Πάνω που ετοιμαζόμουν να γράψω για το αγαπημένο μου θέμα πώς θα μπορούσαν να ξαναζωντανέψουν τα χωριά μας, μιας και όταν μετακόμισα μόνιμα στην Ευρυτανία πριν από 15 χρόνια αυτό ήταν το όραμα και ο στόχος μου, διαβάζω μια είδηση που μπορεί να αποτελέσει πρότυπο.
Σε άρθρο του ΑΠΕ-ΜΠΕ διαβάζω για δεκαέξι νέους από την Αθήνα και την Σπάρτη που έφυγαν από την αστική ζωή με προορισμό την Βαμβακού Λακωνίας, ένα μικρό γραφικό χωριό στις πλαγιές του Πάρνωνα, σε υψόμετρο 903 μ. και με μόλις εννέα εναπομείναντες μόνιμους κατοίκους. Ονόμασαν την περιπέτεια τους «Vamvakou Revival», δηλαδή η αναβίωση της Βαμβακούς, και με την ηθική και οικονομική υποστήριξη του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), σύστησαν το 2018 έναν οργανισμό «για την αναζωογόνηση του τόπου με εφόδια την ιστορία, το ανθρώπινο κεφάλαιο και τον φυσικό πλούτο της περιοχής», όπως οι ίδιοι λένε.
Αναφέρει το άρθρο:
«Η επιλογή του χωριού δεν ήταν τυχαία. Οι δεκαέξι νέοι που επέστρεψαν για να δώσουν αυτό τον όμορφο αγώνα συνδέονται με τον τόπο, όπως εξάλλου και το ΙΣΝ αφού πρόκειται για τον τόπο καταγωγής του ιδρυτή του, Σταύρου Νιάρχου. Όμως, η απόπειρά τους να αναστηθεί το χωριό ξεπερνά τα όρια της Βαμβακούς αφού πρόθεσή τους είναι να χαράξουν ένα «δρόμο αναβίωσης, φιλοδοξώντας να λειτουργήσει ως μοντέλο ώστε να ακολουθήσουν πολλά ακόμη χωριά στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς».
Έχοντας ολοκληρώσει τα πρώτα στάδια της αναβίωσης, τα καλοκαίρια πλέον το ορεινό χωριό της Λακωνίας υποδέχεται επισκέπτες στον νέο ξενώνα που δημιουργήθηκε και προσφέρει ένα πλούσιο πρόγραμμα δραστηριοτήτων αναψυχής και πολιτισμού. Για τον Αύγουστο είναι προγραμματισμένα στις 20/08 εκπαιδευτικά προγράμματα και το ταξίδι της ψηφίδας με την Αδαμαντία Μαστροκυριακάκη και κατασκηνωτικά παιχνίδια στη φύση στις 21/08 με τον Ευάγγελο Θεοδώρου για παιδιά. Ενώ στις 27/08 με τη φωνή της ερμηνεύτριας και ηθοποιού, Αλίνας Κωτσοβούλου υπό τη συνοδεία της πιανίστα Μάρως Θεοδωράκη, οι μεγάλοι θα περιπλανηθούν σε μελωδίες και στίχους με θέμα τον έρωτα και την αγάπη. Επίσης, στις 27/08 και τις 28/08, για τα παιδιά προγραμματίζονται μουσικά παιχνίδια με την ομάδα Φάλτσο.
Στο πλαίσιο του προγράμματος, το σχολείο της Βαμβακούς ανακαινίστηκε και μετατράπηκε σε ένα σύγχρονο και καινοτόμο κέντρο STEAM (Science Technology Engineering Arts Mathematics) που ονομάστηκε V.Lab (Vamvakou Technology Lab fully powered by SNF). Μέχρι να ξαναγεμίσουν οι σχολικές αίθουσες με παιδιά, το V.Lab προσφέρει τη δυνατότητα σε παιδιά, νέους, αλλά και ενηλίκους, να γνωρίσουν και να χρησιμοποιήσουν τις νέες τεχνολογίες. Διότι, η προσπάθεια της αναβίωσης δεν εξαντλείται στην επιστροφή λίγων ανθρώπων αλλά, όπως οι ίδιοι την περιγράφουν, «μέσα από συλλογική δράση και συνέργειες, σκοπός είναι να αναπτυχθούν νέες δραστηριότητες που αφορούν στην καινοτομία, τον αγροτουρισμό και τον αγροδιατροφικό τομέα (μελέτη για τις προοπτικές ανάπτυξής του στη Βαμβακού και τις γύρω περιοχές), με έμφαση στη δημιουργικότητα». Έτσι μπορεί να εξασφαλιστεί το μέλλον του χωριού στη βάση της βιώσιμης ανάπτυξης, με πρωτεύοντα στόχο την προσέλκυση νέων μόνιμων κατοίκων. «Βασικό όχημα αποτελεί η δημιουργία ευκαιριών απασχόλησης και η εξασφάλιση σύγχρονων συνθηκών διαβίωσης, ώστε σε μερικά χρόνια η Βαμβακού να σφύζει και πάλι από ζωή» εξηγεί η ομάδα.
Στο μεταξύ, για να ενισχυθεί η επισκεψιμότητα του χωριού, πέραν του καλοκαιρινού φεστιβάλ που ξεκινάει από τον Ιούνιο και φτάνει μέχρι το τέλος Αυγούστου, διοργανώνονται σε σταθερή βάση εκπαιδευτικά προγράμματα, πολιτιστικές δραστηριότητες, όπως θέατρο, σινεμά, μουσικές βραδιές και διαλέξεις, εικαστικά εργαστήρια, επιτραπέζια παιχνίδια ενώ λειτουργεί ανοιχτή δανειστική βιβλιοθήκη. Στον χώρο του σχολείου, επίσης, υπάρχει γήπεδο μπάσκετ και αθλητικός εξοπλισμός, πχ μπάλες, στρώματα, τραμπολίνο που μπορούν μικροί και μεγάλοι να χρησιμοποιήσουν για να συμμετάσχουν, για παράδειγμα, σε συνεδρίες γιόγκα. Παράλληλα, στο χωριό έχει ξανανοίξει εστιατόριο και καφέ, και οι επισκέπτες μπορούν να απολαύσουν οργανωμένες και ασφαλείς αθλητικές δραστηριότητες στον Πάρνωνα, όπως πεζοπορία στα μονοπάτια της Βαμβακούς, ορεινή ποδηλασία, ενοικιάζοντας ένα από τα ηλεκτρικά ποδήλατα με υποβοήθηση HAIBIKE, περιήγηση με mini bus ή 4 times 4 μέσα στο δάσος αλλά και να συμμετάσχουν στον αγώνα ορεινού τρεξίματος.
Όπως γράφει η ίδια η ομάδα των δεκαέξι νέων που ζουν πια στο χωριό, χτίζοντας τους δικούς τους όρους για μια ποιοτική ζωή, «για τον καθένα μας βέβαια, η Βαμβακού έχει μια ξεχωριστή θέση. Για τον Ανάργυρο σημαίνει καταφύγιο, για την Ελένη έρωτας, για τον Τάκη ρίζες, για τον Τάσο φροντίδα, για το Χάρη χώρος έκφρασης. Όπως και να έχει όμως, το χωριό μας είναι αυτό που πολύ απλά αποκαλούμε σημείο αναφοράς».
Ας ξαναζωντανέψουμε λοιπόν τα χωριά μας!