Ο Χαρούκι Μουρακάμι, ο πιο σημαντικός σύγχρονος Ιάπωνας συγγραφέας, πήγε με δυσκολία να παραλάβει το λογοτεχνικό βραβείο Ιερουσαλήμ το 2009.
Το κείμενο που ακολουθεί, αποτελεί την ομιλία αποδοχής του βραβείου μπροστά στο ισραηλινό κοινό:
”…Ήλθα σήμερα στην Ιερουσαλήμ ως συγγραφέας, δηλαδή ως επαγγελματίας αφηγητής ψεμάτων.
Σήμερα, όμως, δεν προτίθεμαι να πω ψέματα.
Θα προσπαθήσω να είμαι όσο πιο ειλικρινής μπορώ.
Υπάρχουν κάποιες ημέρες τον χρόνο που λέω την αλήθεια, και σήμερα είναι μία απ΄ αυτές.
Επιτρέψτε μου λοιπόν να καταθέσω ένα πολύ προσωπικό μήνυμα.
Κάτι που έχω πάντα στο μυαλό μου όταν γράφω μυθιστορήματα.
Δεν έχω φτάσει ακόμα να το γράψω σ΄ ένα κομμάτι χαρτί και να το κολλήσω στον τοίχο• θα έλεγα ότι είναι χαραγμένο στον τοίχο του μυαλού μου.
Και είναι το εξής:
“Ανάμεσα σ΄ έναν ψηλό, συμπαγή τοίχο και σ΄ ένα αυγό που σπάει πάνω του, θα είμαι πάντα από την πλευρά του αυγού”.
Ανεξάρτητα από το πόσο δίκιο έχει ο τοίχος και πόσο άδικο το αυγό, εγώ θα είμαι με το αυγό.
Κάποιος άλλος θα πρέπει να αποφασίσει ποιος έχει δίκιο και ποιος άδικο: ίσως ο χρόνος ή η Ιστορία.
Αν υπήρχε ένας συγγραφέας που, για οποιονδήποτε λόγο, έγραφε βιβλία που είναι από την πλευρά του τοίχου, τι αξία θα είχαν αυτά τα βιβλία;
Ποιο είναι το νόημα αυτής της μεταφοράς; Μερικές φορές είναι απλό και καθαρό.
Οι άνθρωποι που βάζουν βόμβες
και τα τανκς και οι ρουκέτες
και οι οβίδες λευκού φωσφόρου
είναι αυτός ο ψηλός, συμπαγής τοίχος.
Τα αυγά είναι οι άοπλοι πολίτες
που συντρίβονται
και καίγονται
και πυροβολούνται από τα παραπάνω.
Υπάρχει όμως και ένα βαθύτερο νόημα.
Καθένας από μας, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, είναι ένα αυγό.
Καθένας από μας είναι μια μοναδική, αναντικατάστατη ψυχή, κλεισμένη σε ένα εύθραυστο καβούκι.
Και καθένας από μας, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, βρίσκεται αντιμέτωπος με έναν ψηλό, συμπαγή τοίχο.
Ο τοίχος έχει ένα όνομα
είναι:
“το Σύστημα”.
Υποτίθεται ότι το Σύστημα μας προστατεύει,
αλλά μερικές φορές αποκτά μια δική του ζωή,
και τότε αρχίζει να μας σκοτώνει και να μας βάζει να σκοτώνουμε άλλους- ψυχρά, αποτελεσματικά, συστηματικά.
Ένα πράγμα θέλω να σας πω σήμερα.
Είμαστε όλοι ανθρώπινα όντα,
άτομα όλων των εθνικοτήτων και των φυλών και των θρησκειών,
εύθραυστα αυγά απέναντι σ΄ έναν συμπαγή τοίχο που λέγεται το Σύστημα.
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, δεν έχουμε καμιά ελπίδα να νικήσουμε.
Ο τοίχος είναι πολύ ψηλός,
πολύ δυνατός – και πολύ κρύος…πολύ συμπαγής!
Αν έχουμε οποιαδήποτε ελπίδα,
προέρχεται από την πίστη μας στη μοναδικότητα της δικής μας ψυχής και των ψυχών των άλλων, και από τη ζεστασιά που αισθανόμαστε όταν ενώνουμε τις ψυχές μας.
Δεν πρέπει να αφήσουμε το Σύστημα να μας εκμεταλλευτεί.
Δεν πρέπει να το αφήσουμε να αποκτήσει τη δική του ζωή.
Δεν μας έφτιαξε το Σύστημα : εμείς το φτιάξαμε.
Αυτό είχα να σας πω…”
Χαρούκι Μουρακάμι
Για την Ιρανή φοιτήτρια, για τα παιδιά της Παλαιστίνης, για τους νεκρούς στη Βαλένθια… για όλους εμάς, τα μικρά αυγά του κόσμου τούτου.
