Καρπενήσι, Αύγουστος 1944. 80 χρόνια από την καταστροφή της πόλης. Εθνικές και Ευρωπαϊκές Διαστάσεις’’
Από την πλούσια ιστορικά και πολιτισμικά Ευρυτανία, την πλέον ορεινή περιοχή της χώρας, ξεχωρίζουν στην πρόσφατη ιστορική περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου δύο σημαντικές όψεις Η μία όψη, αυτή της Εθνικής Αντίστασης με εμβληματικά τοπόσημα την Δομνίστα, τους Κορυσχάδες, την Βίνιανη. Η άλλη όψη είναι αυτής της καταστροφής του Μικρού Χωριού, της Χρύσως, των Αγράφων και η ολοσχερής καταστροφή του Καρπενησιού τον Αύγουστο του 1944 από τις ναζιστικές δυνάμεις, η οποία ολοκλήρωσε εκείνη του Νοεμβρίου 1943. Για το ιστορικό αυτό γεγονός και το ευρύτερο ευρωπαϊκό πλαίσιό του διοργανώνεται από τα Γενικά Αρχεία Κράτους τριήμερο επιστημονικό συνέδριο στο Καρπενήσι, που αναμένεται να πραγματοποιηθεί την άνοιξη του 2025.
Στις θεματικές ενότητες του Συνεδρίου περιλαμβάνονται:
Α. Η εμπειρία της καταστροφής του Καρπενησίου και άλλων πόλεων σε Ελλάδα και Ευρώπη:
1. To ιστορικό πλαίσιο: Ιταλική και Γερμανική Κατοχή – Εθνική Αντίσταση.
2. Η καταστροφή του Καρπενησίου και της ενδοχώρας του (αιτίες, γεγονότα και συνέπειες, μαρτυρίες προφορικές ή γραπτές. Στόχος ειδικότερος του Συνεδρίου είναι και η ανάδειξη της προφορικής μαρτυρίας και η συμμετοχή των μαθητών ως ερευνητών για την καταγραφή, με την εποπτεία εκπαιδευτικών, των εμπειριών που βίωσαν συγγενικά τους πρόσωπα).
3. H καταστροφή άλλων ελληνικών και ευρωπαϊκών πόλεων την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Σύγκριση με την εμπειρία της καταστροφής του Καρπενησίου.
Β. Έκφραση και Μνήμη
4. Αποτυπώσεις των καταστροφών ελληνικών και ευρωπαϊκών πόλεων κατά τον Β΄ΠΠ στην Τέχνη (Λογοτεχνία, Ποίηση, Θέατρο, Εικαστικά, Κινηματογράφος, δημοτικό τραγούδι, Μουσική έντεχνη και λαϊκή).
5. Η λειτουργία της μνήμης και της λήθης της καταστροφής πόλεων την περίοδο του Β’ΠΠ κατά την μετακατοχική περίοδο – προγράμματα και εκπαιδευτικές δράσεις για την διατήρηση και διαχείριση της ιστορικής μνήμης.
Γ. Οικονομικές και Νομικές/ Ηθικές διαστάσεις
6. Το εγχείρημα της ανασυγκρότησης πληγεισών περιοχών την περίοδο της Κατοχής στην Ελλάδα κατά τη μετεμφυλιακή περίοδο.
7. Νομικές/ηθικές διαστάσεις των καταστροφών πόλεων κατά τον Β’ΠΠ με βάση το Διεθνές Δίκαιο.
Με καταληκτική ημερομηνία υποβολής στις 31 Οκτωβρίου 2024, οι παρουσιάσεις μπορεί να είναι είτε στην Ελληνική είτε στην Αγγλική γλώσσα και οι ερευνητές/-τριες που ενδιαφέρονται να υποβάλουν για παρουσίαση σχετικό θέμα στην ηλεκτρονική διεύθυνση: synedrio.karpenissi.1944@gmail.com. Επίσης, θα πρέπει να συμπεριληφθεί ένα σύντομο βιογραφικό τους (ως 200 λέξεις) με το ονοματεπώνυμό τους και τον τίτλο του ιδρύματος όπου εργάζονται και η περίληψη έως 300 λέξεις σχετικά με την ανακοίνωσή τους.
Οι παρουσιάσεις θα έχουν διάρκεια 15 λεπτών κάθε μια και την αξιολόγηση θα κάνει η οργανωτική επιτροπή που την αποτελούν οι: Μαρία Παναγιωτοπούλου δρ. Φιλολογίας, προϊσταμένη ΓΑΚ Ευρυτανίας, Γιάννης Γκλαβίνας δρ. Ιστορίας, αν. προϊστάμενος Δημοσίων Σχέσεων- Προβολής K.Y. των ΓΑΚ, Γεώργιος (Ρέμπελος), Μητροπολίτης Καρπενησίου, Νίκος Κοσμίδης, Μέλος Συντονιστικής Επιτροπής στο διεπιστημονικό πρόγραμμα Δράσεις Ιστορίας Μνήμης Πολιστιμού, Γιάννης Δημητρίου, Γεωλόγος, Αντιπρόεδρος Σωματείου Φίλοι ΓΑΚ Ευρυτανίας, ερευνητής Τοπικής Ιστορίας, Μαρία Ευαγγελοδήμου, Φυσικός, ερευνήτρια Τοπικής Ιστορίας, ιδρυτικό μέλος Σωματείου Φίλοι ΓΑΚ Ευρυτανίας, Μαρία Παπαΐωάννου, Αρχιτέκτων- Πολεοδόμος, Έφορος Συλλόγου Καρπενησιωτών Αθήνας, Γιάννης Παρούτσας, Ιστορικός, υπάλληλος Π.Ε. Ευρυτανίας και ταμίας Σωματείου Φίλοι ΓΑΚ Ευρυτανίας, Ροδοθέα Καρφή, MSc Ιστορία, πρόεδρος ΕΛΜΕ Ευρυτανίας, δ/ντρια ΕΠΑΛ Καρπενησίου.
Την επιστημονική επιτροπή αποτελούν οι: Γιάννης Σακκάς, Καθηγητής νεότερης και σύγχρονης Ιστορίας της Μεσογείου, Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών, Πανεπιστημίου Αιγαίου. Πρόεδρος της Επιτροπής, Hagen Fleischer, Ομότιμος Καθηγητής, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ, Καλλιόπη (Κέλλυ) Μπουρδάρα, Ομότιμη Καθηγήτρια Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ, Πρόεδρος Σωματείου Φίλοι ΓΑΚ Ευρυτανίας, Δημήτρης Π. Σωτηρόπουλος, Καθηγητής Σύγχρονης Πολιτικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και Πρόεδρος της Εφορείας των Γενικών Αρχείων του Κράτους, Νίκος Καραπιδάκης, Ομότιμος Καθηγητής στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο και Ειδικός Σύμβουλος του Υπουργού Παιδείας, Άγγελος Παληκίδης, Αναπληρωτής Καθηγητής Διδακτικής της Ιστορίας, τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Στράτος Δορδανάς, Επίκουρος Καθηγητής Σύγχρονης Ιστορίας, Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας, ΑΠΘ.