες και προσπαθούμε να τα συντηρήσουμε με δικές μας ζωοτροφές, αλλά και με βοσκή στο βουνό. Τα πρόβατα βοσκούν στον Γαύρο και οι αγελάδες τον χειμώνα στον Γαύρο και το καλοκαίρι τις μεταφέρουμε στην Καλιακούδα. Ακόμη, προσπαθούμε τα πάντα να τα κάνουμε μόνοι μας, με τον αδερφό μου, για να μπορέσουμε να επιβιώσουμε. Αλλιώς, τα έξοδα και οι απαιτήσεις είναι τόσο πολλά που δεν θα καταφέρναμε να συντηρηθούμε.

ΕΠ. Σε ποια φάση βρίσκεται το πρόβλημα με την απειλή των λύκων που αντιμετωπίζουν οι κτηνοτρόφοι εδώ και καιρό στην Ευρυτανία;

ΝΤ. Οι λύκοι απειλούν εδώ και αρκετά χρόνια τα κοπάδια μας και αποτελούν το μεγαλύτερο και σοβαρότερο πρόβλημα που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε. Τουλάχιστον έτσι ήταν μέχρι την εμφάνιση της πανώλης η οποία τώρα θα επιφέρει την οριστική καταστροφή. Ωστόσο, τον τελευταίο καιρό η κατάσταση είναι ανεξέλεγκτη. Όχι μόνο έχουν κατεβεί αρκετά χαμηλά και αποτελούν μεγάλο κίνδυνο για τα ζώα αλλά όσο περνάει ο καιρός αυξάνεται και δραματικά ο πληθυσμός τους.

Εμείς προστατεύουμε όσο μπορούμε τα κοπάδια μας. Είναι ανάγκη να βρισκόμαστε συνεχώς στο βουνό να τα προσέχουμε, αλλά οι ζημιές και οι απώλειες είναι αναπόφευκτες και τακτικές. Έτσι, αναγκαζόμαστε,να βάζουμε  στον στάβλο τα κοπάδια κατά τη διάρκεια της νύχτας κάτι που έχει άλλες  αρνητικές επιπτώσεις όπως αρρώστιες και κυρίως αναπνευστικά προβλήματα αλλά και διατάραξη του καθημερινού προγράμματος και των συνηθειών των ζώων.

ΕΠ. Ποιά είναι σήμερα η πραγματικότητα της κτηνοτροφίας στην περιοχή;

ΝΤ. Στην σημερινή εποχή δεν ασχολείται σχεδόν κανένας με την κτηνοτροφία, κάτι που οφείλεται σε ποικίλους λόγους. Για παράδειγμα, εγω παρά την ηλικία μου θεωρούμαι από τους νέους ηλικιακά κτηνοτρόφους. Ο πρωταρχικός λόγος, μάλιστα, αυτής της κατάστασης είναι πως οι οικονομικές απολαβές είναι εξαιρετικά χαμηλές και το ποσό των εσόδων είναι αντιστρόφως ανάλογο με αυτό των εξόδων. Εμάς αυτό είναι το επάγγελμά μας και τώρα δύσκολα αλλάζει, αλλά ένας νέος άνθρωπος δεν έχει κίνητρα για να το επιλέξει. Βέβαια, ένας ακόμη ανασταλτικός παράγοντας είναι οι απαιτήσεις του επαγγέλματος που δεν σου αφήνουν περιθώρια για ξεκούραση. Δεν υπάρχουν γιορτές, αργίες ή διακοπές. Αυτό είναι αρκετά πιεστικό και οι περισσότεροι άνθρωποι θα προτιμούσαν ένα επάγγελμα που θα μπορεί να τους προσφέρει μια καλή ποιότητα ζωής.

ΕΠ. Πώς βλέπετε το μέλλον της κτηνοτροφίας στον τόπο και τί θεωρείτε πως θα έπρεπε να αλλάξει;

ΝΤ. Το μέλλον της κτηνοτροφίας στην Ευρυτανία είναι δύσκολο και επιρρεπές. Είναι επιτακτική ανάγκη να αναγνωρίσουμε, να θίξουμε τα προβλήματα και να μιλήσουμε γι αυτά ανοιχτα και να βρούμε μια μέση λύση, με σκοπό να δώσουμε και πάλι ζωή σε αυτό το επάγγελμα. Βέβαια, η ζημιά έχει ήδη γίνει, αφού, ο κόσμός έχει ήδη φύγει από την Ευρυτανία. Έτσι, έχει ερημώσει η περιοχή και αρχίζει σταδιακά να χάνεται και η τεχνογνωσία. Είναι πολύ πιο δύσκολο να έρθει ένας νέος άνθρωπος από μια άλλη περιοχή και να γίνει κτηνοτρόφος. Χρειάζεται να έχεις μια πρώτη επαφή με τα ζώα, με την αγροτική ζωή γενικά.

ΕΠ. Ποιές θεωρείτε ότι είναι οι προκλήσεις στην κτηνοτροφία για το άμεσο μέλλον;

ΝΤ. Οι δυσκολίες είναι πολλές και η κυβέρνηση όχι μόνο δεν βοηθάει, αλλά βάζει κι επιπλέον εμπόδια. Χαρακτηριστικα να αναφέρω πως εμείς με την τρέχουσα νομοθεσία δεν είμαστε πλέον αγρότες, αλλά εντασσόμαστε στον κλάδο των επαγγελματιών. Συνεπώς, η πίεση είναι υπέρογκη και οι απαιτήσεις αυξημένες. Επίσης, η φορολογία που έχει επιβάλλει το καπιταλιστικό σύστημα είναι υπερβολικά υψηλή όπως και η τιμή των αγροεφοδίων και του πετρελαίου.

Κάθε χρόνο η κατάσταση είναι όλο και χειρότερη. Το σύστημα δεν ενδιαφέρεται για τα προιόντα του πρωτογενούς τομέα και αντι να τα διαφυλάττει και να τα προωθεί τα «χτυπάει». Ταυτόχρονα, στο χρόνιο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε με τις απειλές των λύκων στέκεται απέναντί μας, αφού, τους έχει αναγνωρίσει ως προστατευόμενο είδος και αντί να μεριμνήσει για την μείωση του πληθυσμού τους έχει δώσει αρκετά εκατομμύρια σε Μ.Κ.Ο για την διαφύλαξη και προστασία τους.

ΕΠ. Η εμφάνιση της πανώλης φαίνεται ότι θα επηρεάσει πολύ έντονα την κτηνοτροφία στην χώρα μας. Τί πιστεύετε εσείς για αυτό;

ΝΤ.  Φαινόταν από χρόνια ότι κάποτε θα δημιουργηθεί διατροφικό σκάνδαλο και πως η ανεύρεση ποιοτικού φαγητού θα είναι δύσκολη. Στην περίπτωση της πανώλης η κατάσταση είναι πρωτόγνωρη για εμας αλλά δεν θα έπρεπε. Στην Βουλγαρία είχε εμφανιστεί πριν κάποια χρόνια η ίδια πάθηση και με τον εμβολιασμό των ζώων το φαινόμενο εξαλείφθηκε. Η δική μας κυβέρνηση αντί για εμβολιασμό επιβάλλει θανάτωση ολόκληρου του κοπαδιού σε περίπτωση εύρεσης κρούσματος. Μέτρο οριστικό και καταστροφικό για τους κτηνοτρόφους οι οποίοι δεν θα μπορέσουν να ανακάμψουν από το πλήγμα. Όσο για τις αποζημιώσεις, αυτές είναι ελάχιστες μπροστά στην καταστροφή.

Βέβαια και εδώ ήμασταν θύματα του καπιταλισμού, αφού στον βωμό του κέρδους έμποροι και μεσάζοντες έσπευσαν να εκμεταλλευτούν την χαμηλή τιμή των ζώων από την Ρουμανία και ανεξέλεγκτα τα εισήγαγαν και τα διένειμαν στην Ελλάδα. Αυτό, σε συνδυασμό με την έλλειψη κτηνιάτρων σε κάποιες περιοχές οδήγησε στην ραγδαία εξάπλωση του ιού στην Ελλάδα.