Όνομα: Μαρία Κονδύλη
Ιδιότητα: Νοικοκυρά
Τόπος διαμονής: Πειραιάς
Τόπος καταγωγής: Κλαυσί
Μια ξεχωριστή εκδήλωση, που μοσχομύρισε κανέλα και σερμπέτια και που αγκαλιάστηκε θερμά από όσους βρέθηκαν στην κεντρική πλατεία Καρπενησίου το απόγευμα της Κυριακής 7 Αυγούστου 2022, ήταν η ευκαιρία να γνωρίσουμε την κα Μαρία Κονδύλη. Κεντρικό πρόσωπο στην 2η Γαστρονομική Γέφυρα Ευρυτανία – Κωνσταντινούπολη, που ήταν αφιερωμένη στον μπακλαβά, η κα Μαρία ζύμωσε, άνοιξε φύλλα και έφτιαξε τον παραδοσιακό Ρουμελιώτικο μπακλαβά, μαζί με τον Τούρκο μάστορα μπακλαβά κ. Εκρέμ Μπεκιάρ, που έδειχνε παράλληλα τα μυστικά των Πολίτικων μπακλαβάδων. Η εκδήλωση ήταν ενταγμένη στις Γιορτές Δάσους του Δήμου Καρπενησίου, σε συνεργασία με το Σύλλογο Γυναικών Ευρυτανία, πάνω σε μια πρωτοβουλία της ΚΟΙΝΣΕΠ «Η ΕΥΡΥΤΗ» με έδρα το Μεγάλο Χωριό, για την ανάδειξη της ιστορίας των Ευρυτάνων της Κωνσταντινούπολης. Η κ. Μαρία όπως μας λέει εντυπωσιάστηκε με την μεγάλη αποδοχή που είχε από το κοινό το παραδοσιακό αυτό χειροποίητο, γλύκισμα, καθώς όσοι παρακολούθησαν την εκδήλωση κεράστηκαν και απόλαυσαν τους μοναδικούς μπακλαβάδες. Μας μιλάει για τα πρώτα δύσκολα χρόνια στην Ευρυτανία, την μετεγκατάσταση στον Πειραιά και φυσικά για την εκδήλωση και για την μαγειρική…
ΕΠ. κ. Μαρία τι θυμάστε από τα χρόνια τα πρώτα χρόνια της ζωής σας την Ευρυτανία;
ΜΚ. Γεννήθηκα στο Κλαυσί το 1933 και είχαμε μία καλή ζωή μέχρι να έρθει ο πόλεμος του 1940, γιατί ο μπαμπάς μου είχε καφενείο. Μετά δυστυχώς ήρθε ο πόλεμος, αλλά το χειρότερο πράγμα ήταν ο εμφύλιος γιατί γίναμε πρόσφυγες το Καρπενήσι από το χωριό, για δύο χρόνια μιας και ο πατέρας μου ως αριστερός κυνηγήθηκε και φυλακίστηκε έξι χρόνια ως πολιτικός κρατούμενος. Έτσι αναγκαστικά από 17 χρονών να κάνω όλες τις δουλειές, τις αντρικές δουλειές, για να επιβιώσει η οικογένειά μου καθώς ήμουν η μεγαλύτερη κόρη, από τις συνολικά πέντε κόρες που είχαν οι γονείς μου. Έγινα γεωργός, ξυλοκόπος, οινοποιός, έκανα τα πάντα για βοηθάω τη μητέρα μου και τις μικρότερες αδερφές μου.
ΕΠ. Πότε φεύγετε για τον Πειραιά;
ΜΚ. Έφυγα 24 χρονών όταν και παντρεύτηκα και ζήσαμε στον Πειραιά στην Καλλίπολη 65 χρόνια. Στον Πειραιά τότε είχαν εγκατασταθεί πολλές γυναίκες από την Μικρά Ασία και την Κωνσταντινούπολη, με τις οποίες έκανα παρέα και από τις οποίες έμαθα πάρα πολλά πράγματα για την μαγειρική και την κουζίνα. Από τις Πολίτισσες έμαθα να κάνω και την συνταγή με τα τσουρέκια που ξέρω και την αγαπούν όλοι μιας και είναι μυρωδάτα και καταπληκτικά. Ο Πειραιάς τότε όπως και τώρα, ήταν φτωχομάνα, μπορούσε η κάθε νοικοκυρά με πολύ λίγα χρήματα στο πορτοφόλι της να ψωνίσει όλα τα αγαθά. Έβρισκε τα πάντα ψάρια, φρούτα, εμπορεύματα και κάθε νοικοκυριό ακόμα και το πιο φτωχικό μπορούσε να ζει με σχετική αφθονία. Οι φιλίες που έκανα εκεί και οι παρέες με βοήθησαν πάρα πολύ γιατί δυστυχώς εξαιτίας της οικογενειακής μου κατάστασης δεν κατάφερα να μορφωθώ και ούτε καν να τελειώσω το Δημοτικό. Έτσι λοιπόν μέσα από αυτές τις συναναστροφές άρχισα να μαθαίνω πράγματα και να αναπτύσσομαι κοινωνικά. Από τότε έμαθα να διαβάζω και μέχρι σήμερα διαβάζω και μελετάω πάρα πολύ και πολλά βιβλία.
Αλλά κάθε καλοκαίρι με το σύζυγό μου πάντα γυρίζαμε στην Ευρυτανία και αν δεν ερχόμασταν Καρπενήσι δεν αισθανόμουν ότι έκανα διακοπές όπου και να πηγαίναμε. Ακόμα και σήμερα μου αρέσει τα καλοκαίρια να καταπιάνομαι με τη φύση και με τη γη, πάντα βάζω τον κήπο μου με τα καλοκαιρινά ζαρζαβατικά ακόμα και σήμερα που είμαι 89 ετών. Ο κήπος και η φύση με αναζωογονεί και μου δίνει δύναμη.
ΕΠ. Ποιες είναι οι εντυπώσεις σας από την εκδήλωση της γαστρονομικής γέφυρας Ευρυτανίας- Κωνσταντινούπολης;
ΜΚ. Μου άρεσε πάρα πολύ και επέστρεψα στο σπίτι μου τόσο χαρούμενη! Παρόλο που ήμουν τόσες ώρες όρθια και δεν κάθισα καθόλου, δεν αισθάνθηκα καθόλου κούραση. Ευχαριστήθηκα πάρα πολύ πραγματικά! Μου έκανε εντύπωση ότι την επόμενη μέρα συνάντησα ένα ζευγάρι από τα Τρίκαλα που βρέθηκε στην εκδήλωση και μόλις με αναγνώρισε μου έδωσε συγχαρητήρια. Μου έκανε φοβερή εντύπωση ότι και οι επισκέπτες της πόλης ευχαριστήθηκαν το ίδιο με μένα την εκδήλωση!
ΕΠ. Μάθετε να μαγειρεύετε από τη μητέρα σας;
Δυστυχώς όχι γιατί όπως σας είπα τα χρόνια ήταν πολύ δύσκολα και η μητέρα μου ζητούσε από μένα να την βοηθάω στις δουλειές που ήταν βασικές για να επιζήσει η οικογένεια, κυρίως στα χωράφια. Εγώ όμως είχα πολύ μεγάλη αγάπη στη μαγειρική στο κέντημα και έτσι από μόνη μου, παρόλο που αυτή με μάλωνε, εγώ έψαχνα τρόπους για να μάθω συνταγές και τρόπους να φτιάχνω εργόχειρα. Τις περισσότερες συνταγές της έχω μάθει διαβάζοντας βιβλία μαγειρικής και μαγειρεύοντας. Τ’ αγαπημένα μου είναι οι πίτες, ο μπακλαβάς, το παραδοσιακό γλυκό καρυδάκι και αγριοκέρασο.
ΕΠ. Τι συμβουλές θα δίνατε στις νέες νοικοκυρές;
ΜΚ. Η συμβουλή μου είναι να ξέρουν να κάνουν οικονομία, όχι τσιγκουνιά, αλλά οικονομία. Δηλαδή να έχουν μόνο όσα πράγματα τους είναι αναγκαία και όχι περιττά πράγματα που θα τα πετάξουν. Η οικονομία κάνει ένα νοικοκυριό να έχει η ζωή προκομμένη.
