Γράφει ο Αλέξανδρος Χουλιάρας
Λένε οι παλαιοντολόγοι και οι διάφοροι κοινωνιολόγοι, ότι η πρώτη κατάκτηση του ανθρώπου είναι όταν σηκώθηκε στα δυο του πόδια. Το τίμημα αυτής της μεγαλειώδους κατάκτησης πληρώνουμε όλοι εμείς που υποφέρουμε από τη μέση μας! Εξ αιτίας αυτής της κατάκτησης και της χρήσης των χεριών του όχι για περπάτημα, απέκτησε δύο σημαντικές δεξιότητες με τις οποίες βαθμιαία «κατακυρίευσε την γην». Χρησιμοποίησε δυο όπλα, που κανένα άλλο ζώο δεν μπορούσε: τα ματσούκια και τις πέτρες.
Τα ΞΥΛΙΝΑ πρωτόγονα όπλα είναι αγχέμαχα, τα οποία δοξάστηκαν και εμεγαλύνθησαν με το δόρυ. Οι αρχαίοι πολεμιστές ως θεσπέσια λάφυρα είχαν τις δορίκτητες σκλάβες ερρωμένες τους.
Το παλούκι ήταν το σοβαρότερο ξύλινο όπλο και άμεσα μπορούσε να το προμηθευτεί ο κάθε πολεμιστής, χαλώντας τον πλησιέστερο φράχτη. «Παλ΄κιά» λεγόταν το αντίστοιχο χτύπημα.
Το ματσούκι ονοματολογικά έχει προβάδισμα έναντι των άλλων όπλων. «Θα σου ρίξω ένα ματσούκι» είναι η απειλή ενός καλού ξυλοδαρμού. Ως μέγεθος είναι μικρότερο από το παλούκι και λιγότερο θανατηφόρο.
Τέλος η λούρα ως πολεμικό είδος αναφέρεται για τα παιδιά. Ήταν εκ των ουκ άνευ μέσον διαπαιδαγώγησης των μαθητών από τους ευαίσθητους δασκάλους όλων των εποχών, πλην της σύγχρονης. Ήταν η απειλή, αλλά και η τιμωρία της αυστηρής μάνας για τ΄ αγγελούδια της, ήταν τέλος το καλύτερο εργαλείο σαλαγήματος των ζώων. Με τη λούρα, ως όπλο, κανένας δεν πέθανε.
Τα ΛΙΘΙΝΑ όπλα είναι εκηβόλα, σύμφωνα με την γενική κατηγοριοποίηση αυτών, συνήθως επιθετικά. Ενίοτε γίνονταν και «αγχέμαχα» όταν παλεύοντας σώμα με σώμα έπρεπε να σπάσεις το κεφάλι του αντιπάλου.
Όλες οι πέτρες δεν ήταν ίδιες, όσον αφορά τη χρήση τους και το βάρος τους.
Η πέτρα ως βλήμα των λίθινων εκηβόλων όπλων είναι μεσαίου μεγέθους, κάτι σαν τα σόμπολα των χτιστών, ώστε να χωράει στην παλάμη και με τη ρίψη της να αποκτάει κάποιο βεληνεκές. Είναι το καλύτερο μέσον για έναν πετυχημένο λιθοβολισμό. Λένε: «τον πήραν με τις πέτρες γι΄ αυτά που έκανε» ή η ζηλιάρα ερωμένη προειδοποιεί ασματικώς: «κόψε τα βλεφαρίσματα, αλλιώς θα πάρω πέτρα».
Η αμάδα είναι μια πλακουδερή πέτρα κάτι σαν το δίσκο των αθλητών. Η ρίψη της για πολεμικούς σκοπούς λέγεται «πλακιά». Έχει περίπου ίδιο βεληνεκές με την πέτρα. Η εκπαίδευση ημών των πολεμιστών γινόταν, εξ απαλών ονύχων, παίζοντας «αμάδες» και «γρούνα».
Η λαστιχόπετρα είναι το μικρότερο λίθινο βλήμα δηλαδή μια μικρή στρόγγυλη πέτρα με την οποία οπλίζαμε τα κυνηγετικά μας λάστιχα. Παρεμφερής
είναι και η πέτρα της σφεντόνας που έκανε διάσημο το Δαυίδ.
Το λιθάρι ως μέγεθος είναι μεγαλύτερο από την πέτρα και ως όπλο είναι περισσότερο αγχέμαχο και λιγότερο εκηβόλο. Προσομοιάζει με τη σφαίρα των αθλητών και ρίπτεται όπως αυτή. Τα τσοπανόπουλα κάθε Απρίλη στη γιορτή του Άι-Γιώργη, στις ομάλιες της Γραμμένης Οξιάς έκαναν αγώνες «στο πήδημα, στο τρεξιμο και στο βαρύ λιθάρι».