Τη Δευτέρα στις 6 Ιουνίου 2022, στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus+ RIVERS που διοργάνωσε το 1ο Δημοτικό Σχολείο Καρπενησίου, σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε ένα πρωτότυπο βιωματικό εργαστήριο, ακαδημαϊκού επιπέδου, τόσο για τα Erasmus που έχουν υλοποιηθεί από σχολικές μονάδες σε τοπικό επίπεδο όσο και σε πανελλήνιο. Το βιωματικό πρόγραμμα με τίτλο «Περιβαλλοντική Μηχανική- Ήπιες Μορφές Ενέργειας και Ιστορία των Ρευστών» σχεδιάστηκε από τους επιμελητές του Κέντρου Ιστορίας Πολιτισμού- Ψηφιακό Διαδραστικό Μουσείο Ευρυτανίας κ. Αθανασιά Αθανάσιο Σχεδιαστή- Πολιτικό Μηχανικό με ειδίκευση στην Περιβαλλοντική Μηχανική και την κα. Ζιώγα Ηλιάνα Μουσειολόγο- Σύμβουλο Διαχείρισης Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Ο κ. Αθανασιάς κατασκεύασε πρωτότυπες μηχανές υπό κλίμακα, οι οποίες είναι απόλυτα λειτουργικές για να παρουσιάσει βιωματικά τους τρόπους παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που χρησιμοποιούνται στα μικρά υδροηλεκτρικά εργοστάσια και αποτελούν τις συνήθεις μηχανολογικές διατάξεις, όσο και διατάξεις που βρίσκονται σε πειραματικό στάδιο. Στη συνέχεια, από κοινού με την κα. Ζιώγα παρουσίασαν την ιστορία των παραδοσιακών γεφυριών στην ανάπτυξη της περιοχής στην περιοδική έκθεση «Τα γεφύρια της Ευρυτανίας» του Κέντρου Ιστορίας Πολιτισμού- Ψηφιακό Διαδραστικό Μουσείο της ΠΕ Ευρυτανίας και παρακολούθησαν τη τρισδιάσταση ψηφιακή αναπαράσταση, η οποία αφορά στο κτίσιμο της «Γέφυρας του Μανώλη», του παλαιότερου μονότοξου γεφυριού της Ευρυτανίας. Βασική επιδίωξη του Μουσείου είναι η υλοποίηση καινοτόμων προγραμμάτων, σύμφωνα με τις ανάγκες και τις προσδοκίες των μαθητών, ώστε να εξασφαλίζεται η παροχή πολλαπλών εμπειριών, καθώς και η κάλυψη διαφορετικών αναγκών.
Το πρόγραμμα, σύμφωνα με τους σχεδιαστές, ακολούθησε τρεις φάσεις, με την τελευταία φάση του προγράμματος να αποτελεί μία ιδιαίτερα σημαντική ψυχαγωγική και εκπαιδευτική στιγμή. Στη πρώτη φάση, πραγματοποιήθηκε παρουσίαση των βασικών αρχών κίνησης του νερού, οι αρχές λειτουργίας των υδροηλεκτρικών εργοστασίων, οι μηχανικές διατάξεις (τουρμπίνες) και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα από τη λειτουργία ενός υδροηλεκτρικού σταθμού. Αναφορικά με τις μηχανικές διατάξεις που χρησιμοποιούνται παγκόσμια, παρουσιάστηκαν οι στρόβιλοι Pelton, Francis, Kaplan, Crossflow και Κοχλίες του Αρχιμήδη.
Στη δεύτερη φάση, οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί εφάρμοσαν στην πράξη τη θεωρία, συναρμολογώντας το δικό τους μοντέλο. Τα σχολεία από τη Σλοβακία, τη Πορτογαλία, τη Κροατία, τη Βουλγαρία, τη Λιθουανία και την Ελλάδα «έπιασαν κατσαβίδια και εργαλεία» και συναρμολόγησαν τους τύπους των μηχανών σε μοντέλα υπό κλίμακα, πλήρως λειτουργικά, τα οποία σχεδιάστηκαν ειδικά για το Erasmus+ RIVERS.
Το τρίτο στάδιο αποτέλεσε την πειραματική διαδικασία του προγράμματος. Οι μηχανές «μπήκαν μπροστά» και η έκπληξη πλημμύρησε τα πρόσωπα των παιδιών!
Στο στάδιο αυτό, οι μαθητές κατηύθυναν παροχή νερού στα πτερύγια των μηχανών και παρήγαγαν ηλεκτρική ενέργεια μικρής τάσης. Οι μαθητές και οι δάσκαλοι εφάρμοσαν τη θεωρία και με βιωματικό τρόπο κατανόησαν τη διαφορετικότητα του τύπου κάθε μηχανής, τη γεωμετρία και την απόδοση της. Την όμορφη αυτή εμπειρία μηχανικής, συμπλήρωσε η προσφορά των πειραματικών μοντέλων (μηχανών) στα σχολεία που συμμετείχαν στο πρόγραμμα. Οι μηχανές αποδόθηκαν στους «μικρούς μηχανικούς» και θα ταξιδέψουν στα σχολεία τους για να τεθούν και πάλι σε λειτουργία.
Ποια πιστεύετε ότι είναι η σημασία του προγράμματος «Περιβαλλοντική Μηχανική- Ήπιες Μορφές Ενέργειας και Ιστορία των Ρευστών» για τα παιδιά;
«Η σημασία ενός τέτοιου προγράμματος είναι πολυεπίπεδη. Οι μαθητές έρχονται σε επαφή με έννοιες της μηχανικής τις ήπιες και φιλικές προς το περιβάλλον μορφές ενέργειας, προστασίας του περιβάλλοντος και αναπτύσσουν τις κατασκευαστικές τους δεξιότητες, την ευρηματικότητα και διερευνητική σκέψη. Στο πειραματικό στάδιο του προγράμματος ανέπτυξαν την ομαδική συνεργασία και έλαβαν βιωματικά την εμπειρία της μετατροπής της κινητικής ενέργειας του νερού σε ηλεκτρική ενέργεια. Τα πλημμυρισμένα από νερό ρούχα συνόδευαν τα πλημμυρισμένα από χαμόγελα και έκπληξη πρόσωπα των μικρών μαθητών. Αυτή είναι η μεγαλύτερη ικανοποίηση από την υλοποίηση της δράσης. Ο σχεδιασμός της συγκεκριμένης δράσης αποτελεί μέρος του πολύ πετυχημένου προγράμματος Erasmus+ RIVERS που διοργάνωσε το 1ο Δημοτικό Σχολείο Καρπενησίου με γνώμονα τη παροχή γνώσης υψηλού επιπέδου και τη γνωριμία των επισκεπτών με την τοπική ιστορία. Αξίζουν πολλά συγχαρητήρια στους διοργανωτές!» ανέφερε ο κ. Αθανασιάς Αθανάσιος
«Το πρόγραμμα «Περιβαλλοντική Μηχανική- Ήπιες Μορφές Ενέργειας και Ιστορία των Ρευστών» σχεδιάστηκε, σύμφωνα με τις νέες μουσειοπαιδαγωγικές μεθόδους, όπου η μάθηση μπορεί να επιτευχθεί μέσω της «διαδραστικής εμπειρίας», κατά την οποία οι μικροί επισκέπτες συμμετέχουν ενεργά με νοητικό, φυσικό, συναισθηματικό και κοινωνικό τρόπο ενεργοποιώντας εσωτερικές, πνευματικές και νοητικές διεργασίες. Με το πρόγραμμα αυτό δημιουργήσαμε μια μοναδική μουσειακή εμπειρία στους επισκέπτες που θα μείνει χαραγμένη στη μνήμη τους. Ευχαριστούμε από καρδιάς τον κ. Σιδέρη Μοτσιόλα, Διευθυντή και τους εκπαιδευτικούς του 1ου Δημοτικού Σχολείου Καρπενησίου, για τον εξαιρετικό σχεδιασμό του προγράμματος και την αρμονική και παραγωγική συνεργασία, τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές των χωρών που συμμετείχαν στο πρόγραμμα με μεγάλο ενθουσιασμό. Ευχαριστούμε θερμά τον Αντιπεριφερειάρχη ΠΕ Ευρυτανίας κ. Αριστείδη Τασιό που πάντα στέκεται δίπλα στην εκπαιδευτική κοινότητα στηρίζοντας τη διαπολιτισμική εκπαίδευση και τον εκπαιδευτικό ρόλο των μουσείων στην περιοχή» απάντησε η κα Ζιώγα Ηλιάνα.