Ο Ευρυτάνας της εβδομάδας

2
profil mak

Όνομα: Ιωάννης Χρήστου Μακρής (Γιαννακός)

Ιδιαότητα: Μακεδονομάχος

Τόπς Καταγωγής: Νέο Αργύρι Ευρυτανίας

Τόπς διαμονής: Αλμυρός Βόλου

O Μακεδονομάχος από το Νέο Αργύρι Ευρυτανίας

Τα πρώτα χρόνια της ζωής του

Ο Ιωάννης Χρήστου Μακρής ή αλλιώς Γαννακός, όπως ήταν γνωστός στο χωριό και όπως τον φώναζαν οι χωριανοί, γεννήθηκε στο Νέο Αργύρι Ευρυτανίας αλλά η ακριβής ημερομηνία δεν είναι γνωστή.

Όπως χαρακτηριστικά ανφέρει ο Θωμάς Λ. Τσέτσος στο ομώνυμο βιβλίο του,ο Ιωάννης Μακρής έφυγε πολύ νέος από το χωριό του με σκοπό να λάβει μερος στον Μακεδονικό Αγώνα όπου μεταξύ άλλων, συνεργάστηκε και με τον Αποστολίδη.

Ήταν ψηλός, «πρώτο ανάστημα» όπως τον έλεγαν, γεροδεμένος και φόραγε πάντοτε τρείς αρμαθιές με σφαίρες (τις δύο σταυρωτά και τη μία στη μέση). Ακόμη, φορούσε σκούφο, μαντύο, είχε πιστόλι δεκάβαλο στη μέση και με το όπλο του έκοβε τις κορυφές από τα πλατάνια στο ρέμα του Άη Γιάννη, στο πέρασμά του.

Είναι γνωστός, μάλιστα, για τη δράση του στις περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας αλλά και σε ορισμένες περιοχές της Δράμας. Χαρακτηριστικά να αναφερθεί πως μαζί του «στα αντάρτικα» ήταν και ο Κώστας Ντρούβας από το γειτονικό χωριό, που ονομάζεται Καταφύλλι (Σελιπιανά) Αργιθέας, χωριό της Καρδίτσας.

Μάλιστα, πηγές αναφέρουν πως κάποτε επέστρεψε και στο χωριό του το Νέο Αργύρι και εκεί όπως ανέβαινε για το χωριό από το Μουζάκι Καρδίτσας, κοντά στην περιοχή της Ι.Μ. Σπηλιάς συναντήθηκε με έναν απόσπασμα της χωροφυλακής.

Μόλις τον είδαν οι χωροφύλακες, με τις αρμάθες του σταυρωτά, το τουφέκι του στον ώμα και γενικά όλο το ντύσιμο και την αρματωσιά του, τον πέρασαν για κάποιον περιζήτητο καταζητούμενο και αμέσως τον «κύκλωσαν» για να τον πιάσουν. Τότε, τους είδε ο Γιαννακός και ακροβολίστηκε για μάχη. Ωστόσο, η σύγκρουση αποφεύθηκε και αφού, λύθηκε η παρεξήγηση ο κάθε ένας συνέχισε τον δρόμο του. Μάλιστα, όταν επιτέλους ‘εφτασε στο χωριό τον επισκέφτηκαν , εκτός από τους χωριανούς του, και κάτοικοι των γύρω χβριών και τον τραπέζωσαν.

Ο θάνατός του

Πολλοί λένε ότι απέκτησε ένα παιδί το οποίο πέθανε σε μικρή ηλικία και πως ο ίδιος απεβίωσε νεαρός εξαιτίας της στεναχώριας του για το θάνατο του παιδιού του. Μάλιστα, ο θάνατός το σημειώθηκς περί το 1910 με 1911 στο Νοσοκομείο Ευαγγελισμός. Βέβαια, υπάρχει και η άποψη που υποστηρίζει πως ο θάνατός του οφειλόταν στις «πούντες», δηλαδή στα κρύα που πέρασε κατά τη διάρκεια το αγώνα του στη Μακεδονία.

Επίσης, αναφέρει ο Θ.Λ.Τσέτσος στο βιβλίο του, πως μετά τον θάνατό του ο αδελφός του Δημήτριος πήγε στον Αλμυρό Βόλου, όπου ζούσε η γυναίκα του. Εκεί, η γυναίκα του Μακεδονομάχου είχε βάψει όλο το σπίτι τους μαύρο λόγω του πένθους της. Ο Δημήτρης πήρε από εκεί μερικά προσωπικά πράγματα του αδερφού του, μεταξύ των οποίων ήταν και ορισμένες φωτογραφίες του, οι οποίες βέβαια, χάθηκαν.

Μακεδονομάχος

Μάλιστα, σε έρευνα που έγινε στα Γενικά Αρχεία του Κράτους (ΓΑΚ) και συγκεκριμένα στο Αρχείοτου Οπλαρχηγού του Μακεδονικού Αγώνα, Γεωργίου Τσόντου (Βάρδα), βρέθηκε ένα έγγραφο του αρχηγού σώματος που πολέμησε στη Μακεδονία το έτος 1905, με υπογραφή Στέφανος Μάλλιος.

Το έγγραφο αυτό, εξάλλου, απευθύνεται προς το Συμβούλιο του Ελληνικού Μακεδονικού Κομμιτάτου και  το επώνυμο Μάλλιος, το  έφερε ο οπλαρχηγός του πεζικού Στέφανος Δούκας. Ο Δούκας έλαβε εντολή από το Μακεδονικό Κομμιτάτο να συγκροτήσει ομάδα έμπειρων προσώπων, προκειμένου να εισέλθουν στη Μακεδονία και να αγωνιστούν για τη διάσωσή της.

Στο έγγραφο αυτό του Στεφάνου Μάλλιου αναφέρονται 10 ονοματεπώνυμα αγωνιστών που είχε μαζί του όταν προέλασε στη Μακεδονία, μεταξύ των οποίων ήτανε και το όνομα του Ιωάννη Χρήστου Μακρή.

Στη συνέχεια, στον ίδιο φάκελο υπήρχουν και 10 αποδείξεις που υπογράφουν οι αναφερόμενοι αγωνιστές, στους οποίους ο Στέφανος Δούκας κατέβαλε διάφορα χρηματικά ποσά για τη συντήρηση των οικογενειών τους κατά  την απουσία τους.  Δηλαδή, έδωσε χρηματική βοήθεια στις οικογένειες που άφηναν πίσω οι αγωνιστές για το διάστημα που θα βρίσκονταν στη Μακεδονία. Έτσι,  μεταξύ των αποδείξεων αυτών υπάρχει και μία που την υπογράφει ο Ιωάννης Χ.  Μακρής με ημεροχρονολογία 2α  φεβρουαρίου 1905 και τόπο υπογραφής των Αλμυρό Βολου.

Μια σημαντική μάχη

Στις 21 μαρτίου 1905 έφτασε στη Μονή της Παναγίας Σισανίου, σώμα από 62 άντρες με τον Υπολοχαγό Πεζικού Στέφανο Δούκα (Στέφανος Μάλλιος).  Ολόκληρη η δύναμη του σώματος μπήκε στο τουρκικό έδαφος από την περιοχή του Βελεμιστίου στις 13 μαρτίου και μετά από 8 μέρες πορείας έφτασε στην περιοχή του Σισανίου. Εκεί,  συναντήθηκε με το σώμα του Υπολοχαγού Τσόντου.

Στο Σισάνι μαζί με το σώμα του Δούκα έφτασε και αυτό του Οπλαρχηγού Γεώργιου Μακρή αποτελούμενο από 20 άνδρες.  Τότε, οι δύο αρχηγοί αποφάσισαν να προσβάλλουν την κωμόπολη Ζαγοριτσάνη, η οποία αποτελούσε την ακρόπολη του βουλγαρισμού των Κορεστίων.

Μετά τη μάχη της Ζαγορίτσανης  τα ελληνικά σώματα που συμμετείχαν αποχωρίστηκαν.

Το σώμα του Δούκα κατευθύνθηκε στις περιοχές των Καστανοχωρίων, της Κολωνίας και της Κορυτσάς, όπου έδρασε μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1905.  Για όλο αυτό το διάστημα είχε αρκετές συγκρούσεις με τα  τουρκικά αποσπάσματα, συγκρότησε ντόπιο σώμα με τον οπλαρχηγό Λάκη Νταηλάκη, καταδίωξη αμείλικτα τους βουλγαρόφιλους και τους οπαδούς της ρουμανικής προπαγάνδας και συγκέντρωσε πολύτιμες πληροφορίες για την εθνικιστική Αλβανική οργάνωση στην περιοχή της Κορυτσάς. Τέλος,  στις 30 σεπτεμβρίου 1905 το σώμα Δούκα επανήλθε στην ελεύθερη Ελλάδα, τερματίζοντας την πολύτιμη για τον ελληνικό αγώνα δράση του.

(Πηγή: Θωμάς Λ. Τσέτσος, Ο Μακεδονομάχος Ιωάννης Χρήστου Μακρής Από το Νέο Αργύρι Ευρυτανίας)

1 1
ΓΑΚ 2
ΓΑΚ 3
ΓΑΚ 4